του Σπύρου Κακουριώτη
εκατό Στην ποιήτρια, μεταφράστρια και δοκιμιογράφο Όλγα Βότση, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννησή της (1922-1998), αφιερώνει μεγάλο μέρος της ύλης του ο Μανδραγόρας, στο 67ο τεύχος του που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Ποιήτρια της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, στην ποίησή της εκφράζει σαφή πολιτική θέση για να προχωρήσει αργότερα σε περισσότερο εσωστρεφή, υπαρξιακά, μεταφυσικά ποιήματα. Κρίνοντας πως τις τελευταίες δεκαετίες σπάνια συναντώνται αναφορές στην Όλγα Βότση, το περιοδικό δημοσιεύει κείμενα που αποτιμούν το έργο της, ανθολόγηση ποιημάτων και μεταφράσεών της, αποσπάσματα συνεντεύξεων και δημοσιευμένων κριτικών κειμένων, καθώς και εργογραφία της. Για μια ακόμη εκατονταετηρίδα, αυτή της γέννησης του λευκαδίτη εικαστικού Θεόδωρου Στάμου, γράφουν οι Ζώης Ζαβερδινός και Σωτήρης Θεριανός, ενώ ο Γιάννης Βασιλακάκος αναφέρεται εκτενώς στον Κώστα Ταχτσή, μέσα από συνομιλίες του με τον Αλέκο Φασιανό και την Ελπίδα Ταχτσή-Αρτέμη, αδελφή του δολοφονημένου πεζογράφου, καθώς και με μια συνέντευξή του στην Κατερίνα Μπακογιάννη, όπου επιχειρεί να «συναρμολογήσει» τη μυστηριώδη «εικόνα» του Ταχτσή. Οι σελίδες του περιοδικού συμπληρώνονται με ποιήματα, πεζά, μεταφράσεις, δοκίμια και τεχνοκριτικά κείμενα, καθώς και ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα, με τίτλο «Dream Tree», ένα οδοιπορικό του Γιάννη Τυροβολά σε εγκαταλειμμένους βιομηχανικούς χώρους, στους τοίχους των οποίων αποτυπώνονται κείμενα μεταναστών που έζησαν εκεί…
[ΜΑΝΔΡΑΓΟΡΑΣ, Μεγίστης Λαύρας 32, 104 44, Αθήνα, editorial@mandragoras–magazine.gr]
τριανταοκτώ Με ένα μικρό αφιέρωμα στον Γ. Π. Σαββίδη κυκλοφόρησε το νέο διπλό τεύχος του (238-239) Το Δέντρο. Στις «Τριανταοκτώ σελίδες για τον Γ. Π. Σαββίδη», όπως είναι ο τίτλος του αφιερώματος, δημοσιεύεται η εισηγητική έκθεση του Λίνου Πολίτη για την αποδοχή της διατριβής του τριανταοκτάχρονου Σαββίδη, το 1966, στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ, όπου ένα χρόνο αργότερα θα αναλάμβανε καθήκοντα καθηγητή, με σχολιασμό από τους Κατερίνα Γκίκα και Μανόλη Σαββίδη, καθώς και κείμενα του Αλέξη Πολίτη, της Ρενάτας Λαβανίνι, της Μαριλίζας Μητσού, του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, του Δημήτρη Δημηρούλη, του Χ. Κ. Καράογλου και του Βασίλη Βασιλικού για τον σημαντικό αυτό φιλόλογο και πνευματικό άνθρωπο. Στις υπόλοιπες σελίδες του περιοδικού φιλοξενούνται πλήθος κείμενα ελλήνων και ξένων λογοτεχνών και μελετητών, από τα οποία ξεχωρίζουν το παντελώς ξεχασμένο διήγημα της Έλλης Αλεξίου «Η βρύση του Μπραήμ-μπαμπα», που παραπέμπει στα πρώτα χρόνια της ζωής της στην Κρήτη, το εκτενές διήγημα του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ «Το παλάτι του πάγου», σε απόδοση Βασίλη Βαβούλη, 42 αμερικανικά χαϊκού του Τζακ Κέρουακ, ένα ταξιδιωτικό στην Ελλάδα του Ούγκο φον Χόφμανσταλ κ.ά. Το τεύχος συμπληρώνουν τα πάντα ενδιαφέροντα «Φύλλα», τα σχόλια για την ξένη και ελληνική πνευματική (και μη) επικαιρότητα, καθώς και οι «Αναγνώσεις» από τον ξένο τύπο.
[ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ, Τζ. Αλεβιζάτου 82, 156 69, Παπάγου, 210-380.46.30, dentromag@yahoo.gr]
διακόσια Σε μια άλλη δισεκατονταετηρίδα ήταν αφιερωμένο το 2022, στενά δεμένη με εκείνην του 1821, αφού πέρσι συμπληρώθηκαν δύο αιώνες από τον θάνατο του άγγλου ρομαντικού ποιητή Πέρσυ Μπυς Σέλλεϋ. Ένθερμος υποστηρικτής της Ελληνικής Επανάστασης, βαθιά επηρεασμένος από την αρχαιοελληνική γραμματεία, υπήρξε ένας ποιητής που πίστεψε σε ένα καλύτερο μέλλον για τον κόσμο και πάλεψε για να αλλάξει τη ζωή. Σε αυτόν τον επαναστάτη ποιητή αφιερώνουν μεγάλο μέρος της ύλης τους Τα Ποιητικά, σε αυτό το 47ο τεύχος τους, που κυκλοφορεί με τη φροντίδα των Εκδόσεων Γκοβόστη. Για τον Σέλλεϋ γράφουν στις σελίδες του οι Μαρία Σχοινά, Γιώργος Βάρσος, Σίμος Ζένιος, Κώστας Κουτσουρέλης, Λένα Καλλέργη, Αντώνης Μπαλασόπουλος, προσκαλώντας τις αναγνώστριες και τους αναγνώστες να ξανασκύψουν πάνω στο έργο του. Από την υπόλοιπη ύλη ξεχωρίζουν το αφιερωμένο στον Γουίσταν Χιου Ώντεν άρθρο του Βασίλη Ζηλάκου, έναν ποιητή του αιώνα του, ερωτικό, πολιτικό, νοσταλγό του παραδείσου μπροστά στη «θύελλα που έρχεται», καθώς και οι λίγες σκέψεις που καταθέτει η Τιτίκα Δημητρούλια για την ποίηση του Μπέι Ντάο, ενός από τους πλέον γνωστούς στη Δύση ποιητές της Κίνας. Κεντρική μορφή του ανανεωτικού, μοντερνιστικού ποιητικού κινήματος στα τέλη της δεκαετίας του ̓70, εξέφρασε τις αγωνίες μιας γενιάς που έψαχνε το πρόσωπό της μετά την Πολιτιστική Επανάσταση, με έναν λυρισμό που συναιρούσε τη μακρόχρονη κινεζική και τη δυτική ποιητική παράδοση. Η ύλη του τεύχους συμπληρώνεται με αδημοσίευτα ποιήματα, κριτικές, καθώς και ένα κείμενο του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για τον Βύρωνα Λεοντάρη και τη συλλογή Έως…, με αφορμή τα ενενήντα χρόνια από τη γέννησή του.
[ΤΑ ΠΟΙΗΤΙΚΑ, Ζ. Πηγής 73, 106 81, Αθήνα, tapoiitika.wordpress.com, poetry@govostis.gr]
εικοσιδύο Κοσμώντας το εξώφυλλό του με μια φωτογραφία του πρόσφατα χαμένου εικαστικού Γιώργου Λαζόγκα, και τις εσωτερικές του σελίδες με έργα του, κυκλοφόρησε το 124ο τεύχος του το Εντευκτήριο, το καλό περιοδικό από τη Θεσσαλονίκη, σε μια προσπάθεια «να κρατήσουμε κοντά μας με κάποιο τρόπο την αγαπημένη μορφή», όπως γράφει στο σημείωμά της η Συραγώ Τσιάρα («Τέχνη ευρηματική, ειλικρινής, σύγχρονη και διαχρονική»). Ο εικαστικός δεν ήταν η μόνη απώλεια πνευματικού ανθρώπου τη χρονιά που πέρασε. Στα σχόλιά του το περιοδικό δημοσιεύει ένα αρκετά μακρύ «Απουσιολόγιο» πνευματικών ανθρώπων που έπαψαν να είναι πια μαζί μας το 2022, ελλήνων και ξένων. Στις σελίδες του τεύχους δημοσιεύονται ελληνικά και μεταφρασμένα ποιήματα και διηγήματα (ξεχωρίζουν τα «λαογραφικής» εμπνευσης «Στα πέριξ του Γκαζιού», του Τάκη Σπετσιώτη, «Ο Μασίστας», του Θωμά Κοροβίνη, «Στο καφενείο του Καφαντάρη, ένα δέντρο είδε», του Σάκη Σερέφα), αλλά και μικρά μελετήματα, όπως το δοκίμιο του Άκη Γαβριηλίδη «Ο Ασιάτης Πεντζίκης, ο Φουκώ και ο Σεφέρης». Οι σελίδες του τεύχους συμπληρώνονται με την «Camera Obscura», που παρουσιάζει φωτογραφίες της Άννας Χρυσίδη, υπό τον γενικό τίτλο «Μοναδικοί άνθρωποι σε κοινό τόπο», βιβλιοκριτικές, βιβλιοπαρουσιάσεις και… «Βιβλία στο κομοδίνο».
[ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ, Τ.Θ. 50011, 540 13, Θεσσαλονίκη, entefkti@otenet.gr]
δεκαπέντε Δεκαπέντε χρόνια ανελλιπούς παρουσίας συμπληρώνει με το 30ό τεύχος της η Ποιητική, το αφιερωμένο στην ποίηση περιοδικό που διευθύνει ο Χάρης Βλαβιανός και κυκλοφορεί με τη φροντίδα των Εκδόσεων Πατάκη. Σε αυτό το επετειακό «τεύχος γενεθλίων» είναι καλεσμένοι εκατοντάδες έλληνες και ξένοι ποιητές, που ποιήματά τους δημοσιεύτηκαν στα προηγούμενα 29 τεύχη. Έτσι, το τεύχος αυτό συγκροτεί μια «ανθολογία» της Ποιητικής, με την οποία το περιοδικό έρχεται να υπογραμμίσει τη δυναμική και το σφρίγος της σύγχρονης ποίησης. Το τεύχος συμπληρώνεται με αναλυτικό ευρετήριο των συγγραφέων (ποιητών, δοκιμιογράφων, κριτικών κ.λπ.) που δημοσίευσαν στα προηγούμενα τεύχη.
[ΠΟΙΗΤΙΚΗ, Πειραιώς 38, 104 37, Αθήνα, vlavianos@patakis.gr]
