της Νικολέττας Τσιτσανούδη – Μαλλίδη
Πριν από έξι χρόνια ευχηθήκαμε να ριζώσει μία ιδέα που γεννήθηκε από τα θεμελιώδη «συστατικά» της δια βίου μάθησης και της διαρκούς επιμόρφωσης πάνω στη σύνδεση του ελληνικού πολιτισμού και γλώσσας με τα μέσα ενημέρωσης. Βρισκόμαστε πια λίγους μήνες πριν την πραγματοποίηση του 6ου Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ» το οποίο οργανώνει το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών με τη συμμετοχή του Κύκλου Ακαδημαϊκών της Βοστώνης (The Circle of Hellenic Academics in Boston) και της Ελληνοκαναδικής Ένωσης Πανεπιστημιακών του Οντάριο (The Hellenic Canadian Academic Association of Ontario). Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη και συγκεκριμένα στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή από 2-6 Μαΐου 2020. Η δράση τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Θ.Π. του Αρχιεπισκόπου και Οικουμενικού Πατριάρχη κυρίου Βαρθολομαίου, ο οποίος και θα κηρύξει την έναρξη των εργασιών, καθώς και της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας, ενώ παράλληλα υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Μποδοσάκη – Σισμανόγλειο Μέγαρο.
Η δημόσια συζήτηση για τη συστηματική οικοδόμηση γεφυρών και διαύλων αλληλεπίδρασης μεταξύ της ελληνικής κουλτούρας και των φορέων της επικοινωνίας, με εστίαση στην καλλιέργεια και διάδοση της ελληνικής γλώσσας, βρήκε ένθερμους παραλήπτες και με έντονη συμμετοχική διάθεση. Πρωτότυπα και νεωτερικά ζητήματα, όπως αυτά της λογοκρισίας και των ορίων του επιτρεπτού λόγου, της σχέσης της αρχαιοελληνικής γραμματείας με τη δημοσιογραφία, της έννοιας της εξουσίας και της χειραγώγησης σε κλασικά κείμενα, του λάθους στη γλώσσα και στην επικοινωνία, αλλά και της γλώσσας του ‘άλλου’ και της ηθικής της ετερότητας, αναδείχθηκαν στο πλαίσιο του θεσμού του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου, με συστηματικότητα, ανοίγοντας δρόμους για περαιτέρω ερευνητική και ακαδημαϊκή ενασχόληση. Η συζήτηση αυτή εγκαινιάστηκε από ένα ακριτικό Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το οποίο ταξιδεύει τις ιδέες του, αποδεικνύοντας τη διεθνή ακτινοβολία του.
Την ίδια ώρα, μέσα από αυτό το πρόγραμμα, διαμορφώνουμε μία παράδοση εξωστρέφειας και συνεργασιών με εξέχοντες διεθνείς φορείς της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και των μέσων ενημέρωσης. Το Δ.Θ.Π. «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ» τα προηγούμενα έτη υποστηρίχθηκε από το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, την Ελληνική Αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων, την Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης, το Γαλλικό Τμήμα του Ομίλου Ευρωπαϊκού Τύπου (Club de la Presse Européenne, Paris), το Centre Culturel Hellénique του Παρισιού, το Instituto De Letras του Rio De Janeiro University, τη Γαλλική Πρεσβεία στην Αθήνα, το Μουσείο της Ακρόπολης κ.ά., για να προχωρήσει αυτή τη χρονιά με δύο κορυφαίους ακαδημαϊκούς Ομίλους, της Βοστώνης και του Οντάριο.
Το 6ο Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο φέρει φέτος τον ειδικότερο τίτλο: «Η διαχρονία της ελληνικής γλώσσας: Ρίζες και προοπτική». Θίγει ζητήματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας, διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών, αρχαίων και νέων διαλέκτων. Πραγματεύεται τους μύθους και τις αλήθειες για την ελληνική γλώσσα, τη γλώσσα των ΜΜΕ και του διαδικτύου. Επιπλέον, αναδεικνύει τη φυσιογνωμία της Κωνσταντινούπολης ως πολιτισμικό ψηφιδωτό, τη διαχρονική της συμβολή στην ελληνική πολιτιστική παραγωγή, ενώ παρουσιάζει την εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας στην Πόλη μετά την άλωση.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν και Καθηγητές ελληνικών ΑΕΙ, καθώς και από το Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου (Boğaziçi), το Instanbul University, το University of Salzburg κ.ά. Εξέχουσα είναι η παρουσία του Gregory Nagy, Καθηγητή της έδρας Francis Jones της Κλασικής Ελληνικής Λογοτεχνίας και Καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Γλωσσολογίας του Harvard University και Διευθυντή του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών, του ίδιου Πανεπιστημίου, καθώς και του Λέκτορα Πολιτικών Επιστημών του Harvard, Νικόλα Πρεβελάκη. Πολύ σημαντική είναι και η παρουσία των καλλιτεχνών. Κορυφαίοι δημιουργοί της σύγχρονης Ελλάδας δίνουν το παρόν στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, όπως η βραβευμένη μουσικοσυνθέτρια Ευανθία Ρεμπούτσικα, η οποία θα παίξει με το βιολί της για την Πόλη συνοδεία του Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυκείου Γιάννη Δεμιρτζόγλου, ο σπουδαίος “γραφιάς” της γενιάς μας Οδυσσέας Ιωάννου, που θα μιλήσει για την τραγουδισμένη Ελληνική γλώσσα, η παραγωγός της ταινίας «Πολίτικη Κουζίνα» και καθηγήτρια του ΑΠΘ, Δέσποινα Μουζάκη κ.ά.
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, διδάκτορες, εκπαιδευτικούς, ενώ δέχεται και ένα ποσοστό επαγγελματιών που έχουν αντίστοιχα ενδιαφέροντα, στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης. Προσφέρει πιστοποιητικά αναγνώρισης συμμετοχής και εκπαιδευτικό υλικό στους συμμετέχοντες. Επιπλέον, περιλαμβάνει πολιτιστικές δραστηριότητες.
Χορηγοί επικοινωνίας είναι η ΕΡΤ Δημόσια Ραδιοτηλεόραση, το CNN Greece και ο Όμιλος REAL (Real Fm 97.8, Real News, Real.gr).
Το «Μικρό Θερινό» των αποφοίτων
Φέτος το Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο καινοτομεί καθώς εμπλέκει σοβαρά στον κύκλο των δραστηριοτήτων του, τους απόφοιτούς του. Έτσι, οργανώνει και στηρίζει μία νέα δράση στους κόλπους του, στην οποία πρωτοστατεί ο Όμιλος Αποφοίτων ο οποίος λειτουργεί εδώ και έναν χρόνο διαδικτυακά με επικεφαλής τον νεαρό γλωσσολόγο, Δημήτρη Βαρδαβά. Η δράση αυτή ονομάζεται συμβολικά «Το Μικρό Θερινό» και θα πραγματοποιηθεί από 10-13 Ιουλίου στη Σκιάθο και συγκεκριμένα στο πολιτιστικό κέντρο Μπούρτζι. Συμμεριζόμενο τη φιλοσοφία του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου, το «Μικρό Θερινό» θα στηριχθεί από τον φορέα Study in Greece. Το θέμα του «Μικρού Θερινού» θα είναι «Η ηθική και η ιδεολογία στη γλώσσα των ΜΜΕ».
Εκατοντάδες άνθρωποι, κορυφαίοι πανεπιστημιακοί από ελληνικά και ξένα Ιδρύματα, διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, συγγραφείς και ερευνητές, αλλά και επιχειρηματίες ως ευγενείς χορηγοί, συμμερίστηκαν και έζησαν μαζί μας τη μετεξέλιξη και εμπλουτισμό του αρχικού οράματος. Για μία ακόμη φορά πρωτοστατούν οι εκδόσεις Gutenberg, ο Γιώργος και ο Κώστας Δαρδανός, ενώ το έντυπο εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος καθώς και τον συλλογικό τόμο Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ που περιλαμβάνει τις εισηγήσεις των πρώτων Θερινών Πανεπιστημίων και εμπλουτίζεται με μελέτες και άρθρα κορυφαίων Καθηγητών από τα Πανεπιστήμια της Ελλάδας, του Χάρβαρντ και του Ρίο Ντε Τζανέιρο, επιμελήθηκε άρτια ο Γιάννης Μαμάης. Αυτό το διάστημα ετοιμάζουμε έναν ακόμη συλλογικό τόμο με θέμα το λάθος και τη δυναμική προσφορά του στη γλώσσα και στην επικοινωνία στον ίδιο εκδοτικό οίκο. Μέσα και πίσω από όλες αυτές τις συνέργειες βρίσκονται άνθρωποι που πίστεψαν στη δουλειά μας και μας εμψύχωσαν να συνεχίσουμε. Εργαζόμαστε έναν ολόκληρο χρόνο για να ετοιμάσουμε μία εβδομάδα θερινής σπουδής στην υποστήριξη του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας στα σύγχρονα ελληνικά και ευρωπαϊκά ΜΜΕ.
Info: nitsi@uoi.gr και στην ιστοσελίδα του προγράμματος: summerschool.ac.uoi.gr
