(Επιμέλεια: Γιούλη Αναστασοπούλου). Συνέντευξη με μια πρωτοεμφανιζόμενη ποιήτρια.
Τι σας κινητοποίησε να γράψετε το Aυτά έγιναν χθες;
Τα κείμενα του βιβλίου γράφτηκαν κατά τη χρονική περίοδο 2013-2014, την οποία πέρασα στο Μπενίν, μια μικρή χώρα στη Δυτική Αφρική. Μετά την επιστροφή μου και κοιτώντας από απόσταση το υλικό που είχα, κατέληξα πως καλό θα ήταν αυτά που έγιναν χτες να γίνουν και βιβλίο, για να σταματήσουν να με ακολουθούν.
Όσο για το περιεχόμενο των κειμένων, αυτά γεννήθηκαν από τις εικόνες που έβλεπα γύρω μου και ως συνέπεια της επαφής μου με ό,τι εμείς θα ονομάζαμε εξωτικό. Από τη στιγμή που εντάχθηκε στην καθημερινότητά μου, αυτό το τόσο διαφορετικό απέκτησε κανονικότητα και ως τέτοιο το κατέγραψα, ως κάτι κανονικό, ιδιαίτερο και όμορφο μα σε καμία περίπτωση αξιοπερίεργο.
Με ποιο άλλο έργο συνομιλεί το βιβλίο σας;
Τα κείμενά μου συνομιλούν με ό,τι έχω διαβάσει, συναντήσει, δει, ακούσει, αισθανθεί, θαυμάσει και φοβηθεί. Με όσα από αυτά θυμάμαι αλλά και με αυτά που έχω ξεχάσει και αδυνατώ, πια, να διηγηθώ.
Πώς γράφετε και πού;
Γράφω όταν εκπλήσσομαι και όταν ξεβολεύομαι. Μετά πρέπει να έχω χρόνο. Δεν σκαρώνω κείμενα περιμένοντας το λεωφορείο. Έχω ανάγκη να απλωθώ στο χρόνο, για να καταλάβω τι γίνεται. Γράφω για εικόνες που με κάνουν να γυρίσω το κεφάλι να τις κοιτάξω ξανά. Και για συναισθήματα, όσο μπανάλ κι αν είναι αυτό. Με ενδιαφέρει η έννοια της ευγνωμοσύνης απέναντι σε όσα υπάρχουν χωρίς να ξέρουν πως τα κοιτάζω ή πως μπορεί να τα κοιτάξω. Επίσης με ενδιαφέρει το σημείο στο οποίο τέμνεται η έκπληξη με την καθημερινότητα και οι ρωγμές που δημιουργούνται από αυτές τις τομές. Αυτό που διακόπτει το αναμενόμενο, όσο απλό κι αν είναι, με γοητεύει.
Τελικά πεζό ή ποίημα;
Κείμενα. Πεζά τα έλεγα εγώ, αφηγήματα, αλλά κανείς δεν συμφώνησε μαζί μου, οπότε υποχώρησα και έγιναν ποιήματα.
Είστε γλωσσολόγος και έχετε ζήσει στο εξωτερικό για πολύ καιρό. Επηρέασε η δουλειά και ο τόπος τη γραφή σας;
Ο τόπος σίγουρα. Μεγάλωσα σε ένα πολύ προστατευμένο περιβάλλον και είμαι ευγνώμων σε αυτούς που το δημιούργησαν για μένα. Στη συνέχεια και μέσα από την ασφάλεια αυτή ένιωσα, και νιώθω ακόμα, την ανάγκη να ανατρέψω τα στεγανά μου. Η αλλαγή του τόπου με αναγκάζει να επαναπροσδιορίσω τις προτεραιότητές μου, την εικόνα μου και τελικώς το πρόσωπό μου. Εφευρίσκω έναν άλλον άνθρωπο και σε αυτόν συναντώ τον εαυτό μου. Οι ασφάλειες συνεχίζουν να υπάρχουν και μου επιτρέπουν την ανατροπή τους μέχρι το σημείο στο οποίο θα δημιουργηθεί απειλή. Αυτήν την ισορροπία αποζητώ.
Αισθάνεστε ότι ανήκετε σε μια συγκεκριμένη γενιά δημιουργών;
Αισθάνομαι ότι ανήκω σε μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων. Είμαι γυναίκα, είμαι λευκή και γεννήθηκα στην Ελλάδα. Φέρω τη ιστορία μου στο σώμα και το διαβατήριό μου.
Δώστε μας συστατική επιστολή για ένα νεοεμφανιζόμενο δημιουργό.
Τον Κώστα Περούλη, αυτόν θα διάλεγα.
Βιογραφικό
Η Ελίζα Παναγιωτάτου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984. Στη διαδρομή της έχει περάσει από διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα στο χώρο των επιστημών, του ανθρώπου και της γλώσσας. Τα τελευταία χρόνια κινείται και μετακινείται αρκετά, επιστρέφει όμως συχνά και με συνέπεια εκεί, απ’ όπου ξεκίνησαν όλα. Και αυτό είναι το πρώτο της βιβλίο.
To βιβλίο Aυτά έγιναν χθες, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κουκούτσι.
