Πολλά ήταν τα ψέματα
που είπαμε ως εδώ
ας πούμε και μια αλήθεια
κι ας πέσει στο γιαλό. (Νιόνιος)
του Γιάννη Ν. Μπασκόζου
Τελείωσε ακόμα μια επιτυχημένη Έκθεση Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, με κόσμο, πολλές εκδηλώσεις, πολλούς συγγραφείς και πολλούς περιπατητές – αναγνώστες. Πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι; Ναι. Ίσως. Μπορεί.. Αυτές είναι οι απαντήσεις που έλαβα μιλώντας με εκδότες, συγγραφείς και άλλους παράγοντες.
Η 20η ΔΕΘΒ ήταν καλή, ευπρόσωπη, χαρούμενη και πολυμορφική (όπως την χαρακτήρισε ο απερχόμενος πρόεδρος του ΙΕΠ). Ξεχώρισαν μερικά ευχάριστα και δημιουργικά γεγονότα, το BOX των ποιητών, κάποιες εμπορικές διαδράσεις, οι συζητήσεις περί τεχνητής νοημοσύνης, ορισμένες θεματικές πρωτοτυπίες.
Και κόσμο είχε Σάββατο και Κυριακή, ίσως όχι τόσο όσο τον μέτρησε (πώς;) o Πρόεδρος. Σημείωση: υπάρχουν μηχανάκια και εταιρείες που μπορούν να το μετρήσουν ακριβώς και να σου πουν με λεπτομέρεια ακόμα και κάθε λεπτό κάθε ημέρας πόσος κόσμος βρίσκεται στην Έκθεση. Και αν ήμασταν και πιο προηγμένοι θα ξέραμε και πόσα βιβλία πουλήθηκαν ανά λεπτό. Αλλά φευ εδώ δεν είναι Ηνωμένο Βασίλειο που οι εκδότες κάτι τέτοια τα έχουν αναθέσει στη Nielsen και γνωρίζουν ακόμα κι αν βρέχει ή αν έχει ποδοσφαιρικό ματς πώς επηρεάζεται η αγοραστική δύναμη των αναγνωστών.
Σχεδόν οι περισσότερες εκδηλώσεις είχαν κόσμο (εκτός των πολύ πρωινών) και δεν κατάλαβα γιατί κάποιοι εκδότες διαμαρτύρονται ότι το Σάββατο το μεσημέρι δεν είναι καλή ώρα όταν ειδικά το Σάββατο πάντα υπάρχει το αδιαχώρητο( όπως και στην εκδήλωση του ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ στις 3μμ) Όμως 500 εκδηλώσεις είναι μεγάλος αριθμός και είναι αδύνατον να συγκεντρωθεί κανείς να τις παρακολουθήσει. Οπότε ο επισκέπτης τσιμπολογάει δεξιά και αριστερά – κάτι σαν να έχεις έναν μπουφέ με πολλά εδέσματα- κάποια δεν είναι απαραίτητο να τα δοκιμάσεις.
Θα έβλεπα λιγότερες εκδηλώσεις, μεγάλες θεματικές (ανά ημέρα ίσως) ώστε τα πάνελ να δημιουργούν προσδοκίες.
Για χρόνια σχολιάζεται πως η πόλη δεν συμμετέχει. Ο εκδότης Νίκος Γκιώνης πρότεινε και συμφωνώ να υπάρξει μια επιτροπή του ΔΕΘΒ με έδρα τη Θεσσαλονίκη που να εργάζεται όλο τον χρόνο, δημιουργώντας μικρές ή μεγάλες εκδηλώσεις προετοιμασίας του τελικού γεγονότος.
Για την τιμώμενη χώρα Σάρτζα, όσο και αν οι επίσημες ανακοινώσεις προσπάθησαν να αιτιολογήσουν την απόφασή τους ως ένα άνοιγμα στην αραβική γλώσσα μάλλον δεν έπεισαν κανένα. Το παράξενο περίπτερο της, τύπου Χίλιες και Μία Νύχτες με λιβάνια, θυμιάματα από μαντηλοφορούσες, κουστουμαρισμένους κλαρινογαμπρούς, αντί για βιβλία μοίραζε ταξιδιωτικές καρτούλες. Έμοιαζε ανέκδοτο χωρίς γέλιο.
Σχετικά με τη προετοιμασία της ΔΕΘΒ. Μπράβο στην Σύμβουλο κ.Χατζηγεωργίου που κατάφερε να την στήσει με ευπρέπεια. Αλλά ο Πρόεδρος Ν.Κούκης δεν μας έχει συνηθίσει στη διαφάνεια. Όλα γίνονται στο παρά πέντε. Ποιοι συμμετέχουν στις αποφάσεις επίσης άγνωστο. Απολογισμός οικονομικός ούτε να το σκέφτεσαι όταν και ο τελευταίος σύλλογος για 1000 ευρώ που θα λάβει για μια τοπική εκδήλωση πρέπει να τις δικαιολογήσει στη Διαύγεια.
Και πως να υπάρχει διαφάνεια όταν υπάρχουν πολλαπλά κέντρα αποφάσεων που λειτουργούν πολλές φορές αντιθετικά. Υπουργός, υφυπουργός, Διεύθυνση Γραμμάτων, ΙΕΠ, Εκδότες κινούνται σε ασύμπτωτες, αν όχι αντιθετικές, ευθείες. Έφτασε η επιτροπή Greeklit του υπουργείου Πολιτισμού (με την παγκόσμια πρωτοτυπία να μην έχει επικεφαλής) να καταγγείλει δημόσια το ΙΕΠ για αδιαφάνεια!
Από τη άλλη μεριά οι εκδότες έχουν κι ένα δίκιο να ζητούν μεγαλύτερη συμμετοχή τόσο στην ΔΕΘΒ όσο και στο σκεπτικό της διαμόρφωσης του νέου Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (κι εδώ μια πρωτοτυπία, ο νόμος δεν προβλέπει εκτελεστικό διευθυντή). Βέβαια και οι εκδότες (που πάντα τούς θυμάμαι να διαμαρτύρονται) θα μπορούσαν να συσπειρωθούν (και όχι κάθε τρεις και λίγο να ιδρύουν ακόμα έναν σύλλογο), να πάρουν έναν μάνατζερ, να διεκδικήσουν ένα ΕΣΠΑ, να βρουν μεγάλους χορηγούς και να διοργανώνουν αυτοί – όπως στις περισσότερες δυτικές χώρες- μια μεγάλη Έκθεση Βιβλίου.
Συμπέρασμα- δεν υπάρχει. Είμαστε μια «πολυμορφική» χώρα και το ευχαριστιόμαστε.
Ο κόσμος είναι ζόρικος
κι εμείς ασθενικοί
και ό,τι πούμε
το παίρνει η βουή
(Νιόνιος- πάλι)
