Σύλλογος Γάλλων Εκδοτών: Η ενιαία τιμή προασπίζει τη σταθερότητα και την πολιτιστική πολυμορφία

0
486

Σε συνέντευξή τους στην επίσημη ιστοσελίδα της Διεθνούς Ένωσης Εκδοτών (ΙΡΑ), η Christine De Mazières και η Catherine Blache, εκπροσωπώντας τον Σύλλογο Γάλλων Εκδοτών (Syndicat National de lEdition), αναλύουν το σκεπτικό της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου, αξιολογώντας την αποτελεσματικότητά της για έναν βιώσιμο εκδοτικό κλάδο *

 

Assemblée générale du SNE à l'hotel de Massa
Christine De Mazières

IPA: Πώς διαμορφώνεται ο χάρτης των χωρών με ενιαία τιμή βιβλίου;

SNE: Τουλάχιστον δεκαπέντε χώρες έχουν υιοθετήσει το σύστημα της  ενιαίας τιμής -η Αργεντινή, η Αυστρία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάδα (η ενιαία τιμή ουσιαστικά καταργήθηκε με τον νόμο του 2014), η Ιταλία, η Ιαπωνία, ο Λίβανος, το Μεξικό, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία, η Νότια Κορέα και η Ισπανία. Ενδεχομένως να υπάρχουν και χώρες που δεν γνωρίζουμε.

Η ενιαία τιμή καταργήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία και τη Δανία. Συζητείται η επαναφορά της στη Βραζιλία, την Πολωνία και το Κεμπέκ. Τέτοιες συζητήσεις συνήθως προκύπτουν από την παρατήρηση ότι ο αριθμός των βιβλιοπωλείων συρρικνώνεται.

IPA: Η Γαλλία έχει σε ισχύ τον σχετικό νόμο από το 1981. Ποια είναι η επίδρασή του στην εκδοτική βιομηχανία; Συμπεριφέρονται διαφορετικά εκδότες, συγγραφείς και αναγνώστες όταν ισχύει η ενιαία τιμή;

SNE: Η ενιαία τιμή έχει παίξει μεγάλο ρόλο στη σταθερότητα που εμφανίζει ο κλάδος και στην πολιτιστική πολυμορφία. Έχουμε 4.500 εκδότες στη Γαλλία, 600.000 τίτλους σε κυκλοφορία και 75.000 νέα βιβλία κάθε χρόνο. Όλοι συμφωνούν ότι η ενιαία τιμή έχει δημιουργήσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τους λιανοπωλητές και έχει δώσει πρόσβαση σε ένα ευρύτερο φάσμα βιβλίων σε αναγνώστες και βιβλιοπώλες. Όσον αφορά στο «διαφορετικό», δεν έχουμε το φαινόμενο του best-sellerisation. Στη Γαλλία, τα 10 κορυφαία μπεστ σέλερ αντιπροσωπεύουν το 2,5% της αγοράς, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο το 15,7% της αγοράς.

Catherine Blache
Catherine Blache

IPA: Πώς αποδεικνύεται ότι η ενιαία τιμή στηρίζει τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία;

SNE: Κοιτάξτε τα στοιχεία. Η Γαλλία διαθέτει 2.500 ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία, δηλαδή ένα για κάθε 26.000 άτομα, που εκπροσωπούν το 45% των συνολικών πωλήσεων. Αυτή η εικόνα είναι πολύ διαφορετική από το Ηνωμένο Βασίλειο π.χ., όπου το ένα τρίτο των ανεξάρτητων βιβλιοπωλείων έκλεισαν μετά το 2005 και τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία αντιπροσωπεύουν μόνο το 4% της αγοράς.

IPA: Οι υπέρμαχοι της ενιαίας τιμής υποστηρίζουν ότι είναι το μοναδικό εργαλείο που δίνει τη δυνατότητα να δημοσιεύονται σημαντικά, αλλά λιγότερο εμπορικά, βιβλία. Μήπως όμως θα έπρεπε η ζήτηση να υπαγορεύει ποια βιβλία θα εκδοθούν, αντί το κοινό να πληρώνει τεχνητά υψηλές τιμές για την επιδότηση εξειδικευμένων ή ελιτίστικων εκδόσεων;

Ας παραμερίσουμε διάφορες προκαταλήψεις. Στη Γαλλία δεν είμαστε εναντίον της ελεύθερης αγοράς! Φυσικά η ζήτηση πρέπει να επηρεάζει τις τιμές, και ο καταναλωτής πρέπει να έχει πρόσβαση σε ένα πλήθος διαφορετικών βιβλίων. Ωστόσο, το βιβλίο είναι μια πολύ ειδική αγορά και δεν μπορείς ποτέ να γνωρίζεις εκ των προτέρων αν θα υπάρξει ζήτηση από τους καταναλωτές για βιβλία.

Η ουσία είναι ότι η διασταυρούμενη επιδότηση, την οποία η ενιαία τιμή επαγγέλλεται, λειτουργεί στην πράξη, όπως αποδεικνύεται από τον αριθμό των τίτλων και τον αριθμό των σημείων πώλησης. Με τη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλους τους βιβλιοπώλες, η ενιαία τιμή επιτρέπει στους αναγνώστες να έχουν πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία βιβλίων σε σύγκριση με την πώληση βιβλίων μέσω ενός λιανοπωλητή.

IPA: Πιστεύετε ότι η ενιαία τιμή πρέπει να εφαρμόζεται και στα ebooks; Δέχεστε ότι η δυναμική τιμολόγηση, με γνώμονα τη ζήτηση, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη αυτού του τομέα;

SNE: Ναι, η ενιαία τιμή πρέπει να ισχύει και για τα e-books, και πράγματι αυτό συμβαίνει στη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ισραήλ, τη Νότια Κορέα και την Ισπανία. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι εκδότες δεν μπορούν να είναι εφευρετικοί και να χρησιμοποιούν τη δυναμική τιμολόγηση, απλά ο μηχανισμός αυτός είναι διαφορετικός. Μιλώντας για τα e-books γενικότερα, παρατηρούμε ότι στις χώρες χωρίς ενιαία τιμή κάποια μεγάλη διαδικτυακή πλατφόρμα μονοπωλεί την αγορά (η Amazon έχει το 85% των πωλήσεων e-books στο Ηνωμ. Βασίλειο), πουλώντας ακόμα και με ζημία προκειμένου να κερδίσει μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς. Με έναν τέτοιο κυρίαρχο παίκτη, είναι ορατός ο κίνδυνος να υπάρξει λογοκρισία στα βιβλία που διατίθενται στο κοινό.

IPA: Σήμερα, η τιμή αποτελεί ένα από τα πρωταρχικά κίνητρα για τους καταναλωτές. Με την απαγόρευση των εκπτώσεων και τη διασφάλιση ότι οι τιμές παραμένουν σταθερές, δεν εμποδίζεται η πρόσβαση στα βιβλία για τους αναγνώστες κατώτερης και μέσης οικονομικής επιφάνειας;

SNE: Ας δούμε το θέμα της τιμολόγησης και του κόστους. Η ελαστικότητα της τιμής των βιβλίων είναι ενδιαφέρουσα: αν η τιμή τους αυξηθεί κατά 1%, η ζήτηση αυξάνεται κατά 1,5%. Στη Γαλλία, ο δείκτης τιμών του βιβλίου έχει αυξηθεί κατά το ήμισυ σε σχέση με τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο συμβαίνει το αντίθετο: η τιμή βιβλίου αυξάνεται περισσότερο από το κόστος ζωής και μόνο τα best-sellers παραμένουν φθηνά. Στη Γαλλία, το βιβλίο παραμένει ένα φτηνό προϊόν (το μέσο κόστος είναι 11,10€). Και χάρη στην πολλαπλότητα των καναλιών διανομής, το κοινό έχει πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία βιβλίων. Είναι ενδιαφέρον να αναρωτηθούμε γιατί μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι σε χώρες που δεν έχουν ενιαία τιμή έχουν υιοθετήσει για τα e-books το agency model, όπου ο εκδότης ορίζει τη λιανική τιμή και ο διανομέας παίρνει ένα καθορισμένο ποσοστό.

(από το Ενημερωτικό Δελτίο της ΕΝΕΛΒΙ)

Προηγούμενο άρθροΣίνκλερ Λιούις: (Ένας Τραμπ) μπορεί να συμβεί και σε σας (του Γ.Ν.Μπασκόζου)
Επόμενο άρθροΣυζήτηση για το ελληνικό Σύνταγμα (των Ν. Κυριαζή, Ε.Μ.Οικονόμου)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ