Της Ασημίνας Ξηρογιάννη.
‘Eνας δραματικός ποιητικός μονόλογος.Μια φωνή που εκλιπαρεί να ακουστεί.Νιώθει την ανάγκη να γίνει αντικείμενο προσοχής από ένα σημαντικό ”εσύ”,χρειάζεται την παρουσία εκείνη που στη συνείδησή του είναι σαν μικρή φλόγα στο σκοτάδι”’Ακουσέ με δεν έχει περιθώριο η φωνή να επιστρέψει πίσω’ στην πετρωμένη μου συνείδηση”’/”Επικαλούμαι την προσοχή σου/’οπως τα πουλιά όταν σιωπούν/τρομαγμένα μετά από έναν πυροβολισμό.”Πρόκειται για τον ”Αρλεκίνο ” (εκδ.Περισπωμένη) του Γιώργου Λίλλη που μόλις κυκλοφόρησε. Ο ποιητής σκεπτόμενος για τη μοίρα του κόσμου και των ανθρώπων,αναλογιζόμενος το παρελθόν με στοχαστικό βλέμμα:
[…]
Ο Αβραξάς και ο Εωσφόρος έπαιξαν στα ζάρια
τις επιθυμίες μας.
Μερικοί κατέληξαν στην άλλη όχθη του
Πυριφλεγέθοντα
άλλοι μπιμπελό
σε εντυπωσιακές αίθουσες.’Αλλοι βούλιαξαν
στη λήθη από το βάρος
των νομισμάτων.Και άλλοι πάλι,θαμώνες υπογείων
ρίζωσαν για πάντα
στην αφάνεια.
[…]
Και παρακάτω:
[…]
Δεν είναι εύκολο να ορίσεις τη ζωή
να τη δαμάσεις.
Δύσκολο να εξημερώσεις τη θάλασσα.Την ακούω
έτσι όπως ασθμαίνει
σαν κουρασμένο άλογο,πίσω από τους λόφους,πολύ
μακριά […]
Διαρκώς αναζητά έναν αλλιώτικο κόσμο,έναν κόσμο με άλλο ήθος,όχι με την έννοια της συμβατικής ηθικής ,αλλά της ποιοτικής προσαρμογής σε όλες τις χρονικές βαθμίδες του γίγνεσθαι.Φαίνεται ότι έχει συντελεστεί μέσα του μια Ανατροπή.Μια Ανατροπή που είναι θεμελιακή για την ουσία της ζωής του.’Εχει ήδη αρχίσει να συνειδητοποιεί ένα ανώριμο παρελθόν και να μεταμορφώνεται σε υποκείμενο που ενεργεί ”αλλιώς” έχοντας αποκτήσει αυτογνωσία.
Kάποτε παρίστανα τον αρλεκίνο με επιτυχία.
Μίμος ,αποστήθιζα λόγους
σαν καλός μαθητής
σε σχολική γιορτή-το ποίημα παπαγαλία.
Κάποτε είχα ταυτιστεί με τις μα ι μούδες και τις
στρουθοκαμήλους.
Θυμάμαι γελούσες ,χωρίς όμως ποτέ να με αποτρέψεις.
Γνώριζες πως έπρεπε να κυλιστώ στη λάσπη
για να εκτιμήσω την καθαρότητα
των συννέφων.
Μακάρι να ήσουν εδώ σήμερα ,που όλα είναι τόσο
διαφορετικά.
[…]
Το θέμα είναι να Αισθάνεται κανείς,τα αισθήματά του να διατηρούνται πάντα ζεστά και να μην είναι αυτός έρμαιο της λογικής .
[…]
Τί νομίζεις,έτσι εξαγνίζεται ο θάνατος
που βιώνουμε όταν χάνουμε
ένα αίσθημα.
[…]
Και παρακάτω:
[…]
Eνώ εσύ,με πόση ευκολία ρυμουλκούσες
το αδύνατο στο δυνατό
θε ική και γήινη συνάμα
[ …]
Ο ποιητής καταδικάζει την λογική με τα όπλα που έχει.Τα όπλα που η Ποίηση γενναιόδωρα του χαρίζει.
[…]
Στον βωμό της λογικής δεν σε είδα ποτέ να θυσιάζεσαι
Μόνο εγώ
ο αφελής,ο χτίστης γεφυριών,ενώνοντας
το τίποτα με το παν,εγώ
που έριχνα το αγκίστρι
και το μόνο που ψάρευα ήταν την υπόνοια ενός κεραυνού.
[…]
Είναι ο καιρός περίσκεψης και περισυλλογής ,αποτίμησης προσώπων ,πραγμάτων και καταστάσεων.Μια δύσκολη καταβύθιση στον εσωτερικό εαυτό.Κάθε ειλικρινές σκάψιμο του εαυτού είναι σύμφυτο με τον μεγάλο φόβο!.
Ποιός ο ρόλο αλήθεια μπορεί να παίξει το θεάτρο για να μην χάσεις τον εαυτό σου;To θέατρο είναι ο τόπος της γνήσιας έκφρασης,αλλά και της απελευθέρωσης των συναισθημάτων.
[…]
Στο θέατρο που μου υπέδειξες να παίξω,υποδύομαι
τον Πρωτέα.
Αλλάζω μορφές για να μην προδώσω το αληθινό μου
πρόσωπο.
Προφάσεις οι λέξεις
σμιλεμένες στην πέτρα,χαραγμένες στο δέρμα
ανεξίτηλη προσευχή.
Σώσε με .Φοβάμαι τα πρόσωπα των θεατών.
Ποιός θα τον ”σώσει”;Mια γυναικεία μορφή κάπως απόμακρη ;Mια αγαπημένη ύπαρξη που θα λειτουργήσει ως παραμυθία στο προσωπικό αδιέξοδο του ποιητή;H αίσθηση που αφήνει είναι η αίσθηση μιας ήττας ή ακόμα μιας διάψευσης,ή μιας αποτυχίας.Ένας κόσμος έχει αποδεικτεί κατώτερος των προσδοκιών του;;Eνας κόσμος έχει παρακμάσει και κείνος ενεός και μετέωρος ζει αυτήν την παρακμή.
”Οι δρόμοι έπαψαν να έχουν προορισμό
μοιάζουν φίδια νεκρά”
”Όσοι δώσανε τα χέρια ,δεν σύναψαν καμία συμφωνία
απλά παραδέχτηκαν την κάθε απώλεια”
”Ξεχασμένες υπογραφές σε κιτρινισμένα συμβόλαια.
Δακτυλικά αποτυπώματα
σε ασημικά που έχασν τη λάμψη τους.Πενθώ
περισσότερο για τη φθορά τους
παρά για τη χαμένη τους αξία.”
”Τι να σου λέω τώρα για όσους γύρισαν τα νώτα τους αλλού”
To θαύμα σ’ αυτή τη χώρα
έχει καμουφλαριστεί.Αδυνατεί να σηκώσει ανάστημα.
Αυτό που επιθυμώ είναι ο γόνιμος διάλογος.
Να βγάλουμε τις μάσκες,να αποθέσουμε τα σπαθιά στο έδαφος.
Οι γύπες χόρτασαν από σάρκες.
Ας δώσουμε την ευκαιρία στ’ αηδόνια να τραγουδήσουν.
Το ξέρω είναι δύσκολο.Πώς να συνεννοηθείς μες στην Βαβέλ.
Αλλά το μικρόβιο της ποίησης εδώ ζωντανεύει και φιλτράρει κάθε πίκρα ,κάθε απογοήτευση ,κάθε αρνητικό συναίσθημα.’Ισως η αγάπη είναι η μόνη που έχει τη δύναμη να σώζει .H αόρατη αγαπημένη,αποδέκτης μιας περίεργης εξομολόγησης.Δεν ξέρουμε αν ακούει.’Εχουμε την αίσθηση όμως ότι την κουβαλά μέσα του από πάντα.Ο έρωτας δονεί ,υφαίνει το ακατόρθωτο,κυοφορεί το ανεξήγητο,προάγει το ανερμήνευτο.
Nα σε αγγίζω και να πέφτει στα χέρια μου η αγνότητα.
Να σε μυρίζω και να ελευθερώνεται θυμωμένος ο λίβας.
Να σε γεύομαι και να σουρουπώνουν τα χείλη μου.
Να σε ακούω και να τρίζει το στήθος σαν κατάρτι.
Να σε βλέπω και να γεμίζουν οι δεξαμενές της νοσταλγίας.
Ταξιδιώτης του καιρού ,κινείται μέσα στον χρόνο,διεκδικώντας την αλήθεια των πραγμάτων,διεκδικώντας ένα δυνατό βλέμμα,διεκδικώντας ”ένα ρίγος που έχει τη δύναμη να ξεσηκώνει”,αναρριχώμενο στο πιο άβατο σημείο της σκέψης”.Φορτωμένος με ευθύνες του παρελθόντος ,θυμωμένος κυρίως με τον εαυτό του που ενέδωσε σιωπώντας και γενικά με μια διάθεση απολογισμού:
Oϋτε η επιθυμία μου να αναποδογυρίζω
τον κόσμο βοήθησε στο να απαλλαχτώ από το βάρος.
Δεν θα αιωρηθώ ποτέ
όσο και να κατασκεύαζα μια ζωή φτερά.
Παρέμεινα ανώριμος ακόμα κι όταν είδα πως τα τείχη γύρω μου μεγάλωναν.
Ο ποιητής παίρνει ταυτόχρονα τις αποστάσεις του:”Θεατής” όχι” συμμέτοχος” πια- δεν κέρδισε άλλωστε τίποτα να είναι κυνηγός υπερβάσεων.”Και ο κόσμος αλλάζει”.’Αλλαξε ήδη,ίσως.Βιώνοντας το πλαίσιο του κόσμου ως ένα μοναχικό πλαίσιο αναμετράται με το ανεξήγητο και το μεγάλο.
‘Ετσι σε διαβαίνω,καιρέ.Με λασπωμένα άρβυλα.
‘Ετσι σε διανύω εαυτέ.Με υπερθετική μοναξιά.
Δοσμένος σ΄ένα έργο που δεν τελειώνει ποτε.
Εκείνο που λειτουργεί στην ποιητική σύνθεση του Λίλλη είναι η άμεση γλώσσα ,η οποία ομως διαθέτει και θεατρικότητα .Επίσης λειτουργεί η έντονη και ζωντανή απεύθυνση στο άλλο πρόσωπο,σ ΄ ένα ιδιαίτερο Εσύ που γίνεται αποδέκτης της εξωτερίκευσης μιας εσωτερικής πορείας,μιας υπαρξιακής αγωνίας, αναφορικά με την εύρεση της αλήθειας.Ο Αρλεκίνος είναι,θα σημείωνε κανείς, μια ιστορία αυτογνωσίας ,μια ποιητική αφήγηση σε ελεύθερο στίχο που θίγει θέματα που άπτονται της ατομικής ευθύνης,της σχέσης του ανθρώπου με το περιβάλλον,αλλά και με τον εαυτό του.
INFO: Γιώργος Λίλλης, Αρλεκίνος, εκδ. Περισπωμένη
