Γιώργος Βέης.
Ξαναδιαβάζω: “πιστεύω, χωρίς περιστροφές, στη δύναμη των πραγμάτων που ξυπνάνε· έχω τη βεβαιότητα πως μπορούν να με παρακολουθούν οι τόποι που ζω, να με γνωρίζουνε απ’ το περπάτημα ή τις ώρες, γιατί αλλιώς πολλά πάλι δε βρίσκουνε νόημα· ούτε οι έρωτες, ούτε οι μοναδικά δικές μου στιγμές, ούτε οι αδυναμίες των χεριών μου”. Κλείνω Τα σύρματα του φίλου μου Σωτήρη Κακίση, που εκδόθηκαν από την Εγνατία το 1978. Το αυτοκίνητο με τους φίλους ήρθε να με πάρει. Στην ώρα τους.
*
Tα δάση πέρα στο βάθος, ορυζώνες σχεδόν παντού όπου αλλού κι αν κοιτάξω, λόφοι από ασβεστόλιθο, μυρωδιές φρεσκοπλυμένου χόρτου. Ένα πρώτο πέρασμα από τη διοικητική περιφέρεια του My Duc. Η υγρασία των τροπικών, η σκιά του όρους Huong, τα θρυλούμενα των δέντρων, η διάρκεια των θυμιαμάτων, η ευσέβεια των βράχων: το σπήλαιο Huong Tich, σε απόσταση εβδομήντα περίπου χιλιομέτρων από το Ανόι, προς τα νοτιοδυτικά, διηγείται δράσεις από τη δική του μυθική διαδρομή. Ένας από τους ιερότερους χώρους του Βιετνάμ, υπολογίζεται ότι περιήλθε στη γνώση του ανθρώπου πριν από δυο χιλιάδες περίπου χρόνια. Ανήκει στην οικογένεια των διάχυτων αξιοθεάτων, που συναντάμε διατρέχοντας τη ραχοκοκαλιά της χώρας. Προβάλλοντας κυρίως, με τη δέουσα αξιοπιστία, την εικόνα της μη πλήρους απομάγευσης του κόσμου, η σκηνοθεσία δεν αρκείται να διδάξει γεωφυσικά ήθη, αλλά θέλει να γίνει κομμάτι μας, να ενωθεί με το φάσμα των ισχυρότερων έως σήμερα εντυπώσεών μας. Ισχυρίζομαι ότι το ένυλο αγαθοποιό σύστημα, που μας περιβάλλει παιδιόθεν, μπορεί να μην αποκαλύπτεται με την πρώτη ματιά, αλλά μας καλεί να το οικειοποιηθούμε την κατάλληλη, δηλαδή πεπρωμένη στιγμή, μέσα από την πληθώρα των συμβολικών προτάσεων, οι οποίες παρέχονται αφειδώς εδώ. Η συνέργεια της Φύσης μαρτυρεί άλλωστε μιαν εξαιρετική σύμπνοια των στοιχείων της.
*
Η εντός του σπηλαίου Huong Pagoda, γνωστή στους διαβασμένους επισκέπτες περισσότερο ως Αρωματική Παγόδα, πλαισιωμένη από μια σειρά εντυπωσιακών σταλακτιτών, συμπεριλαμβάνεται στα πλέον προωθημένα εμβλήματα των Βουδιστών. Χτισμένη τον 17ο αιώνα, εξακολουθεί να συνιστά κέντρο λατρείας, αλλά και ποικίλων πολιτιστικών εκδηλώσεων. Απαγγελίες ποίησης, θεατρικές παραστάσεις, λαογραφικές επιδείξεις και χορευτικές επιδόσεις διαρκούν σε ετήσια βάση επί τρεις μήνες. Αρχίζουν την έκτη ημέρα του σεληνιακού έτους και ολοκληρώνονται περί τα τέλη Απριλίου. Υπολογίζεται ότι κατά την έναρξη του εορτασμού, ένα εκατομμύριο και πλέον επισκεπτών, αψηφώντας τη βροχή και το κρύο της εποχής φτάνει ως τη βάση της Παγόδας. Αφού ανεβούν τα απαραίτητα χίλια σκαλιά, τους δεξιώνεται η χάρις των ευωδιαστών πετρωμάτων. Πρόκειται ασφαλώς για τους πιστούς οπαδούς του βουδισμού και των κλάδων του, αλλά και για αμέτρητους αλλόθρησκους τρίτους, οι οποίοι ανατροφοδοτούν γενναία τόσο την τουριστική ευεξία του τόπου, όσο και την προσήλωσή τους στην ειδικότερη, εύγλωττη εν τέλει, μεταφυσική υπόσταση των πραγμάτων.
*
Η απόσταση από τις δύο αφετηρίες των λεωφορείων ως την αποβάθρα Ben Duc ποικίλλει. Αν ξεκινήσει κανείς από το Luong Yen χρειάζονται τρεις ώρες, ενώ από το Giap Bat αρκούν δύο. Το δεύτερο μέρος του ταξιδιού ως τον τελικό προορισμό, το συγκρότημα των σπηλαίων δηλαδή, διαρκεί σαράντα πέντε λεπτά περίπου, αν προτιμηθεί το ρεύμα του Yen Stream, του ποταμού δηλαδή που ρέει σ΄ αυτά τα μέρη, και μια από τις πολλές ευρύχωρες βάρκες που διαθέτουν εδώ. Ορισμένες φορές το χρόνο απαιτούνται ως και πέντε χιλιάδες τέτοια πλεούμενα για την άμεση μεταφορά των επισκεπτών. Υπάρχουν βέβαια αρκετοί, οι οποίοι συνεχίζουν με αυτοκίνητο, ιδίως όταν είναι κάπως ανήσυχα τα νερά του ποταμού. Έχω δει τις όχθες του, σε περίοδο πανηγυρικών εκδηλώσεων. Φορτωμένες με πολύχρωμα φανάρια-σήματα μιας πεποίθησης θαυμάτων.
*
Η ροή του Yen. Η αμείωτη ορμή ξανά στην υπηρεσία των μεταφορικών μέσων. Το νερό οδηγός. Οι βάρκες κουβαλούν κυρίως θαυμασμό. Ο συντονισμός του άλογου στοιχείου με τους ανθρώπους του ποταμού αποδεικνύεται εξαιρετικά αποτελεσματικός. Πόσο γρήγορα αφηγείται το ποτάμι. Πόσο γρήγορα κυλούν, επανέρχονται και αποτυπώνονται στο νου έπαινοι και εγκώμια για το περιβάλλον. Κατορθώνω να απομονώσω κάτι ακόμη…(Πόσο αργά γράφω τώρα. Η κίνηση αντίστροφη. Ανάπλους. ΄Η μάλλον ανα-ταξίδι. Η ταχύτητα εκμηδενισμένη όμως. Οι λέξεις προσγειώνονται στο φύλλο του τετραδίου με δισταγμό. Σαν ντροπή. Προδίδουν φύση. Δίπλα μου ανοικτό και ένα άλλο παρελθόν. Μια άλλη πρωτεύουσα. Λονδίνο 28 Δεκεμβρίου 1931: «Δεν είμαι γεννημένος ταξιδιώτης. Σε κάθε μου νέα αλλαγή μου χρειάζεται πολύς καιρός και πολλή προσπάθεια για να ξανασμίξω εκείνο τον εσωτερικό ρυθμό που μας κάνει να πιστεύουμε πως υπάρχουμε. Το μόνο ταξίδι που θα καταλάβαινα θα είταν το προσκύνημα. Τα άλλα ενεργούν πάνω μου σα μια οχληρή μετακόμιση». Από επιστολή του Γιώργου Σεφέρη στον Κωστή Παλαμά. Το ποτάμι βολικό, κατεβάζει συλλογική εμπειρία απομακρύνσεων και προσεγγίσεων. Φωτοαντιγράφω μέσα στην πρωινή νηνεμία του δωματίου μου στην Τζακάρτα, αναλογιζόμενος πορείες, αναδιπλώσεις του είναι και ευεργεσίες των χώρων).
