της Όλγας Σελλά
Και μ’ αυτό το κείμενο ολοκληρώνονται οι σύντομες στάσεις σε παραστάσεις που ξεκίνησαν λίγο πριν ή αμέσως μετά το Πάσχα. Κυρίως από ομάδες καλλιτεχνών, άλλες με μεγάλη ήδη διαδρομή, άλλες νεοϊδρυθείσες, κι άλλες απλώς συνεργασίες καλλιτεχνών. Με έργα ελληνικά, ξένα, σύγχρονα, κλασικά ή ολοκαίνουργα. Σε θέατρα κεντρικά, της περιφέρειας του κέντρου, ή σε γειτονιές της Αθήνας που τα τελευταία χρόνια απέκτησαν αίγλη, μαγαζιά και πολυκοσμία και μαζί με όλα αυτά και χώρους που δεν είναι πολύ σίγουρο ότι είναι κατάλληλοι για θεατρικές παραστάσεις. Σε δύο παραστάσεις που κατά σύμπτωση παρουσιάστηκαν σε δύο γειτονικούς χώρους στην ίδια περιοχή, στο Γκάζι, θ’ αναφερθώ σήμερα. Η πρώτη «Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον…» είναι ένα καινούργιο έργο που υπογράφει και σκηνοθετει η Βαλέρια Δημητριάδου από την ομάδα C. For Circus και η δεύτερη είναι το νέο έργο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη με τίτλο «Στον παράδεισο», που σκηνοθέτησαν η Μαρία Αιγινίτου και ο Γιώργος Παλούμπης.
«Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον»
Μ’ έναν τρόπο σχεδόν αθόρυβο, και γι’ αυτό ρεαλιστικό όσο και σοκαριστικό, οδηγούμαστε στις φρικιαστικές διαδρομές του sex trafficking, μιας από τις ισχυρότερες μορφές έμφυλης βίας και οργανωμένου εγκλήματος διεθνώς. Στο «Σύγχρονο Θέατρο» όλα ξεκινούν σαν μια ρομαντική ιστορία αγάπης ανάμεσα σ’ ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Μια ιστορία θα πάρει πολύ καιρό για να αντιληφθεί το κορίτσι ότι όλα ήταν ψέμα, ότι είναι εγκλωβισμένη κάπου μακριά από τη χώρα της και τους δικούς της και πλέον άθυρμα στα χέρια επιτήδειων για να βγάζουν χρήματα πουλώντας το κορμί της. Η Βαλέρια Δημητριάδου έγραψε το «Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον», το σκηνοθέτησε, φρόντισε για τη μουσική της παράστασης και κυρίως το αγάπησε με πάθος. Κι αυτό φάνηκε στη σκηνή. Στην οποία είχαν στηθεί διάφοροι χώροι και συχνά εκτυλίσσονταν παράλληλες ιστορίες. Εδώ και εκεί. Με ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα, ικανά όμως να μας μεταφέρουν στο διαφορετικό κάθε φορά περιβάλλον όπου εκτυλίσσεται το έργο. Στην πραγματική ζωή και στη φυλακή του trafficking. Στην αθωότητα και τον ρομαντισμό, αλλά και στη βίαιη συνειδητοποίηση της φρίκης. Η Βαλέρια Δημητριάδου καταφέρνει να αποτυπώσει με σχεδόν ρεαλιστική αυθεντικότητα και το διαμέρισμα της μικροαστικής οικογένειας της Χλόης (Αθηνά Σακαλή) στην Αθήνα, όπου ζει με τη μητέρα της (Μαρία Κατσανδρή) και τον αδελφό της που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού (Βαγγέλης Αμπατζής), όσο και τη σαπίλα και τη χυδαιότητα που λίγο καιρό αργότερα θα βιώσει η Χλόη, κάπου στην Ευρώπη. Στο έργο της, αλλά και στην παράσταση που έστησε, δείχνει όλα τα πρόσωπα που διαμορφώνουν το δρόμο του ψέματος οδηγώντας, στην πραγματικότητα, χιλιάδες γυναίκες στα χέρια ανθρώπων που ηγούνται σ’ αυτή τη αδιανόητη «βιομηχανία». Και καταφέρνει επίσης όλος αυτός ο ζόφος να εναλλάσσεται με χαραμάδες τρυφερότητας, ακόμα και εντός της στραφταλιζέ φυλακής αυτών των γυναικών –από τη συγκάτοικο της Χλόης (Μαρία Προϊστάκη) στο ίδιο δωμάτιο πρώτα απ’ όλα ή από έναν άντρα την ερωτεύτηκε και θέλησε να τη βοηθήσει (Νικόλας Παπαδομιχελάκης –η σκηνή της πρώτης συνάντησης των δύο ήταν από τις πιο δυνατές στην παράσταση). Ή να δείξει, μετά τον απόλυτο σαδισμό και την απόλυτη φρίκη, την απόλυτη τρυφερότητα και κατανόηση, σε μία από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές της παράστασης, όταν η Μαρία Κατσανδρή νανουρίζει τον αυτιστικό γιο της (Βαγγέλης Αμπατζής), λέγοντας σαν παραμύθι ένα απόσπασμα από τη Βίβλο, απ’ όπου και ο τίτλος του έργου. Ήταν τέτοια η ορμή της παράστασης, που σε έκανε να ξεχνάς τις μικρές δραματουργικές ή σκηνοθετικές ατέλειες. Η μουσική, η κίνηση, ο φωτισμός ήταν επίσης από τα δυνατά σημεία της, ενώ όλοι οι ηθοποιοί ήταν φανερό ότι κινήθηκαν με έμπνευση και ορμή. Ξεχωρίζω περισσότερο τη Μαρία Κατσανδρή, τον Βαγγέλη Αμπατζή (που αναμφίβολα έχει μια θέση στις καλύτερες ανδρικές ερμηνείες της σεζόν) και τον Νικόλα Παπαδομιχελάκη, χωρίς να υπολείπονται οι υπόλοιποι.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες, θεματικά και σκηνικά, παραστάσεις αυτής της τελευταίας περιόδου της σεζόν, που άγγιξε με ευαισθησία, τρυφερότητα και ευθύτητα ένα πολύ σκληρό θέμα.
Η ταυτότητα της παράστασης
Κείμενο – Σκηνοθεσία : Βαλέρια Δημητριάδου, Σκηνικά – κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα, Επιμέλεια κίνησης: Ειρήνη Μακρή, Σχεδιασμός φωτισμού: Μελίνα Μάσχα, Μουσική: Βαλέρια Δημητριάδου, Σχεδιασμός ήχου: Φοίβος Παπαγιάννης, Βοηθός σκηνοθέτριας: Αντριάνα Ανδρέοβιτς, Στίχοι τραγουδιών: Μαρία Ελισάβετ Κοτίνη
Φωτογραφίες – τρέιλερ: Πάτροκλος Σκαφίδας
Συμπαραγωγή: C. for Circus και Olympia Culture
Παίζουν: Αθηνά Αλεξοπούλου, Βαγγέλης Αμπατζής, Παναγιώτης Γαβρέλας, Κωνσταντίνος Κάππας, Μαρία Κατσανδρή, Χρύσα Κοτταράκου, Νικόλας Παπαδομιχελάκης, Μαρία Προϊστάκη, Αθηνά Σακαλή, Θανάσης Χαλκιάς, Σπύρος Χατζηαγγελάκης
Σύγχρονο Θέατρο (Ευμολπιδών 45)
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 9μ.μ.
Extra παραστάσεις στις 24/5 και στις 31/5.
Μέχρι 31 Μαΐου.
«Στον Παράδεισο»
Ένας περίεργος τόπος σωφρονισμού είναι το τοπίο στο νέο έργο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη «Στον παράδεισο», που ο συγγραφέας του το τοποθετεί σ’ ένα νησί, ενός πολύ πλούσιου και απρόσιτου ανθρώπου, του μεγάλου Έξαρχου. Μια ιστορία, περισσότερο παραβολή στη διαστρωμάτωση της κοινωνίας, με τις τάξεις της, τους εκλεκτούς, τους έμπιστους, τους προδότες, τα θύματα, τους καταφερτζήδες, τους υπάκουους, τα λαμόγια. Μια μελαγχολική, εντέλει, ματιά πάνω στο αν μπορούν οι άνθρωποι να σωφρονιστούν, ν’ αλλάξουν, να γίνουν καλύτεροι, αλλιώς. Σ’ αυτό το νησί υπάρχουν φανερές και με σημασία διαστρωματώσεις: οι νέοεισερχόμενοι, αλλά και οι παλιοί, αυτοί που φοράνε μπλε καρφίτσα στην ομοιόμορφη στολή, και προσπαθούν, με διάφορους τρόπους, όχι πάντα ευθείς, να φτάσουν στην επόμενη βαθμίδα, να φορέσουν την πράσινη καρφίτσα. Ο Γιάννης (Αντώνης Τσιοτσιόπουλος) ανταποκρίνεται στο πρόγραμμα σωφρονισμού και κερδίζει την εμπιστοσύνη του μεγάλου Έξαρχου (που ορίζει και τις ζωές των ανθρώπων στο νησί και τις συμπεριφορές τους και τις επιθυμίες τους), ο οποίος του αναθέτει μια υπεύθυνη και ευαίσθητη αποστολή: να έχει την ευθύνη των υψηλών καλεσμένων του. Όμως κάτι που θα συμβεί θα το φορτωθεί ο Γιάννης, που δέχεται αδιαμαρτύρητα τη σκληρή τιμωρία του και την ακύρωση όλων των προνομίων του.
Η αρχική ιδέα είναι ενδιαφέρουσα, αλλά το έργο γρήγορα γίνεται προβλέψιμο και αρκετά διδακτικό, παρότι υπήρχαν σημεία και με χιούμορ και με βαθύτητα. Αλλά σημεία. Αυτό ήταν το ένα μείον. Το δεύτερο μείον ήταν ότι η σκηνοθεσία (της Μαρίας Αιγινίτου και του συνεργάτη στη σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη) δεν έκανε πιο ζωηρό τον αργό ρυθμό του έργου. Το τρίτο και μεγαλύτερο όμως ήταν ο σκηνικός χώρος, κι όχι γιατί την ημέρα που την παρακολούθησα είχαν την ατυχία να ακούγεται ενοχλητικά, στο μισό μέρος της παράστασης, η μπάντα που έπαιζε στην ταράτσα της Ταινιοθήκης λίγο πιο δίπλα από το θέατρο Arroyo. Αλλά γιατί ο πολύ καλόγουστος αυτός χώρος, στήθηκε κυρίως για παραστάσεις χορού κι όχι για θεατρικές παραστάσεις. Έτσι είναι σίγουρο πώς δυσκόλεψε πολύ το στήσιμο της παράστασης, και η σκηνοθεσία δεν κατάφερε να προσπεράσει τις δυσκολίες του χώρου ή να τον αξιοποιήσει κάπως αλλιώς. Παρ’ όλα αυτά είδα εύστοχες ερμηνείες από την έμπειρη Ασπασία Κράλλη, τη Μαρία Αιγινίτου, τον Αντώνη Τσιοτσιόπουλο, που μάλλον έκανε κόντρα ρόλο σε σχέση με ό,τι μας έχει συνηθίσει ως τώρα και ενδιαφέρουσα η παρουσία του νεαρού Αντώνη Γιαννακού.
Η παράσταση ολοκληρώθηκε στις 14 Μαΐου.
Η ταυτότητα της παράστασης
Κείμενο: Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης, Σκηνοθεσία: Μαρία Αιγινίτου, Συνεργάτης σκηνοθέτης: Γιώργος Παλούμπης, Κοστούμια – Σκηνικός χώρος: Κωνσταντίνος Ζαμάνης, Φωτισμοί: Μιχάλης Κάρλος, Μουσική – Σχεδιασμός ήχων: Σωτήρης Καστάνης, Βοηθός σκηνοθεσίας: Παναγιώτα Παπαδημητρίου, Βοηθός σκηνογράφου: Γιώργος Τρικαλιώτης
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης
Παίζουν (αλφαβητικά): Μαρία Αιγινίτου, Θάνος Αλεξίου, Αντώνης Γιαννακός, Ασπασία Κράλλη, Δάφνη Λιανάκη, Αντώνης Τσιοτσιόπουλος.