Αν δεν βρίσκεστε στις μικρές λίστες του Αναγνώστη …(της Αλεξάνδρας Σαμοθράκη)

της Αλεξάνδρας Σαμοθράκη

Δεν είδατε το όνομα του βιβλίου σας να φιγουράρει στη φετινή λίστα του Αναγνώστη; Θα έπρεπε να χαίρεστε και όχι να στεναχωριέστε. Και ιδού γιατί:

1. Υπάρχει μόνο ένα βιβλίο που έχει βραβευτεί με βραβείο Διηγήματος και έγινε μπεστ σέλλερ (Γκιακ- Δημ. Παπαμάρκος βραβείο Διηγήματος 2015). Όλα τα άλλα από όλες τις κατηγορίες διάγουν διακριτικό και έντιμο βίο στα ήσυχα ράφια των βιβλιοπωλείων. Άρα, δεδομένου ότι τα βραβεία μας συμπληρώνουν φέτος 10 χρόνια και ας πούμε πως χονδρικά έχουμε 7 κατηγορίες, αν βραβευτείτε οι πιθανότητες να αγοράσουν το βιβλίο σας άτομα με τα οποία δεν σας συνδέουν συγγενικοί ή φιλικοί δεσμοί στην πραγματικότητα μειώνονται στο 1/70 ή 1,4 τοις εκατό. Περίτρανη απόδειξη η περίπτωση της Χρ. Δημουλίδου που κάθε χρόνο διαβάζει τις λίστες μας όλο αγωνία μήπως το όνομα της συμπεριληφθεί από τυπογραφικό λάθος κάπου και πληγεί ο τραπεζικός της λογαριασμός.
2. Η αναγνώριση που συνεπάγεται ένα βραβείο του Αναγνώστη είναι υπερτιμημένη. Έχετε σκεφτεί τι χρειάζεται για να γίνει κάποιος μέλος της κριτικής μας επιτροπής; Χρειάζεται, εκτός των άλλων να έχει αναγνωριστεί ο ίδιος για τη συνεισφορά του στο χώρο των βιβλίων. Πφφφ! Για να το έχει καταφέρει αυτό είτε είναι καθιερωμένος (δεινόσαυρος), είτε διαβάζει πολύ (αργόσχολος), είτε τρέχει από εκδήλωση σε βιβλιοπαρουσίαση και από βιβλιοπωλείο σε εκδότες (μαϊντανός), είτε γράφει ο ίδιος (κομπλεξικός νάρκισσος), είτε όλα αυτά μαζί. Πείτε μου αλήθεια τώρα, χρειάζεστε την καταξίωση από τέτοια άτομα;
3. Πλείστοι των αγαπημένων μου συγγραφέων δεν έχουν βραβευτεί (ακόμη). Δε θα αναφέρω ονόματα, γιατί μπορεί η επιτροπή να βραβεύσει κάποιον μόνο και μόνο για να τορπιλίσει το επιχείρημά μου, αλλά ο πρώτος που μου περνάει από το μυαλό ξέρετε ποιος είναι; Ο πνευματικός καθοδηγητής της γενιάς μου- όχι ο Πέτρος Κωστόπουλος. Ο άλλος. Ο σοβαρός.
4. Πολλές φορές δεν κερδίζει πάντα ο καλύτερος. Αν βλέπετε ποδόσφαιρο, θα έχετε παρατηρήσει πως τα τελευταία 6 χρόνια η Ρεάλ Μαδρίτης έχει κερδίσει το Champions League 4 φορές- με πιο πρόσφατη την πρόσφατη νίκη της εις βάρος της Liverpool. Οι θεατές απήλασαν τις εμπνευσμένες πάσες, τις ανέλπιστες αποκρούσεις, τα σατανικά κλεψίματα της μπάλας- όχι το τρόπαιο. Δε λες και νορμάλ κάποιον που κάθεται και κοιτάζει 90 λεπτά ένα ασημένιο δοχείο. Το ζητούμενο είναι η συγκίνηση του αγώνα. Όχι το κύπελλο. Και μεταξύ μας, κανείς δε συμπαθεί τη Ρεάλ.
5. Το σημαντικό είναι ο αντίκτυπος του έργου. Οι Όρνιθες του Αριστοφάνη βγήκαν δεύτεροι στα Διονύσια το 414 π.Χ. Θα μου πείτε αυτός ο Διονύσης μάλλον δεν θα ήταν και πολύ καλός κριτής- όπως και να έχει τα κονιορτοποιημένα υπολείμματα του σκελετού του σίγουρα θα στριφογύριζαν στον τάφο του ή πιθανότερα στις σβουνιές καμιάς αγελάδας αφού ανέλαβε το έργο ο Ρώτας. Με τον Κουν. Και τον Χατζιδάκι. Και μετά και ο Καραθάνος με διεθνή περιοδεία. Πάρτα Διονύση!
6. Σε αντίθεση με τα βραβεία Booker, κανένας συγγραφέας που έχει βραβευτεί με βραβείο Αναγνώστη δεν έχει λάβει στη συνέχεια Νόμπελ. Άρα οι πιθανότητες να λάβετε Νόμπελ εκμηδενίζονται αυτομάτως. Δεν περιμένατε εμένα να σας το πω αλλά το Νόμπελ είναι καλύτερο από τα δικά μας βραβεία, καθώς συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο.
7. Είναι καλύτερο να βγαίνεις χαμένος στα βραβεία Αναγνώστη παρά στα βραβεία κοινού γιατί στη δεύτερη περίπτωση σημαίνει πως δεν έχεις αρκετούς φίλους που σε αγαπάνε αρκετά για να σε ψηφίζουν ακούραστα μέσα από ψεύτικους λογαριασμούς email.
8. Η απογοήτευση πάει πακέτο με τη συγγραφή- μη το βλέπετε σαν απόρριψη, αλλά σαν ενδυνάμωση των τεχνικών σας.
9. Αν όντως απογοητευτήκατε, πάρτε το αλλιώς. Θυμηθείτε για ποιον γράφετε. Κάποια νύχτα, ένας κατάκοπος άνθρωπος με άσχημη διάθεση, θα διαβάσει μερικές σελίδες από το βιβλίο σας ή ένα σας ποίημα πριν σβήσει το φως στο κομοδίνο του- και τότε θα νιώσει πως ναι- κάποιος τον κατάλαβε ή ότι κατάλαβε επιτέλους κάποιον αυτός. Και αν έχετε σπάσει τον ατέρμονο μονόλογο και την αδυσώπητη υπαρξιακή μοναξιά έστω και ενός ανθρώπου, έχετε λάβει το σημαντικότερο βραβείο απ’ όλα- τάδε έφη Λουίζ Γκλουκ- αλλά μην την παίρνετε και πολύ στα σοβαρά- διαθέτει μόνο Νόμπελ και όχι βραβείο Αναγνώστη.