του Γιάννη Ν.Μπασκόζου
Οκτώ βιβλία, μελέτες και συνεντεύξεις, που εισάγουν τον απαιτητικό αναγνώστη στις περιπέτειες της ελληνικής λογοτεχνίας με μια λοξή ματιά. Οι συγγραφείς τους φωτίζουν γκρίζες περιοχές της ελληνικής μυθοπλασίας, αθέατες πλευρές, δομές που δεν έχουν επαρκώς μελετηθεί και από την άλλη δύο βιβλία συνεντεύξεων που θίγουν τον καθένα με τον τρόπο του πλευρές της συγγραφικής αγοράς.
Μαίρη Μικέ, Δοκιμασίες – όψεις του οικογενειακού πλέγματος στο νεοελληνικό μυθιστόρημα (1922-1974), Gutenberg
Δοκίμια για την πορεία της ελληνικής κοινωνίας μέσα από τον «στυλοβάτη» – οικογένεια και πώς καταγράφονται στο νεοελληνικό μυθιστόρημα από την επόμενη ημέρα της μικρασιατικής καταστροφή έως την αρχή της μεταπολίτευσης. Η συγγραφέας επιλέγει δεκατρείς πεζογράφους και είκοσι δύο μυθιστορήματά τους που εκδόθηκαν την περίοδο 1922-1974 ως ικανές πύλες εισόδου στο θέμα της που είναι οι δοκιμασίες – ενδογενείς και εξωγενείς – των οικογενειακών σχέσεων και πώς αυτές αντανακλώνται μυθιστορηματικά σε μερικά από τα καλύτερα λογοτεχνικά έργα των επιλεγμένων μυθιστοριογράφων. Η γενιά του ΄30 έχει την πρωτοκαθεδρία αφού στα έργα των Τερζάκη, Θεοτοκά, Καραγάτση αποκαλύπτεται ένας σαθρός αστικός κόσμος στην παρακμή του με την κάθε οικογένεια να διατηρεί μια κρυφή πληγή που αιμορροεί. Η Π.Σ. Δέλτα φανερώνει τα γυναικεία μυστήρια εν οίκω και εν δήμω. Ο Τάσος Αθανασιάδης με τις μεγάλες σάγκα συνδαυλίζει το πέρασμα σε μια νέα εποχή που αχνοφέγγει στο βάθος του ορίζοντα. Οι μεταπολεμικές οικογένειες είναι πιο πολύπλοκες καθώς οι συγγραφείς που εξετάζει η Μαίρη Μικέ κινούνται σε νεωτερικά πεδία (Μ.Λυμπεράκη, Μιλλιέξ, Μπακόλας, Βασιλικός ). Κοτζιάς και Φραγκιάς εισάγουν στην δύσκολη μετεμφυλιακή εποχή ενώ το όλο μελέτημα κλείνει με αναφορά στο οικογενειακό πλέγμα και τις ταξικές σχέσεις, το ρόλο του χρήματος, της εργασίας και τις ψυχολογικές παραμέτρους. Με ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις η Μ.Μικέ μάς εισάγει στον κόσμο των μεγάλων γραφίδων του ελληνικού μυθιστορήματος στον 20ο αιώνα καθώς το όλο πόνημα λειτουργεί και ως ιδιαίτερη/λοξή/ευφυή ματιά σε αθέατες, ενίοτε σκοτεινές πτυχές της ελληνικής μυθιστοριογραφίας.
Βρες το εδώ
Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Ο Άλλος εν διωγμώ, η εικόνα του Εβραίου στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο, Πατάκης
Νέα έκδοση αναθεωρημένη με συμπληρώσεις βιβλίων και ταινιών που αφορούν στο εξεταζόμενο θέμα. Διαβάζουμε σε όλο και μεγαλύτερη έκταση πολλά μυθιστορήματα και βλέπουμε ταινίες που το θέμα του Ολοκαυτώματος εισέρχεται δυναμικά και καθορίζει τους χαρακτήρες, τις σχέσεις των ηρώων αλλά και την ιδεολογία τους. Στη μελέτη της η συγγραφέας εξετάζει αφενός μεν ζητήματα που σχετίζονται με την πρόσληψη και τη λογοτεχνική αναπαράσταση της γενοκτονίας αφ΄ ετέρου εισέρχεται στα λογοτεχνικά κείμενα εξετάζοντας τη διεθνή και ελληνική πεζογραφία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιοδολόγηση της ελληνικής πεζογραφίας κυρίως στον 20ο αιώνα. Μας θυμίζει βιβλία που χάθηκαν από την επικαιρότητα ενώ είχαν ένα πρωτοποριακό χαρακτήρα όπως το βιβλίο του Βασίλη Μπούτου «Η συκοφαντία του αίματος» για τον ρόλο των ελλήνων στις διώξεις εβραίων στην Κέρκυρα (σκάνδαλο στην εποχή του), βιβλία πρωτοποριακά όπως κάποια του Μισέλ Φάις αλλά και άλλα που στηρίχτηκαν σε ψευδοϊστορικά στοιχεία όπως στον μύθο του Ιούδα ή σε αυτά που ανακάλυψαν μια «μόδα» που πουλάει. Σημαντικά στοιχεία της μελέτης είναι η αναφορά σε διηγήματα και κείμενα που γράφτηκαν πολύ παλαιότερα και έσπασαν το απόστημα της σιωπής γύρω από τέτοια θέματα. Εξετάζει επίσης τη σχέση των αληθινών ιστοριών με τη μυθοπλασία, τη σύγχυση που καλλιεργείται ορισμένες φορές μεταξύ ιστορικού τεκμηρίου και λογοτεχνικού συμφραζόμενου, με τις όποιες ελευθερίες αυτό το τελευταίο απολαμβάνει. Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει ο κινηματογράφος, ο διεθνής με τις πολλές αναφορές και τα πολλά στερεότυπα όπως και ο ελληνικός με τις ελάχιστες ανάλογες αναφορές. Συνοπτικά μια πλάγια ματιά στην ελληνική πεζογραφία(και τον κινηματογράφο). Βρες το εδώ
Henri Tonet, Το ελληνικό «επιφυλλιδικό μυθιστόρημα» του 19ου αιώνα, μτφρ.Πέτρος Μαρτινίδης, Νεφέλη
Υπάρχουν είδη μυθιστορήματος στο ελληνικό 19ο αιώνα που ακόμα αναζητούνται και άλλα που άρχισαν να μελετώνται σχετικά πρόσφατα. Οι μελέτες του Π.Μουλλά, του Νάσου Βαγενά και άλλων για το είδος αυτό που πρόχειρα ονομάστηκε «λαϊκό» μυθιστόρημα ή “παραλογοτεχνία” συμπληρώνονται συνεχώς από νεότερους μελετητές (Σοφία Ντενίση, Γεωργία Γκότση κ.ά) και μας φέρνουν πιο κοντά σε μια βαθύτερη γνώση των απαρχών του ελληνικού μυθιστορήματος. Ο νεοελληνιστής Henri Tonnet επιλέγει επτά μυθιστορήματα που φαίνονται να έχουν κοινά χαρακτηριστικά – εκ των οποίων το πιο εμφανές είναι ότι έχουν τον χαρακτήρα δημοσιευμάτων σε συνέχειες (επιφυλλιδικού τύπου), ακόμα και όταν δεν δημοσιεύτηκαν, αλλά γράφτηκαν με τον ίδιο τρόπο. Πρόκειται για μεγάλα σε έκταση μυθιστορήματα, με αναπτυγμένη πλοκή, πολλούς χαρακτήρες και μεγάλη ποικιλία. Τέσσερα από αυτά εξελίσσονται στο αστικό περιβάλλον της Κωνσταντινούπολης ενώ τα υπόλοιπα στην Αθήνα. Ο Tonet συνυπολογίζει στη μελέτη του πολύ περισσότερα μυθιστορήματα δίνοντας ένα πανόραμα του «λαϊκού» αυτού είδους μυθιστορήματος. Τα επιλεγέντα επτά ονοματίζονται και «μυθιστορήματα των αποκρύφων» , σε αναλογία με τα δημοφιλή και στην Ελλάδα γαλλικά έργα των Ευγένιου Συ και του Αλέξανδρου Δουμά. Πρόκειται για ρομαντικά μυθιστορήματα με πολλές νατουραλιστικές πινελιές που παρουσιάζουν τεράστια κοινωνικά ψηφιδωτά σε σύγχρονο, εν μέρει ψευδοϊστορικό περιβάλλον όπου δρουν ποικίλοι χαρακτήρες του καλού και του κακού. Η πινακοθήκη χαρακτήρων του ελληνικού επιφυλλιδικού μυθιστορήματος είναι πλούσια και αφορά κυρίως τον αστικό κόσμο της πόλης. Αθώες χλωμές νέες, σοβαροί νεαροί, αλλά και γυναίκες εγκληματίες, παραβατικοί χαρακτήρες, αδίκως καταδικασμένοι ήρωες, εγκαταλελειμμένα παιδιά και πολλά πρόσωπα του υποκόσμου. Διαφαίνονται αρνητικά στοιχεία της τότε κοινωνίας (αντισημιτισμός, αντικαθολικισμός, αντικοινοβουλευτισμός) αλλά δίνονται και πολλά στοιχεία κοινωνικής κριτικής. Ανάμεσα στους συγγραφείς αυτής της περιόδου ξεχωρίζουν οι καλύτεροι Ι.Κονδυλάκης, Στ. Ξένος, Κ.Μεγαρεύς, Χρ. Σαμαρτζίδης που καταφέρνουν να αφηγούνται ιστορίες με εξαίρετη πλοκή, κρατώντας ισορροπία ανάμεσα στο ψυχαγωγικό μυθιστόρημα και την λογοτεχνική υπόσταση. Ο συγγραφέας μάλιστα σημειώνει ότι σε αυτό το επίπεδο (της πολυπλοκότητας ενός μυθιστορήματος) τα έργα αυτά είναι πολλές φορές καλύτερα των γνωστών πεζογραφημάτων του τέλους του αιώνα. Το βιβλίο του Tonnet διευρύνει δημιουργικά τα όρια των μελετών μας για τις γκρίζες ζώνες του ελληνικού μυθιστορήματος. Βρες το εδώ
Αντιγόνη Βλαβιανού, Ο ξανακερδισμένος τ(ρ)όπος της λογοτεχνίας, Πατάκης
Είχαμε καιρό να διαβάσουμε μελέτες που να συνδυάζουν το νόημα της λογοτεχνίας με τον χώρο και ειδικά την πόλη. Η Λίζυ Τσιριμώκου (η οποία προλογίζει το βιβλίο) σε εκείνο το παλιό μελέτημα της «Η λογοτεχνία της πόλης»(εκδ.Λωτός) είχε ρίξει τον σπόρο και το πάλαι ποτέ Megaron Plus είχε αρκετές φορές δημιουργήσει εκδηλώσεις ανάλογης θεματικής. Η Αντιγόνη Βλαβιανού προχωρεί σε μια καλειδοσκοπική θεώρηση της λογοτεχνίας με τον χώρο εμπλέκοντας εκλεκτικές συγγένειες ελλήνων και ξένων λογοτεχνών. Κι αν κάποιες είναι προφανείς (Κουμανταρέας- Παζολίνι) άλλες εκπλήσσουν δημιουργικά (Ζ. Περέκ- Γ.Ιωάννου ή Μ.Καραγάτσης Ρομαίν Γκαρύ) και αναδιατυπώνουν νέες προσλήψεις του λογοτεχνικού έργου. Γιατί υπάρχουν συγγραφείς που είναι αξεδιάλυτοι με το αστικό τοπίο. Τα υλικά στοιχεία, δρόμοι, σπίτια, αυλές, διαμερίσματα, πάρκα, πλατείες συνομιλούν με φωνές, μυρουδιές, κλάματα, ήχους, θορύβους, μουσικές που εκπέμπει η ανθρώπινη παρουσία στον αστικό χώρο. Η συγγραφέας σμιλεύει τους μύθους των τοπόσημων. Για παράδειγμα της Ομόνοιας, της πλατείας με τα δύο πρόσωπα, του πρωινού με τους εργάτες, τους μετανάστες, τις φτωχικές δουλειές και του νυχτερινού με τους μοναχικούς αναζητητές των εφήμερων απολαύσεων. Ή τους μύθους των πραγμάτων ως ενθυμημάτων στο έργο των Ζωρζ Περέκ και Γιώργου Ιωάννου. Ευτελή ασήμαντα πράγματα αποκαλύπτουν τις αθέατες λειτουργίες της μνήμης στη διάρκεια του χρόνου. Με τις μνημονικές κορφιάτικες διαδρομές του Νάσου Δετζώρτζη παραλληλίζεται η προυστική προσπάθεια αναζήτησης του χαμένου χρόνου. Σε αυτές τις διαδρομές το βίωμα καθορίζει το έργο και τι ποιο χαρακτηριστικό από τις ζωές των Μένη Κουμανταρέα και Πιερ Πάολο Παζολίνι. Ένα βιβλίο που σε ξαναβάζει στο έργο των μεγάλων συγγραφέων από την πλαϊνή πόρτα για να σε δεξιωθεί στη μεγάλη σάλα της ακριβής λογοτεχνίας τους. Βρες το εδώ
Δημήτρης Γ. Υφαντής, Αυτός που έσπασε τις βιτρίνες. Γιώργης Ζάρκος, 54 ημέρες εγκλεισμού στο Δημόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών, Άγρα
Ανάμεσα στους ξεχασμένους του μεσοπολέμου ο Γιώργης Ζάρκος είναι μια ιδιόμορφη λογοτεχνική περίπτωση. Μαχητικός, εμφορούμενος από τις ιδέες της σοβιετικής επανάστασης, χιουμορίστας, λογοτεχνικά ριζοσπαστικός, ακτιβιστής δύσκολα χωρούσε στο κουστούμι της εποχής του. Ο συγγραφέας Δημήτρης Υφαντής, κοινωνιολόγος ασχολούμενος με θέματα απεξάρτησης ανακάλυψε τον φάκελο του Ζάρκου στο Δημόσιο Ψυχιατρείο και από εκεί ξετύλιξε την ιστορία της ζωή του. Ο Γιώργης Ζάρκος βρέθηκε στο Ψυχιατρείο στα 1929 όταν κατήγγειλε τις εκδόσεις Πυρσός – εξέδιδε σε εβδομαδιαία τεύχη την Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια μαζί με ένα φιλολογικό ένθετο – ότι δημοσίευσε διήγημά του με άλλο όνομα. Ο Ζάρκος τσακώνεται και υβρίζει τον Παλαμά, υπεύθυνο για την Εγκυκλοπαίδεια, ενοχλεί τις αρχές, προβαίνει σε συνεχείς καταγγελίες, τον συλλαμβάνουν συνεχώς και με διάφορα προσχήματα, εκνευρίζεται και σπάει τρεις φορές την βιτρίνα του Πυρσού, συλλαμβάνεται και τον σαπίζουν στο ξύλο. Καταδικάζεται σε 11 μήνες φυλάκισης, δημοσιεύει έναν λίβελο εναντίον του αρχηγού της Αστυνομίας, και ενώ εκτίει ακόμα την ποινή του οδηγείται στο Ψυχιατρείο ως «επικίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια». Βγαίνοντας εκδίδει το έργο του «Η τρέλα σε όλα τα στάδια», το οποίο εκνευρίζει τους διώκτες του (εκδότες του Πυρσού και Αστυνομική Διεύθυνση) που επιχειρούν δυο – τρεις φορές ακόμα να το στείλουν στο Δαφνί, αλλά αρνούνται οι γιατροί να πιστοποιήσουν ότι είναι σχιζοφρενής. Στα ντοκουμέντα που παρατίθενται εμφανίζονται οι σχέσεις κοινωνικού ελέγχου και κυρίως αυτές μεταξύ εκδοτών του Πυρσού με την Δικαιοσύνη , την Αστυνομία και Ιατρών του Ψυχιατρείου. Οι διώξεις αυτές που κράτησαν πέντε χρόνια έλαβαν και πολιτικό χαρακτήρα λόγω της ιδεολογίας του Ζάρκου αλλά και του τεταμένου πολιτικού σκηνικού της εποχής. Πλούσια σε ντοκουμέντα η μελέτη αυτή δίνει αφένος μεν τη λογική της εξουσίας απέναντι σε κάθε διαφοροποιημένο/ ανυπότακτο πολίτη και αφετέρου γνωρίζει στους νεότερους έναν ιδιαίτερο λογοτέχνη, έναν ντανταϊστή του καιρού του- κίνητρο για να αναζητήσει κάποιος τα έργα του (μάλλον στα παλαιοβιβλιοπωλεία, πια). Βρες το εδώ
Θανάσης Βαλτινός, Όπως ο έρωτας, (επιλογή συνεντεύξεων 1972-2018), επιμέλεια : Κωστής Δανόπουλος, βιβλιοπωλείον της Εστίας.
Το έργο του Θανάση Βαλτινού θα μελετιέται για χρόνια καθώς είναι ένας θεμέλιος λίθος της νεωτερικής πεζογραφίας. Ένας τρόπος να προσεγγίσεις την «κουζίνα» του, τις απόψεις, τη μέθοδο, την νοοτροπία με την οποία αντιλαμβάνεται τη γραφή είναι και οι συνεντεύξεις του. Όλες σχεδόν οι συνεντεύξεις προσφέρουν πολύτιμο υλικό για να εισέλθεις στο έργο του. Ανάμεσα στα άλλα αναφέρει πως για να γράψεις δεν χρειάζεται μόνον έμπνευση και ταλέντο αλλά πειθαρχία, κάτι που προβάλλει ως εσωτερική συγγραφική και υπαρξιακή ανάγκη. Ο λόγος του είναι απαλλαγμένος από ψιμύθια και «περικοκλάδες». Στις συνεντεύξεις του απαντά ευθύβολα στο κέντρο του ερωτήματος. Ο ίδιος πιστεύει ότι ο συγγραφικός λόγος πρέπει να είναι δραστικός, να απευθύνεται σε ένα δημιουργικό αναγνώστη, γι αυτό και η συγγραφική γλώσσα είναι για τον Θ.Β. σχέση εντιμότητας και ειλικρίνειας. Μιλώντας σε διάφορες συνεντεύξεις του για τη λογοτεχνικότητα θα την συσχετίσει με την πειστικότητα, την δραστικότητα της γλώσσας και κυρίως το ύφος. Το ύφος δεν είναι ένα στοιχείο τεχνικής, θα πει, αλλά ένα εσωτερικό στοιχείο της συγγραφικής δημιουργίας. Ένα τμήμα των πολλών συζητήσεων του αναφέρονται στην ιστορία, η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην μυθοπλασία του Θανάση Βαλτινού. Θα σημειώσει ότι η λογοτεχνία δεν μπορεί να γεννηθεί από την ιστορία, ούτε έχει να κάνει με κάποια εξόφληση χρεών αντίθετα την ενδιαφέρει ό,τι βρίσκεται πίσω από αυτά τα γεγονότα επειδή η ίδια κουβαλά ποικίλα χρέη, ηθικά ή συναισθηματικά. Δεν είναι χωρίς ενδιαφέρον οι απόψεις του συγγραφέα για τις άλλες τέχνες, κυρίως τον κινηματογράφο . Είναι γνωστό ότι ο ίδιος δούλεψε ως σεναριογράφος – ένα μεγάλο κομμάτι της τέχνης του. Γνωρίστε τη σκέψη ενός αυτοδίδακτου μάστορα, από αυτούς που χάνονται. Βρες το εδώ
Σταύρος Ζουμπουλάκης, 11 συναντήσεις, συζητώντας με τον Στρατή Μπουρνάζο, Πόλις
Πολύσημες συζητήσεις που απλώνονται σε πολλά πεδία. Πολλά από αυτά καθορίζουν τον φιλόλογο και συγγραφέα Σταύρο Ζουμπουλάκη. Βιογραφικά στοιχεία, διαβάσματα, φοιτητικά ενθυμήματα, σχολική/διδασκαλική εμπειρία και τέλος τα μεγάλα πεδία της ηθικής, της θρησκείας, της πολιτικής και της λογοτεχνίας. Θα μιλήσω κυρίως για την τελευταία. Οι απαντήσεις του Σ. Ζ. συνιστούν ένα λογοτεχνικό δοκίμιο/παζλ με απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που ακούμε συχνά να διατυπώνονται από επαρκείς και μη αναγνώστες. Κάποιες θέσεις του μπορεί να εκπλήξουν όπως η θέση ότι η λογοτεχνία δεν μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Ότι δεν διακρίνει λογοτεχνία και παραλογοτεχνία αν και κάτω από την επιμονή του καλού συζητητή του (Στρ. Μπουρνάζος)δέχεται την διάκριση σε καλή και κακή λογοτεχνία. Διεισδυτική η άποψη του ότι «το μυθιστόρημα σκέπτεται με τρόπο αινιγματικό τη ζωή και τον κόσμο και γι αυτό όποιος καταφεύγει στην ανάγνωση παλιότερων ή σύγχρονων, ελληνικών ή ξένων- αδιάφορο- μυθιστορημάτων θέλει ακριβώς να διευρύνει λίγο το αίνιγμα της ζωής το, να φωτίσει το μυστήριο της, μα και να διευρύνει τα όρια της κατανόησης του κόσμου και των ανθρώπων». Μεταφέρει ακόμα πολλές εμπειρίες (και δυσάρεστες) από την θητεία του στο τιμόνι του πιο παλιού ελληνικού περιοδικού, της Νέας Εστίας. Εξηγεί γιατί το ελληνικό λογοτεχνικό συνάφι είναι το πιο δύστροπο, γιατί δεν υπάρχει αρνητική κριτική, γιατί τα μίση και οι έριδες δυναστεύουν τον μικρό σε έκταση κόσμο του ελληνικού βιβλίου. Επίσης τι σημαίνει διαβάζω λογοτεχνία, ποιον θεωρεί μορφωμένο άνθρωπο. Ποια είναι η γνώμη του για σημαντικούς λογοτέχνες, τον Γράχαμ Γκρην, τον Φίλιπ Ροθ, τον Γιόζεφ Ροτ, τον Μισέλ Ουελμπέκ. Αν είμαστε υποχρεωμένοι να διαβάζουμε τους μεγάλους συγγραφείς, ποιον μεγάλο δεν τον θεωρεί άξιο αυτού του προσδιορισμού κ.ά ταπεινά και ρηξικέλευθα. Ο λόγος του συγκεκριμένος, ευθύβολος, χωρίς στρογγυλεύσεις και αποσιωπητικά. Σπάνιο προσόν! Βρες το εδώ
Θανάσης Αγάθος, Ο Άγγελος Τερζάκης και ο κινηματογράφος, Gutenberg
Ο Άγγελος ήταν μια εμβληματική προσωπικότητα της γενιάς του ΄30. Πολύσημη και ολοκληρωμένη καλλιτεχνικά και διανοητικά προσωπικότητα. Συγγραφέας, θεατρικός κριτικός, δοκιμιογράφος. Είναι ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της γενιάς του. Τρισυπόστατος συγγραφικά καθώς ασχολήθηκε με την πεζογραφία, το θέατρο και το δοκίμιο. Πίσω από το καλλιτεχνικό του έργο υπάρχει η βαθιά φιλοσοφική μόρφωση του έχοντας αφήσει πλούσιο δοκιμιακό έργο ως κριτικός θεάτρου, κριτικός κινηματογράφου και κοινωνικός σχολιαστής. ¨Άφησε τουλάχιστον 1700 επιφυλλίδες στο Βήμα. Ασχολήθηκε ακόμα με τον κινηματογράφο ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος ενώ ερασιτεχνικά του άρεσε να ασχολείται με το κουκλοθέατρο, τη μουσική και το τραγούδι. Σε αυτό το πολύμορφο έργο του αφιερώθηκε η μελέτη του Θανάση Αγάθου με έμφαση στη σχέση του με τον κινηματογράφο. Ο Τερζάκης ασχολήθηκε τόσο με την κριτική αρθρογραφία για ταινίες όσο και με το να γυρίσει ταινίες ως σκηνοθέτης. Κατάφερε να σκηνοθετήσει μόνον μία ταινία, την “Νυχτερινή περιπέτεια”. Πριν ασχοληθεί με αυτήν θεώρησε καλό να αφήσει τα πάντα πίσω του και να πάει για ένα μεγάλο διάστημα στην Ιταλία και να μελετήσει τον ιταλικό νεορεαλισμό, με τον οποίον ήταν ενθουσιασμένος. Ο συγγραφέας ασχολείται και με σενάρια του Τερζάκη που ποτέ δεν κατάφεραν να γίνουν ταινίες. Σενάρια που έχουν ακόμα ένα ενδιαφέρον και θα μπορούσαν να αποτελέσουν στοιχείο παραπέρα έρευνας και έμπνευσης. Ο Θ. Αγάθος μελετάει επίσης την κινηματογραφική οπτική στα έργα του Τερζάκη, κάτι που προσθέτει στη γνώση μας για το μυθιστόρημα της γενιάς του ΄30 και τις διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα έργα αυτής της ομάδας λογοτεχνών που ανανέωσαν την μυθοπλασία της ελληνικής πεζογραφίας. Βρες το εδώ