Του Βασίλη Δανέλλη (ανταπόκριση).
«Πόλη και Ταξίδι» είναι το φετινό θέμα του Διεθνούς Φεστιβάλ Λογοτεχνίας Tanpınar (ITEF), το οποίο διοργανώνεται για έκτη συνεχόμενη χρονιά στην Κωνσταντινούπολη, 5-11 Μαΐου. Την τιμητική τους φέτος έχουν οι Πολωνοί συγγραφείς, καθώς το 2014 συμπληρώνονται 600 χρόνια διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Πολωνίας και της Τουρκίας (Οθωμανικής Αυτοκρατορίας).
«Στόχος του Φεστιβάλ είναι να προωθήσει τη λογοτεχνία στην Τουρκία, τόσο την εγχώρια, όσο και την παγκόσμια», εξηγεί ο διευθυντής του Φεστιβάλ, Μεχμέτ Ντεμιρτάς και συμπληρώνει: «Θεωρούμε ότι τα βιβλία είναι ένας τρόπος να γνωριστούν οι λαοί μεταξύ τους, να εντοπίσουν τις διαφορές και τις ομοιότητες στην κουλτούρα τους και να αρχίσουν να αναπτύσσουν σχέσεις συνύπαρξης».
Εκτός από τους Πολωνούς, στα πάνελ του ITEF βρέθηκαν συγγραφείς από τον Καναδά, τη Γερμανία, τη Σλοβενία, την Ολλανδία, τη Σουηδία, τη Δανία, την Γαλλία, την Καταλονία και φυσικά την Τουρκία. Να σημειωθεί ότι συνολικά στα έξι χρόνια λειτουργίας του, το Φεστιβάλ έχει φιλοξενήσει περισσότερους από 400 ξένους συγγραφείς.
Εξηγώντας το θέμα του φετινού Φεστιβάλ, ο κ. Ντεμιρτάς αναφέρει: «Η πόλη αποτελεί τη σταθερά μας, το σημείο αναφοράς. Κάθε χρόνο επιλέγουμε ένα θέμα που συνδυάζει την πόλη και ένα συναίσθημα ή μία κατάσταση, θέτοντας με αυτόν τον τρόπο μια πλατφόρμα ώστε οι συγγραφείς να μοιραστούν τις ιδέες τους και να γίνουν εποικοδομητικές συζητήσεις πάνω σε θέματα επικαιρότητας ή και διαχρονικά. Έτσι πριν δύο χρόνια το θέμα μας ήταν η πόλη κι ο φόβος. Ο φόβος του συγγραφέα, αλλά και ο φόβος για τη λογοκρισία ή για τις διώξεις που δέχονται οι συγγραφείς για τα έργα τους. Πέρσι την πόλη πλαισίωσε το παιχνίδι, τόσο κυριολεκτικά, όσο και με την έννοια του ελιγμού. Φέτος επιλέξαμε ως κεντρικό θέμα για τα πάνελ μας το ταξίδι, ζητώντας από τους καλεσμένους μας να μιλήσουν για το ταξίδι μέσα στον χώρο, τον χρόνο, αλλά και την ψυχή των ανθρώπων. Του χρόνου, με αφορμή και τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη γενοκτονία των Αρμενίων, θα συζητήσουμε για τα σύνορα και θα προσπαθήσουμε να δούμε πως αντιμετωπίζεται αυτό το δύσκολο θέμα και άλλα αντίστοιχα, όχι μέσα από την πολιτική, αλλά μέσα από την λογοτεχνία».
Οι συγγραφείς που συμμετέχουν στο Φεστιβάλ έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν και με παιδιά. Το ITEF σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές του δήμου θα βρεθεί στις σχολικές αίθουσες, φέρνοντας περίπου 10.000 μαθητές σε επαφή με την λογοτεχνία και τους δημιουργούς της.
Η φετινή εκδήλωση όμως έχει και μια καινούρια πτυχή, το γαστρονομικό ταξίδι μέσα στην πόλη. «Η μαγειρική, η κουζίνα είναι μέρος της κουλτούρας των λαών και το φαγητό ή ο καφές είναι συνήθως μια καλή αφορμή για να γίνουν ενδιαφέρουσες συζητήσεις για την κοινωνία, την πολιτική, τη ζωή και φυσικά τη λογοτεχνία. Σκεφτήκαμε λοιπόν να διοργανώσουμε πάνελ με θέμα τη λογοτεχνία στην κουζίνα, καλώντας συγγραφείς μαγειρικών βιβλίων», εξηγεί ο κ. Ντεμιρτάς.
Ανάμεσα στους καλεσμένους υπάρχει και μια Ρωμιά συγγραφέας, η Μαριάννα Γερασίμου, η οποία θα μιλήσει για την κουζίνα από την Κωνσταντινούπολη στην Ιστανμπούλ, γιατί όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ντεμιρτάς: «Η κουζίνα των Ρωμιών είναι μέρος της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, όπως εξάλλου κι η αντίστοιχη των Αρμενίων και των Εβραίων. Είναι λοιπόν πολύ σημαντική για εμάς και θέλουμε να την αναδείξουμε».
Τέλος, ο κ. Ντεμιρτάς ευχαρίστησε ιδιαίτερα το Ελληνικό Προξενείο για την παραχώρηση του Σισμανογλείου Μεγάρου για τις ανάγκες του ITEF. «Είμαστε πολύ χαρούμενοι γι’ αυτή τη συνεργασία και ελπίζουμε τα επόμενα χρόνια να συνεχιστεί και να επεκταθεί και με την πρόσκληση Ελλήνων συγγραφέων στο Φεστιβάλ», συμπλήρωσε.
