Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ (αναδημοσίευση από Ελευθεροτυπία).
Ο εμμονικός της μικρής φόρμας Ηλίας Χ.Παπαδημητρακόπουλος, στα 84 του χρόνια, κρατάει ζωντανή τη φλόγα των τεθνεώτων φίλων του Νίκου – Γαβριήλ Πεντζίκη, Ηλία Πετρόπουλου, Τάκη Σινόπουλου, Γιώργη Παυλόπουλου, Νίκου Καχτίτση, Αλέξανδρου Κοτζιά.
Παπαδιαμαντική φυσιογραφία ως προς το ήθος του, χωρίς να έχει επάνω τίποτα το επινοημένο, μετέρχεται το χιούμορ και την ειρωνεία, με πολύ λεπτό τρόπο αλήθεια, για να ανασκευάσει παραδεδεγμένες κοινωνικές αλήθειες. Ολη αυτή η σοφία του αποστάγματος, που θυμίζει βαρύ σε βαθμούς μα φίνο στη γεύση λικέρ, αναδύεται στα εβδομήντα και βάλε διηγήματά του.
Τον μισό αιώνα από την έκδοση της πρώτης συλλογής διηγημάτων του «Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη» με εμφανή υπερρεαλιστικά στοιχεία, γιορτάζει σήμερα το απόγευμα στις 7, στο Μέγαρο Μουσικής. Η εκδήλωση, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του κύκλου του Megaron Plus «Οι λογοτέχνες μιλούν στο κοινό τους», πραγματοποιείται σε συνεργασία του περιοδικού «Ο Αναγνώστης», σε επιμέλεια Γιάννη Ν. Μπασκόζου. Θα μιλήσει η κριτικός λογοτεχνίας Ελισάβετ Κοτζιά και θα διαβάσουν οι Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου και Στέλιος Μάινας. Θα προβληθεί το κινηματογραφικό πορτρέτο του Λευτέρη Ξανθόπουλου «Σπίτι δίπλα στη θάλασσα» (2007).
«Τα διηγήματα δεν γράφονται για να αποτελέσουν μία συλλογή. Το καθένα γράφεται σε χρόνο ανεξάρτητο από ένα ανεξάρτητο ερέθισμα. Μερικά έχουν γραφεί κατόπιν παραγγελίας. Υστερα από χρόνια συλλέγονται, για να αποτελέσουν ένα ενιαίο σώμα. Οπότε, όπως θα παρατηρήσατε κι εσείς, δεν ακολουθείται μία χρονολογική τάξη, δεν δημοσιεύονται κατ’ έτος γραφής, αλλά τα συνδέει ένα υπόγειο νήμα. Μπαίνουν δηλαδή για να συγκροτηθεί η συλλογή, με τέτοια σειρά, με μη ομολογούμενη ενότητα, η οποία εν τούτοις έχει ένα συναισθηματικό αντίκρισμα», μας είχε πει σε συνέντευξή του στην «Ε» (18 Μαΐου 2010), με αφορμή την έκδοση της τελευταίας συλλογής διηγημάτων του «Ο θησαυρός των αηδονιών και άλλα διηγήματα», με σχέδια της Εύης Τσακνιά (εκδόσεις Γαβριηλίδη).
Τότε είχαμε γράψει ότι το συγκεκριμένο βιβλίο είναι ένας ύμνος στη ζωή που πέρασε, σ’ αυτή που διανύουμε, αλλά και σ’ αυτή που θα έρθει χωρίς τα βαρίδια του χρόνου. Ορισμένα από τα θέματα: Η νεότητα του συγγραφέα στο γενέθλιο τόπο, τον Πύργο, με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς κατακτητές παρόντες. Ο θάνατος του πατέρα εξαιτίας τους. Τα χρόνια στη Θεσσαλονίκη, όταν σπούδαζε στρατιωτική ιατρική.
Ο μεταπόλεμος με τα συντρίμμια του και τους επιβιώσαντες. Οι γειτονιές με τους «ωραίους τρελούς». Ενα εγκώμιο για τα ζώα, που βασανίζονται από τους ανθρώπους. Και πάντα παρόν το ελληνικό τοπίο, σιωπηλός πρωταγωνιστής, μπροστά στις αισθήσεις, τα αισθήματα και τα συναισθήματα.
Ο τρόπος γραφής του θυμίζει τη λεπτότητα των μοναχών αντιγραφέων και την υπομονή των Ιαπώνων καλλιγράφων. Δεν τον έθαψε, αλλά παραλλήλως δρούσε, όταν εργαζόταν ως στρατιωτικός γιατρός μέχρι το 1983, οπότε εθελουσίως αποστρατεύτηκε με το βαθμό του ανώτερου γενικού αρχίατρου. Είχε δημοσιεύσει για πρώτη φορά, επτά χρόνια μετά την αποφοίτησή του από τη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου, το διήγημα «Οι Φρακασάνες», στο καβαλιώτικο περιοδικό «Αργώ». Είχε χρησιμοποιήσει το ψευδώνυμο Θανάσης Χιλιώτης.
Το σύνολο του έργου κυκλοφορεί σ’ ένα σετ έξι τομιδίων, με τον τίτλο «Απαντα τα διηγήματα» (εκδόσεις Γαβριηλίδη). Την προμετωπίδα την έχει φιλοτεχνήσει ο Ανακρέων Καναβάκης. Περιλαμβάνει τις συλλογές διηγημάτων: «Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη», «Θερμά θαλάσσια λουτρά», «Ο γενικός αρχειοθέτης», «Ροζαμούνδη», «Ο οβολός», «Ο θησαυρός των αηδονιών».
Κλείνοντας, θα παραθέσουμε ένα απόσπασμα από την ίδια συνέντευξη, όταν του είχαμε ζητήσει να προβεί να σχολιάσει το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται υπό οικονομική -και όχι μόνο θα προσθέταμε σήμερα- επιτήρηση: «Δεν μπορώ να ξεφύγω από το κλίμα που επικρατεί σήμερα στη χώρα, αντιλαμβανόμενος ότι η περίφημη οικονομική μας κρίση είναι στην πραγματικότητα μία βαθιά κοινωνική κρίση, από την οποία είναι πολύ δύσκολο να αναρρώσουμε».
Ελευθεροτυπία Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2014
