Γράφει η Αλεξάνδρα Χαΐνη
Έφτασα στη Θεσσαλονίκη πολύ νωρίς το πρωί. Η πόλη λουζόταν στο φως. Λίγοι οι περιπατητές, ακόμη λιγότεροι οι ποδηλάτες. Μόνο οι ψαράδες έδειχναν σα να είχαν ξενυχτήσει με το καλάμι στο πλευρό τους.
Με τον ήλιο κόντρα και τη θερμοκρασία να ανεβαίνει γοργά, πήγα και ήρθα δις όλη την παραλία. Κατά την τελευταία μου επίσκεψη στη συμπρωτεύουσα είχα μείνει έγκλειστη στον χώρο της ΔΕΘ ατενίζοντας ξώφαλτσα μόνο τον Λευκό Πύργο.
Το Σάββατο όμως ήμουν τυχερή. Έβγαλα φωτογραφίες, χάιδεψα έναν σκύλο, άκουσα δυο κυρίες να συζητάνε για τις ευρωεκλογές (Εσύ ήσουν πάντα δεξιά, εγώ όχι), μίλησα με ψαράδες (Τσιπούρες βγάζω, αλλά σήμερα δεν τσιμπάει. Και τις τρώτε; Μα ναι, γιατί να μην τις τρώμε) και φυσικά συναπαντήθηκα 2-3 φορές με το προεκλογικό βανάκι του Κασσελάκη, όπου το πρόσωπό του σε gros plan μου θύμισε την Κάρι Μπράντσοου πάνω στο νεοϋορκέζικο λεωφορείο στο «Sex & the City».
Ευτυχώς, δεν υπήρχε χρόνος για άλλες ενατενίσεις και συνειρμούς. Η έκθεση άνοιγε στις 10:00 και εγώ είχα μόλις ένα 12ωρο μπροστά μου.
Η έκθεση των εκδοτών για τους «μεγάλους» στεγαζόταν στα Περίπτερα 13 και 15 τα οποία επικοινωνούν μεταξύ τους. Στο 14 είχε την έδρα του το 2ο Διεθνές Επαγγελματικό Πρόγραμμα, ενώ στην άκρη, στο περίπτερο 12, είχαν στηθεί τα σταντ των εκδοτών παιδικού βιβλίου με τις ανάλογες δράσεις, ομιλίες και παιχνίδια.
Συνολικά, όλο το τετραήμερο από Πέμπτη 16/5 έως και Κυριακή 19/5, παρέλασαν από τους τέσσερις αυτούς χώρους 1.500 ομιλητές και 850 Έλληνες και ξένοι συγγραφείς, οι οποίοι προλόγισαν, μίλησαν, χαιρέτισαν, υπέγραψαν βιβλία, φωτογραφήθηκαν μαζί και μόνοι, συμμετέχοντας σε 500 εκδηλώσεις, σε στρογγυλά και ορθογώνια τραπέζια και πάνελ, που φιλοξενήθηκαν σε 14 αίθουσες και εξώστες, σε αυτόν τον αχανή χώρο που εκτείνεται σε 16.000 τ.μ.
Μεγάλο εγχείρημα και κοπιαστική δουλειά που όμως σε αποζημιώνει – εφόσον πρόκειται για βιβλία και όχι για γεωργικά μηχανήματα.
Δεν είμαι καλή στα ονόματα αλλά θυμάμαι πρόσωπα και όσοι/ες δεν ήξερα, όλο και κάποιον ή κάποια μου θύμιζαν. Σα να βολτάρω στην Κρουαζέτ των βιβλίων σκέφτηκα και το σημείωσα. Μεγάλη η ακτή, κόκκινο και το χαλί άλλωστε.
Φολκλόρ και συμπερίληψη
Μ
Μέσα σε όλο αυτό, κάπου-κάπου έσκαγαν αγόρια και κορίτσια «cosplayers» με πολύχρωμες στολές manga. Γιατί κάθε χρόνο η έκθεση βιβλίου συνυπάρχει με το φεστιβάλ των ιαπωνικών κόμικ και βιντεοπαιχνιδιών με τους ανάλογους ήρωες και ηρωίδες – αλλά και με δύο ακόμη εκθέσεις, την ανθοκομική και των προϊόντων «τση Κρήτης», δίνοντας στην όλη διοργάνωση έναν αέρα φολκλόρ συμπερίληψης, που γινόταν ακόμη πιο «ιδιαίτερη» (για να είμαι επιεικής) με την εικόνα του μεγαλοπρεπούς λευκόχρυσου περιπτέρου της φετινής τιμώμενης χώρας, του Εμιράτου Σάρτζα.
Εκεί, άνδρες με κελεμπίες και γυναίκες με τσαντόρ παρουσίαζαν την εκδοτική παραγωγή της χώρας τους, ενώ παραδίπλα, στο «Φιλολογικό Καφενείο» η συγγραφέας Αμάντα Μιχαλοπούλου, η κριτικός λογοτεχνίας Κυριακή Μπεϊόγλου και η δημοσιογράφος Αναστασία Γρηγοριάδου, συζητούσαν για τις «σπουδαίες γυναικείες φωνές», για τις θηλυκότητες, για τις έμφυλες ταυτότητες, και στην αίθουσα «Φραντς Κάφκα» η παρέα του Γιάννη Μπασκόζου έθετε ερωτήματα σχετικά με το παρελθόν και το παρόν στην πεζογραφία του 21ου αιώνα με τον νεότερο εκ των ομιλητών, τον συγγραφέα Χάρη Καλαϊτζίδη, να αναφέρεται ενδιαμέσως στους ποιητές, στις ποιήτριες και στα «ποιητά».
Την ίδια στιγμή δε, έφταναν στα αυτιά μας από τον περίβολο, διαμαρτυρίες για τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Γάζα, όπως και συνθήματα από μια σκόρπια διαδήλωση με αιτήματα οικολογικού περιεχομένου. Όλος ο κόσμος σε 16.000 τετραγωνικά μέτρα, σα να λέμε.
Πλούσια εκδοτική παραγωγή
Στα σταντ, πάντως, των εκδοτικών οίκων, τα πράγματα ήταν κατά πως πρέπει· εκδότες και εκδότριες επιτέλους με το χαμόγελο στα χείλη. Και λέω επιτέλους γιατί είχε προηγηθεί το σχετικό μπρα ντε φερ των σωματείων εκδοτών με το υπουργείο (εδώ η ανακοίνωση που εξέδωσαν πριν την έκθεση) για τον τρόπο με τον οποίο οργανώθηκε η έκθεση, την ελλιπή ενημέρωση και συμμετοχή τους στις αποφάσεις, το αυξημένο κόστος ενοικίασης, κοκ. με κατακλείδα τη δήλωσή τους ότι αυτή «θα είναι η τελευταία φορά, αν η λογική της διοργάνωσης της ΔΕΒΘ δεν αναθεωρηθεί εξαρχής, έχοντας ως βασικό συνδιαμορφωτή των στόχων και του προγράμματός της τους Έλληνες εκδότες.»
Φέτος ωστόσο, τα τραπέζια ήταν πάλι καλοστρωμένα, οι τίτλοι άφθονοι και η διάθεση θετική.
Θα ήθελα ένα lounge με άνετες πολυθρόνες και πάγκους προσβάσιμους με διάφορες νέες και παλιές κυκλοφορίες όλων των εκδοτικών οίκων, όπου θα μπορούσαμε να ξαποστάσουμε, διαβάζοντας και σχολιάζοντας, είπα στην Ελένη Μπούρα των εκδόσεων Μεταίχμιο, όταν πλέον είχε περάσει η ώρα και είχα πετύχει τους στόχους μου (σε αριθμό βημάτων τουλάχιστον). Ούτε καν στην Φρανκφούρτη δεν έχει κάτι τέτοιο, το ζήτημα είναι να έρθουν οι άνθρωποι εδώ, να μιλήσουμε, να μας γνωρίσουν, μου απάντησε χαλώντας μου το όνειρο.
Πράγματι, από αργά το μεσημέρι και μετά η κίνηση στα σταντ των εκδοτικών οίκων ήταν μεγάλη και παρότι δεν γνωρίζω αν η έκθεση είχε τελικά για αυτούς και την ανάλογη εισπρακτική επιτυχία, όσες ώρες τριγύρισα είδα αρκετούς ανθρώπους να αγοράζουν βιβλία.
Έφυγα λίγο πριν διασχίσει τρέχοντας το περίπτερο 15 ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και δυο λεπτά αφότου ξεκίνησε η κουβέντα με τον μετρ των ψυχολογικών θρίλερ Sebastian Fitzek -ο οποίος μάζεψε κοντά 1.000 άτομα- με την ελπίδα ότι αυτή δεν θα είναι η τελευταία φορά για τους εκδότες και ότι οι διοργανωτές της ΔΕΒΘ θα λάβουν σοβαρά υπόψη τις προτάσεις και τις αγωνίες τους. (Εξάλλου, θέλω να ξαναπάω και όχι μόνο για 12 ώρες.)
