Όλοι υπέρ της διατήρησης της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου

0
161

 

 

Όλος ο κόσμος του βιβλίου –συγγραφείς, μεταφραστές, εκδότες, βιβλιοπώλες– για πρώτη φορά συσπειρωμένος, τάχθηκε υπέρ της διατήρησης της Ενιαίας Τιμής, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε σήμερα Δευτέρα, στη Στοά του Βιβλίου.

Η Εταιρεία Συγγραφέων διά της Γεν. Γραμματέως κ. Αγγελικής Στρατηγοπούλου, οι συγγραφείς Τίτος Πατρίκιος, Πέτρος Τατσόπουλος, Θανάσης Χειμωνάς, Χρήστος Χωμενίδης, οι πρόεδροι της ΕΝΕΛΒΙ Α. Ψυχογιός, του ΣΕΒΑ Κ. Παπαδόπουλος, του ΣΕΚΒ Γ. Νίκας, της ΠΟΕΒ Ν. Σταθάτος, τόνισαν ότι η ενιαία τιμή προστατεύει τον πλουραλισμό και την πολυφωνία των ιδεών, το ποιοτικό και αντιεμπορικό βιβλίο, τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη πολλών σημείων πώλησης. Γι’ αυτό και δεν αποτελεί σύμπτωση το γεγονός ότι Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και άλλες 13 χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ εφαρμόζουν το νόμο περί ενιαίας τιμής, ενώ η Ελλάδα παραδόξως καλείται να τον καταργήσει!

Στη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιάννης Ν. Μπασκόζος, παρενέβησαν εκδότες, βιβλιοπώλες, αναγνώστες και παρέστησαν οι συγγραφείς Μίμης Ανδρουλάκης, Ρέα Γαλανάκη, Μάρω Δούκα, Γιάννης Κιουρτσάκης, Θοδωρής Παπαθεοδώρου, Γιώργος Ρωμαίος, Ελένη Τορόση, Φίλιππος Φιλίππου κ.ά.

Στο μεταξύ το πολιτιστικό τμήμα του ΠΑΣΟΚ εξέδωσε ανακοίνωση (μετά από χρόνια κυοφορία) που τάσσεται υπέρ της διατήρησης της Ενιαίας Τιμής του Βιβλίου και ρωτάει τον – άφαντο για όλους τους παράγοντες του βιβλίου- υπουργό πολιτισμού Πάνο Παναγιωτόπουλο , τι σκοπεύει να πράξει. Ομοίως το υπουργείο Ανάπτυξης του κ. Κ. Χατζηδάκη σε ανακοίνωση του αποφαίνεται ότι είναι «υπό μελέτη και αξιολόγηση, από τα υπουργεία Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Πολιτισμού, η μελέτη του ΟΟΣΑ, με την οποία προτείνεται η απελευθέρωση της τιμής των βιβλίων», όπως αναφέρεται σε έγγραφο του αρμόδιου υφυπουργού Θανάση Σκορδά, το οποίο διαβιβάστηκε στη Βουλή, απαντώντας σε σχετική ερώτηση των βουλευτών της ΔΗΜΑΡ Ασημίνας Ξηροτύρη, Θωμά Ψύρρα και Γιώργου Κυρίτση που του επεσήμαναν ότι «το σύστημα της ενιαίας τιμής βιβλίου αποτρέπει φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού, λειτουργεί προστατευτικά υπέρ του αναγνωστικού κοινού, προστατεύει σημαντικά το ίδιο το βιβλίο και διασφαλίζει την ποιότητα της βιβλιοπαραγωγής και τα βιβλιοπωλεία».

 

 

Μερικά στοιχεία για την ΕΤΒ

 

Η ενιαία τιμή ισχύει σήμερα στις εξής χώρες:

  • Γαλλία (από το 1981, ο οποίος επεκτάθηκε το 2011 και για τα ebooks)
  • Γερμανία (νόμος του 1887 που αντικαταστάθηκε με νεότερο νόμο του 2002)
  • Ισπανία (από το 1975)
  • Ιταλία (από το 2005)
  • Δανία (από το 2001)
  • Ολλανδία (από το 2005)
  • Πορτογαλία (από το 1996)
  • Αυστρία (από το 2000)
  • Βέλγιο
  • Λουξεμβούργο
  • Ιαπωνία (από το 2008)
  • Μεξικό (από το 2008)
  • Αργεντινή (από το 2001)
  • Νότια Κορέα (από το 2002)
  • Νορβηγία, Ουγγαρία και Σλοβενία (συμφωνία μεταξύ εκδοτών και βιβλιοπωλών)

Στην κεντρική του ομιλία ο κ. Θανάσης Ψυχοψιός τόνισε ότι «Τα παραδείγματα από τις χώρες όπου δεν υφίσταται ενιαία τιμή είναι αποκαλυπτικά: στην Αγγλία, μέσα σε μία τετραετία, τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία από 1.800 μειώθηκαν σε 1.280. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι ότι η αλυσίδα Βorders με 69 βιβλιοπωλεία στην Αγγλία, 686 στις ΗΠΑ και 19.500 εργαζόμενους χρεοκόπησε λόγω του ανηλεούς πολέμου τιμών (κυρίως εναντίον της Amazon) προκειμένου να συγκρατήσει το μερίδιο της αγοράς που έχανε από το ηλεκτρονικό εμπόριο. Για τους ίδιους λόγους ο Waterstones, με 288 βιβλιοπωλεία και 4.500 εργαζόμενους, ήταν στα πρόθυρα χρεοκοπίας και διεσώθη διότι αγοράστηκε από Ρώσο δισεκατομμυριούχο και η Barnes and Noble, ιστορική φίρμα με 1.360 βιβλιοπωλεία στις ΗΠΑ, έχει συρρικνωθεί στα 675 και αναζητά χρηματοδότες».

Υπάρχει επίσης ο ισχυρισμός (ακούστηκε και στην αίθουσα της συνέντευξης τύπου από τον ιδιοκτήτη του βιβλιοπωλείου Πρωτοπορία κ. Β. Τρικεριώτη,) ότι η κατάργηση της ενιαίας τιμής θα κάνει το βιβλίο φθηνότερο. Υπάρχει άλλη άποψη που λέει πώς  την εποχή της οικονομικής απελευθέρωσης η ενιαία τιμή, τάχα, καταργεί τον ανταγωνισμό. Και τα δύο επιχειρήματα είναι κατά την πλειοψηφία των εκδοτών έωλα: Μελέτες που έγιναν από το ΕΚΕΒΙ μετά τα πρώτα έτη εφαρμογής της ενιαίας τιμής αποδεικνύουν οι τιμές όχι μόνο δεν ανέβηκαν, αλλά συγκρατήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα.

Όπως τόνισαν οι παραβρισκόμενοι εκδότες «ο ανταγωνισμός δεν καταργείται – υπάρχει μεταξύ των εκδοτών. Η Ελλάδα είναι μια πολύ μικρή αγορά, ο Έλληνας εκδότης δεν κάνει εύκολη απόσβεση του κόστους του, λόγω του περιορισμένου αναγνωστικού κοινού. Κάθε εκδότης προσπαθεί να εκδώσει το καλύτερο βιβλίο και στη χαμηλότερη τιμή, ενώ παράλληλα επιβαρύνεται και με έξοδα μετάφρασης. Αν κάποιος τον αναγκάζει να ανεβάζει τις τιμές, αυτός είναι εκείνος που του ζητάει μεγαλύτερες εκπτώσεις. Και αν αυτός που ζητάει μεγαλύτερες εκπτώσεις στη συνέχεια κάνει εκπτώσεις στο κοινό, τότε πρόκειται για μια δημιουργία φούσκας που κάποιος την προκαλεί και στη συνέχεια την τρυπάει για να ξεφουσκώσει αποβλέποντας στο προσωπικό του συμφέρον».

 

Τι σημαίνει φθηνότερο βιβλίο;

Οι εκδότες που μίλησαν στην συνέντευξη τύπου τόνισαν ότι αν καταργηθεί η προστασία του βιβλίου τότε  σε όλα τα νησιά, τις κωμοπόλεις και τα μεγάλα χωριά, όπου δεν υπάρχουν πολλά και μεγάλα βιβλιοπωλεία, θα ανεβούν οι τιμές πώλησης των βιβλίων, όπως ακριβώς γίνεται με τα πρατήρια βενζίνης, με δικαιολογία τα μεταφορικά κόστη. Άρα ένα 30% του πληθυσμού, που συνήθως είναι φτωχότερο, θα αγοράζει ακριβότερα τα βιβλία.

Επίσης θα υπάρχουν ίσως φθηνότερα βιβλία αλλά με κόστος στην ποιότητα καθώς εμπορικό κίνητρο ενός μεγάλου βιβλιοπωλείου ή μιας αλυσίδας βιβλιοπωλείων θα είναι να διαφημίσει και να πουλήσει, σχεδόν στο κόστος, τα βιβλία bestsellers. Για να το πετύχει αυτό θα «εκβιάσει» υψηλό ποσοστό έκπτωσης από τον εκδότη, ο οποίος με τη σειρά του, για να μην εξαφανιστεί το μικτό του κέρδος, θα υψώσει τη λιανική τιμή του προϊόντος.

Είναι σίγουρο πως τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία (συνήθως μικρές επιχειρήσεις) αδυνατούν να αγοράσουν τις ίδιες ποσότητες με τα μεγάλα και να τύχουν μεγάλης έκπτωσης. Έτσι νοθεύεται ο ανταγωνισμός, με αποτέλεσμα τα μικρά και μεσαία βιβλιοπωλεία να πωλούν κυρίως τα μη εμπορικά βιβλία και να φυτοζωούν. Ο κόσμος του βιβλίου κρέμεται από μια κλωστή τη στιγμή αυτή. Οποιαδήποτε αρνητική επέμβαση θα δημιουργήσει κοινωνικό και πολιτιστικό πρόβλημα.

Φυσικά η Ενιαία Τιμή Βιβλίου δεν λύνει όλα τα προβλήματα. Η εφαρμογή του νόμου καταστρατηγείται πολλές φορές με «κόλπα» και οι χρόνιες στρεβλώσεις της αγοράς του βιβλίου εξακολουθούν να καθορίζουν τις ατέλειες της. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να στηριχτεί η εφαρμογή της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου.  Και όπως παρατήρησε ένας εκ των ομιλητών θα έπρεπε οι εκδότες και οι βιβλιοπώλες να βρουν μια φόρμουλα να λύσουν τυχόν στρεβλώσεις και να φροντίσουν να πάρουν μέτρα προάσπισης του μικρού βιβλιοπωλείου και του μικρού εκδότη.

 (Ρεπορτάζ: Γ.Ν.Μπασκόζος)

Προηγούμενο άρθροΕίναι να απορείς
Επόμενο άρθροΣτη λάθος πλευρά της πόλης

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ