της Χρυσούλας Γούναρη.
Η λογοτεχνία λέει ιστορίες. Και μέσα από αυτές, επιτρέπει στους αναγνώστες να ανακαλύπτουν τις πολλές εκδοχές κι έννοιες που έχει μία κατάσταση, να μαθαίνουν να κοιτούν από διαφορετικές οπτικές γωνίες και να κατανοούν το διαφορετικό – είτε αντικείμενο είναι αυτό είτε ο άνθρωπος με την συμπεριφορά του, είτε ένας ολόκληρος πολιτισμός. Η κάθε ξένη γλώσσα προσφέρει μία από αυτές τις πολλαπλές προοπτικές. Ένας όμορφος συνδυασμός των δύο τούτων αντικειμένων είναι το παιδικό βιβλίο “Ο φίλος μου ο δράκος” (μτφρ.Θεόφιλος Μπαχτσεβάνης – Νεφέλη, 2013) – μια απλή ιστορία σε κείμενα και εικονογράφιση του Γερμανού Christoph Niemann που παράλληλα συστήνει στους (πολύ μικρούς αλλά και μεγαλύτερους) αναγνώστες ένα από τα βασικά σύμβολα του κινέζικου πολιτισμού, τον δράκο, και μαζί τις πρώτες λέξεις/ιδεογράμματα της κινέζικης γλώσσας.
Η ιστορία έχει ως εξής: η Λιν είναι μία κινεζούλα. Μια μέρα της κάνουν δώρο έναν μικρό δράκο και από τότε οι δυο τους γίνονται αχώριστοι. Ώσπου ο μικρός δράκος κάνει μια ζημιά. Ο πατέρας της Λιν τον βάζει σ’ ένα κλουβί αλλά αυτό δεν αρέσει καθόλου στον μικρούλη δράκο που την νύχτα θα δραπετεύσει. Όταν το επόμενο πρωί η Λιν το ανακαλύπτει, αρχίζει να τον αναζητά κι αυτό θα την οδηγήσει πολύ μακριά από το σπίτι της. Στο δρόμο θα συναντήσει μια παράξενη γριούλα και θα την βοηθήσει να περάσει στην απέναντι όχθη ενός ποταμού. Η γριούλα όμως στην πραγματικότητα είναι μια μάγισσα και για να ευχαριστήσει την Λιν την βοηθά με την σειρά της να βρει τον φίλο της το δράκο. Πως; Τρώει ένα μαγικό φασόλι και μεγαλώνει τόσο πολύ, που φτάνει μέχρι τον ουρανό παίρνοντας μαζί της και την Λιν. Πάνω στα σύννεφα, η Λιν θα συναντήσει τον δράκο που έχει μεγαλώσει και έχει δική του οικογένεια. Ο μεγάλος πια φίλος της Λιν θα την “πετάξει” μέχρι το σπίτι της κι εκεί, μαζί με τον πατέρα της θα γιορτάσουν την επιστροφή της Λιν στο σπίτι και την φιλία τους με τον καλό δράκο.
Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μία εισαγωγή στην εκμάθηση της κινέζικης γλώσσας αλλά η πρόθεση του συγγραφέα δεν είναι αυτή. Θέλει απλώς να προσφέρει μια φευγαλέα ματιά στον συναρπαστικό κόσμο της κινέζικης γλώσσας της οποίας, για να θεωρείσαι ικανοποιητικός γνώστης, πρέπει να ξέρεις χίλια πεντακόσια με δύο χιλιάδες ιδεογράμματα. Και την προσφέρει με ένα αρκετά ευρηματικό τρόπο – τα 33 ιδεογράμματα/λέξεις της κινεζικής γλώσσας (τα οποία είναι παρόμοια με εκείνα της ιαπωνικής) ντύνουν τον κάθε πρωταγωνιστή και το κάθε αντικείμενο που αναφέρεται στην ιστορία και κάνει έτσι πιο εύκολη την κατανόηση των ιδεογραμμάτων και την απομνημόνευσή τους.
Αν και η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας έχει τον ίδιο λόγο αναγκαιότητας με την λογοτεχνία, ας παραμείνουμε εδώ στην λογοτεχνική όψη του συγκεκριμένου βιβλίου. Είμαι σίγουρη πως τελικά τα παιδάκια θα μάθουν να ζωγραφίζουν όλα τα ιδεογράμματα απέξω ωστόσο το πιο σημαντικό σ’ αυτή την ηλικία που απευθύνεται το βιβλίο (4+) είναι να εξοικιωθούν τα παιδιά με την ανάγνωση. “Ο φίλος μου ο δράκος” προσφέρεται γι’ αυτό καθώς είναι, επίσης, ένα πολύ διασκεδαστικό βιβλίο – μαζί με τους συνοδούς τους στην ανάγνωση, τα μικρά έχουν την ελευθερία να συσχετίσουν τις δικές του εικόνες και σκέψεις ο καθένας με το κάθε ιδεόγραμμα, κάτι που προκαλεί μεγάλη χαρά. Για παράδειγμα, το 父 σημαίνει πατέρας και, παρόλο που το ιδεόγραμμα αποτελεί εξέλιξη της εικόνας ενός άντρα που κρατά ραβδί ή τσεκούρι και ιστορικά αναφέρεται σε συγκεκριμένη κοινωνική θέση, ο συγγραφέας -όταν μάθαινε κινέζικα- επέμενε να βλέπει έναν άγριο μουστακαλή! Δεν θα αναφέρω εδώ τους δικούς μου συσχετισμούς με τα αντίστοιχα ιδεογράμματα γιατί το κείμενο θα πάρει μεγάλες διαστάσεις. Με λίγα λόγια ωστόσο μπορώ να πω πως γέλασα με την καρδιά μου…
Χιούμορ, φαντασία, ανακάλυψη μύθων και συμβόλων και δημιουργική συμμετοχή στην αφήγηση – να ένα διαφορετικό, διαδραστικό, είδος ανάγνωσης και ένας αποδοτικός τρόπος με τον οποίο η λογοτεχνία μπορεί να ενσωματωθεί στην σχολική (ή και στην φροντιστηριακή) διαδικασία. Κι εκτός μαθησιακού πλαισίου, όμως, “Ο φίλος μου ο δράκος” παραμένει ένα προσεγμένο πρώτο βήμα στον κόσμο της λογοτεχνικής ανάγνωσης. Και της γνωριμίας με τον κόσμο.
INFO: “Ο φίλος μου ο δράκος” (μτφρ.Θεόφιλος Μπαχτσεβάνης – Νεφέλη, 2013)