της Μαρίζας Ντεκάστρο.
Έχουν νόημα όταν δεν βαριέσαι και δεν ξέρεις τι να πρωτοπαρακολουθήσεις. Το γεγονός ότι το συνέδριο οργανώθηκε από τέσσερα τμήματα του ΑΠΘ (Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εργαστήριο για τη μελέτη της Ανάγνωσης και της Γραφής στην Εκπαίδευση και στην Κοινωνία, Τμήμα επιστημών της προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας Μεσαιωνικών και Νέων Ελληνικών Σπουδών, Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής) απέδειξε ότι το θέμα της λογοτεχνικής ανάγνωσης είναι εξαιρετικά σύνθετο και χρειάζεται να προσεγγιστεί διαθεματικά. Αφορά ερευνητές, θεωρητικούς της λογοτεχνίας, παιδαγωγούς, βιβλιοθηκονόμους, εκπαιδευτικούς (προσχολικής αγωγής, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης), χρήστες ψηφιακών μέσων και κοινωνικής δικτύωσης, μουσειολόγους και μουσειοπαιδαγωγούς και πολλούς άλλους που ενδιαφέρονται για τη λογοτεχνική ανάγνωση από διαφορετικές σκοπιές.
Για κάποιον, όπως η γράφουσα, που δεν ανήκει στον ακαδημαϊκό χώρο, δείχνει το ανοιχτό πνεύμα με το οποίο οφείλει να αντιμετωπίζεται το θέμα. Το απέδειξαν οι ογδόντα οχτώ (88) ανακοινώσεις μοιρασμένες σε είκοσι δύο (22) συνεδρίες κατανεμημένες σε 4 ημέρες και 2 χώρους.
Η ποικιλία και το εύρος των προσεγγίσεων -πιλοτικά προγράμματα, έρευνες, θεωρητικές τοποθετήσεις, κριτική στα σχολικά βιβλία, επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, η λογοτεχνία και οι άλλες τέχνες, εκδοτική πολιτική, προγράμματα σπουδών κ.ά.- έφεραν στο συνέδριο, με ανακοινώσεις, ακαδημαϊκούς των σχετικών τμημάτων των ελληνικών πανεπιστημίων καθώς και περίπου 500 ακροατές, μεταξύ των οποίων δεκάδες φοιτητές και φοιτήτριες, πράγμα που δείχνει τη ζωντάνια και την εξωστρέφεια του ΑΠΘ.
Ζωντάνια δείχνει και η συμμετοχή των εθελοντών φοιτητριών και φοιτητών που υποστήριξαν γραμματειακά το συνέδριο και φρόντισαν για την ομαλή διεξαγωγή του.
Οι προσκεκλημένες ομιλήτριες, κορυφαίες στον τομέα τους.
Η Judith Langer, μίλησε για το ‘Ρόλο της λογοτεχνικής εκπαίδευσης στον 21ο αι.’ και αναφέρθηκε στις νοητικές λειτουργίες που ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης, θέμα που άπτεται και άλλων επιστημών.
Η Irene Pieper, εξέτασε το ρόλο του συμβόλου και της μεταφοράς στη μάθηση μέσω της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικής εκπαίδευσης’. Η αποκωδικοποίησή τους από υποκείμενα ανάγνωσης διαφορετικών ηλικιών οδηγεί στη δόμηση και στην αναδόμηση των εννοιών που συγκροτούν το περιεχόμενο των λογοτεχνικών κειμένων.
Η Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου έκανε μια πολιτική, θα λέγαμε, τοποθέτηση, μια ανασκόπηση των βασικών όρων ανάπτυξης της φιλαναγνωσίας και εξήγησε πολύ αναλυτικά ότι το ζητούμενο, η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας δηλαδή, δεν αρκεί να επαφίεται σε καλές προθέσεις, αλλά οφείλει να στηρίζεται σε συγκεκριμένη πολιτική από τους εμπλεκόμενους φορείς, κυρίως από το κράτος.
Η Κάρεν Μπόκλουντ-Λαγοπούλου, μίλησε για κάτι πολύ σημαντικό: τη χρήση των λογοτεχνικών θεωριών στη διδασκαλία της λογοτεχνίας, τη σύζευξη των δυο.
Μία από τις ανακοινώσεις της ενότητας ‘Η ανάγνωση στον ψηφιακό κόσμο’ ήταν η έρευνα για το πώς επιδρούν η μεγάλη, η μικρή και η διαδραστική ‘οθόνη’ στις αναγνωστικές συνήθειες των εφήβων. Με βάση τα πορίσματα της συγκεκριμένης έρευνας, οι ερευνήτριες Χ. Κρομυάδου, Κ. Λιούζα και Δ. Σεϊτανίδου απέδειξαν πως κλονίζεται το στερεότυπο ότι οι έφηβοι που απασχολούνται με κάθε είδους ψηφιακά εργαλεία απομακρύνονται από την ανάγνωση. Αντίθετα, οδηγούνται σε ποικίλες αναγνώσεις, εντός και εκτός διαδικτύου, από τις κινηματογραφικές ταινίες στα βιβλία, από τα κόμικς στις έντυπες μορφές τους, στα διαδικτυακά προσφερόμενα μυθιστορήματα, με αποτέλεσμα οι έφηβοι να συγγράφουν, να κάνουν κριτική και να παράγουν γραπτό λόγο.
Μάθαμε από αυτό το συνέδριο και περιμένουμε σύντομα την έκδοση των πρακτικών.
Η ενασχόληση με την παιδική/νεανική λογοτεχνία, την ανάγνωση και την εκπαίδευση είναι θέμα πάντα επίκαιρο. Θυμίζουμε το συνέδριο που είχε οργανωθεί από το ΕΚΠΑ το 2014 στην Αθήνα, ενώ τον Αύγουστο του 2018 η Αθήνα θα φιλοξενήσει το παγκόσμιο συνέδριο της ΙΒΒΥ.
