Του Βασίλη Δανέλλη.
Την τουρκική έκδοση του βιβλίου του Σπύρου Γόγολου «Στην Καρδιά της Αυτοκρατορίας» παρουσίασε το περασμένο Σάββατο ο ελληνικός εκδοτικός οίκος της Πόλης, Ιστός, στο Σισμανόγλειο Μέγαρο.
Σε μια βραδιά που η κεντρική αίθουσα του Μεγάρου γέμισε από Ρωμιούς και Τούρκους, την παρουσίαση προλόγισε ο Πρόξενος της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, κ. ΒίκτωρΜαλιγκούδης, ο οποίος ευχαρίστησε τον συγγραφέα για την παρουσία του, τον εκδοτικό οίκο για το έργο του, αλλά και τη μεταφράστρια ΑσλίΝταμάρ για την προσφορά της.
Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο ιστορικός και συγγραφέας, Σπύρος Γόγολος, ο οποίος μίλησε για το βιβλίο. Ο κεντρικός χαρακτήρας του, ο Άλκης, είναι δημοσιογράφος της ιστορικής αθηναϊκής εφημερίδας Ακρόπολις στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Η ιδιότητά του θα του επιτρέψει να ταξιδέψει στις τρεις σημαντικότερες πόλεις της ύστερης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τη Θεσσαλονίκη, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, να παρακολουθήσει από κοντά την πολεμική και μεταβατική ατμόσφαιρα που επικρατεί στα Βαλκάνια και την Ανατολία των αρχών του 20ού αιώνα και να συνομιλήσει με τους διαμορφωτές της Ιστορίας, αλλά κυρίως με τους δευτεραγωνιστές, εκείνους τους μικρούς αθέατους ήρωες που η Ιστορία συνηθίζει να ξεχνάει.
«Το βιβλίο είναι 60% Ιστορία και 40% λογοτεχνία και αρχικά προβληματιζόμασταν με τον εκδότη για το να έπρεπε να το κατατάξουμε στην κατηγορία του Ιστορικού αφηγήματος ή σε εκείνη του Ιστορικού μυθιστορήματος, επιλέγοντας τελικά τη δεύτερη», εξήγησε στο κοινό ο κ. Γόγολος. Μετά το τέλος της παρουσίασης του ζητήσαμε να μας μιλήσει λίγο περισσότερο γι’ αυτή την περίεργη αναλογία Ιστορίας – λογοτεχνίας και τους λόγους που την επέλεξε τόσο προσεκτικά. «Δυστυχώς οι περισσότεροι όταν ακούνε Ιστορία, φεύγουν μακριά», μας είπε χαμογελώντας και συνέχισε: «Σκέφτηκα λοιπόν ότι με αυτόν τον τρόπο την κάνω πιο ελκυστική. Λαμβάνω μάλιστα πολλά θετικά σχόλια και από τους μαθητές μου και από άλλους μαθητές των Ιωαννίνων και της Ηπείρου γενικά, όπου το βιβλίο έχει μοιραστεί στις σχολικές βιβλιοθήκες σαν επικουρικό ανάγνωσμα για το μάθημα της Ιστορίας και αυτό μου δίνει μεγάλη χαρά».
Η συγγραφή του βιβλίου διήρκησε τρία χρόνια, γεμάτη με εξαντλητική έρευνα και πολλά ταξίδια σε διάφορες πόλεις και χώρες των Βαλκανίων. Παρόλα αυτά, ο κ. Γόγολος δηλώνει έτοιμος να επαναλάβει το εγχείρημα, έχοντας μάλιστα στα σκαριά και το επόμενο βιβλίο του. «Στόχος είναι να μάθουμε να διαβάζουμε την Ιστορία σωστά», εξηγεί και προσθέτει: «Πρέπει να αποδεσμευτούμε από τα στερεότυπα και προκαταλήψεις που κουβαλάμε. Αυτή η αποδέσμευση δεν σημαίνει αδυναμία, αλλά αντιθέτως δείχνει ότι είσαι δυνατός και σίγουρος για το σήμερα, ότι δεν είσαι φοβικός. Εμείς οι νέοι πρέπει και μπορούμε να δούμε τα πράγματα πιο αντικειμενικά χωρίς τις προκαταλήψεις του παρελθόντος».
Για τον Ιστό, το «Στην Καρδιά της Αυτοκρατορίας» είναι το 18ο βιβλίο που εκδίδει μέσα στον πρώτο μόλις 1,5 χρόνο λειτουργίας του. Όπως μας εξήγησε ο Χάρης Ρήγας, ένας εκ των ιδρυτών του: «Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να φωτίσουμε μια άλλη Ιστορία –της Πόλης, της Τουρκίας και της Ελλάδας- εκείνη που θεωρήθηκε ασήμαντη και δεν γράφτηκε ποτέ, μια Ιστορία βιωματική. Υπό αυτή την έννοια το βιβλίο αυτό ταυτίζεται απόλυτα με τη λογική μας».
Σημαντικό ρόλο ωστόσο στην απόφαση του Ιστού να εκδώσει το βιβλίου του κ. Γόγολου έπαιξε και η μεταφράστρια, ΑσλίΝταμάρ. «Είναι δύσκολο να βρούμε μεταφραστές, γι’ αυτό χαιρόμαστε ιδιαίτερα για την Ασλί, η οποία μεταφράζει για πρώτη φορά ένα λογοτεχνικό κείμενο», είπε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης ο κ. Φοίβος Νομικός, μέλος της ομάδας του Ιστού, και πρόσθεσε: «Ένας από τους στόχους μας είναι να ενθαρρύνουμε και να δώσουμε ευκαιρία σε νέους μεταφραστές να δοκιμαστούν και να ακολουθήσουν επαγγελματικά τη μετάφραση».
Τέλος να σημειώσουμε ότι στα ελληνικά το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επίκεντρο, ενώ η πρώτη έκδοσή του έγινε από τις εκδόσεις Δωδώνη.
