του Στ.Μακρή
Πολάρ (τεύχος 1, Ιούλιος 2018), Crime Fiction Theory
Με αλλαγή τίτλου και άλλη ταυτότητα κυκλοφορεί το Πολάρ με το παρθενικό του τεύχος αφιερωμένο στο Nordic noir.
Σύμφωνα με τους εκδότες οι αλλαγές αυτές «ήταν αναγκαίες προϋποθέσεις για να διευρύνουμε τον αναγνωστικό ορίζοντα, δηλαδή να κερδίσουμε το αρχικό στοίχημα όχι μόνο της οικονομικής επιβίωσης, αλλά, κυρίως, να φτάσει το περιοδικό σε περισσότερους αναγνώστες, στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας»
Ο νέος σχεδιασμός, πολύ πιο κοντά στη μακρόχρονη παράδοση του καλού «αστυνομικού», από τη Serie Noir μέχρι το ιταλικό giallo, ο καινούργιος τίτλος, που παραπέμπει άμεσα στη γαλλική παράδοση του είδους, η μείωση της τιμής (από 10 σε 7 ευρώ) και η αύξηση του τιράζ (από 500 σε 1000 αντίτυπα), αλλά και το ίδιο δυναμικό των συντελεστών και των συνεργατών που πήρε εξ αρχής την πρωτοβουλία της έκδοσης ενός περιοδικού για την αστυνομική λογοτεχνία, παράτολμης, αλλά αναγκαίας, όπως εξελίσσονται τα εκδοτικά και συγγραφικά δρώμενα στον χώρο αυτό, αποτελούν τις καλύτερες προϋποθέσεις για την επιτυχία της νέας προσπάθειας.
Το κεντρικό αφιέρωμα στο Nordic Noir συνδέεται άμεσα τόσο με τις εκδηλώσεις στο πλαίσιο «Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» όσο και με τις πρωτοβουλίες των Πρεσβειών και των Μορφωτικών Ιδρυμάτων των Βορείων Χωρών (Δανίας, Ισλανδίας, Νορβηγίας, Σουηδίας, Φινλανδίας).
Πρόκειται για την πρώτη, ολοκληρωμένη προσπάθεια στην Ελλάδα να παρουσιαστεί και να ερμηνευτεί το φαινόμενο μιας λογοτεχνίας που έχει κατακτήσει το αναγνωστικό κοινό, διεθνώς, αλλά και στη χώρα μας. Για τον σκοπό «επιστρατεύσαμε» συγγραφείς, ιστορικούς και μελετητές κυρίως από τις χώρες αυτές, με τη συμβολή των «δικών» μας Α. Αποστολίδη, Ν. Μ. Γεωργιάδη και Α. Καρπετόπουλο.
Ο Τεύκρος και ο Ανδρέας Μιχαηλίδης παρουσιάζουν ένα «μικρό αφιέρωμα» στην εφηβική αστυνομική λογοτεχνία, από τα χρόνια του Έριχ Καίστνερ και της Ένιντ Μπλάυτον μέχρι σήμερα, ενώ συνομιλούν και με 3 Έλληνες συγγραφείς (Ντ. Παπαλιού, Χρ. Σπυροπούλου, Δ. Μαμαλούκας) για το θέμα αυτό.
Παράλληλα, με τα κείμενα των Χ. Παπαδημητρίου, Ευτ. Γιαννάκη και Μ. Βατικιώτη, αναδεικνύεται ένα ενδιαφέρον θέμα, που απασχολεί τα τελευταία χρόνια στο εξωτερικό τη θεωρία γύρω από την αστυνομική λογοτεχνία, αναφορικά με τα στερεότυπα και τις έμφυλες ταυτότητες, ενώ η Ε. Κοτζιά επιχειρεί μία συγκριτική ανάγνωση δύο σημαντικών Ελλήνων συγγραφέων στο είδος, του Π. Μάρκαρη και του Α. Αποστολίδη. Επίσης, με αφορμή την έκδοση του συλλογικού τόμου BalkaNoir, σε επιμέλεια Β. Δανέλλη και Γ. Ράγκου, οι δύο συνεπιμελητές περιγράφουν το μέχρι πρότινος «άγνωστο τοπίο» μιας λογοτεχνίας από τις γειτονικές χώρες.
Το σταθερό ενδιαφέρον του περιοδικού για τις διεθνείς εξελίξεις τεκμηριώνεται ακόμα μια φορά με δύο σημαντικές συνεντεύξεις: ο Ελβετός εκδότης Daniel Kampa, που αναλαμβάνει πλέον να επανεκδώσει ολόκληρο το έργο του Ζ. Σιμενόν στις γερμανόφωνες χώρες, καθώς και ο Αμερικανός εκδότης της σειράς neopulp Hard case Crimes, Charles Ardai, μιλούν αποκλειστικά στο πολάρ για τις δραστηριότητές τους, που συνδιαμορφώνουν τις εξελίξεις γύρω από την καλή, κλασσική και σύγχρονη, αστυνομική λογοτεχνία.
Στην πλούσια ύλη του περιοδικού, οι μόνιμες στήλες των Β. Δανέλλη (λογοτεχνία), Θ. Μήνα (μουσική), Δ. Παναγιωτάτου (κινηματογράφος) και Ηλ. Καφάογλου (αυτοκίνητο) εμπλουτίζουν τα θέματα και τους προσανατολισμούς του περιοδικού σε σταθερή βάση.
Στο επόμενο τεύχος (Δεκέμβριος 2018) το πολάρ θα έχει αφιέρωμα στο Γαλλικό polar και néopolar, καθώς και ειδικό ένθετο για τη βιβλιοπαραγωγή του 2018.
Στέπα (τεύχος 10), Επιθεώρηση ρωσικού πολιτισμού
Με ένα πλούσιο αφιέρωμα στο Ρώσο συγγραφέα Ιβάν Τουργκένιεφ με αφορμή τα 200 χρόνια από τη γέννησή του. Η αλληλογραφία του συγγραφέα με την Πωλίνα Βιαντρό, τα δοκίμια του για τον Σαίξπηρ και τον Γκόγκολ, αλλά και διηγήματα – μινατιούρες που μεταφράζονται για πρώτη φορά στα Ελληνικά, είναι μερικά από τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο αφιέρωμα.
Στην στήλη «Μαρτυρίες» δημοσιεύεται ένα εκτενές δοκίμιο με τις αναμνήσεις του Ισάια Μπέρλιν για τις «συναντήσεις τους με τους Ρώσους συγγραφείς» κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ε.Σ.Σ.Δ., όπου αναφέρεται διεξοδικά και με λεπτομέρειες στην Άννα Αχμάτοβα και τον Μπορίς Παστερνάκ.
Το θεωρούμενο ως «ευαγγέλιο» του μοντερνισμού στη σύγχρονη ρωσική λογοτεχνία δοκίμιο του Βενέδικτου Γιεροφέγιεφ «Ο Βασίλι Ροζάνοφ μέσα από τα μάτια ενός εκκεντρικού» ανοίγει το δοκιμιακό μέρος του τεύχους, το οποίο συμπληρώνει το κείμενο της Τατιάνα Σερμπινά για τις «δύο ζωές της Μαρίνας Τσβετάγιεβα».
Στο τεύχος δημοσιεύονται διηγήματα του Ιβάν Μπούνιν, «Ιωάννης οδυρόμενος» του Βασίλι Σουκσίν, «Ένας» και του Σεργκέι Ντοβλάτοφ, «Εμιγκρέδες».
Νέες μεταφράσεις των Αλεξάντρ Μπλοκ, Οσίπ Μαντελστάμ, Ιβάν Μπούνιν και Άννας Αχμάτοβα στην στήλη «Αργυρός Αιώνας», ενώ στους «Ρώσους κλασσικούς» δημοσιεύονται ερανίσματα από την ποίηση φιλοσοφικού στοχασμού του Αφανάσι Φέτ.
Ο καθηγητής Φιλοσοφίας στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομίας της Μόσχας Βλαντίμιρ Κάντορ ισχυρίζεται πως ο «Φιλόσοφος δεν είναι ποτέ και πουθενά ελεύθερος» σε αποκλειστική συνέντευξη που έδωσε στον εκδότη του περιοδικού Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη. Στο ίδιο τεύχος δημοσιεύεται και η τελευταία συνέντευξη του Ντμίτρι Λιχατσόφ.
Στην ιδιότυπη «κιβωτό» με κείμενα για τον μεγάλο Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, δημοσιεύεται το κείμενο της Ζωής Καρέλλη για την σχέση του Ρώσου στοχαστή με τον Τ.Σ. Έλιοτ, αλλά και το κείμενο του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη για την «προφητική αγωνία» του συγγραφέα που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα βάθη της ψυχής του ανθρώπου.
Το «Κύκνειο άσμα» το μονόπρακτο του Αντόν Τσέχωφ, για τους λάτρεις του θεάτρου και Verbatim του Αντρέι Ταρκόσφσκι στο κινηματογράφο, προσφέρουν μία ιδιαίτερη αναγνωστική απόλαυση.
Το πρώτο μέρος ολοκληρώνεται με τις στήλες «Φωνές» και «Φύλλα», όπου παρουσιάζονται μεταφράσεις των ποιητών Εβδοκία Ολσάνσκαγια – Βλαντίμιρ Βοϊνόβιτς – Τατιάνα Σερμπινά – Βλαντίμιρ Βισότσκι από την παλαιότερη γενιά και των Άννα Μάρκινα – Σάσα Τόσκινα – ΓιλέναΖεϊφέρτ από τη σύγχρονη ποιητική παραγωγή της Ρωσίας.
Τα Τετράδια Ρωσικής Σκέψης αυτού του τεύχους ξεκινούν με το δοκίμιο του γνωστού μέλους του «κύκλου του Ταρτού» και της συντροφιάς του Μιχαήλ Μπαχτίν Γιούρι Λότμαν με τίτλο «Ο θάνατος ως πρόβλημα της πλοκής». Λίγες σελίδες δημοσιεύεται ένα κείμενο του Τάσο Αθανασιάδη που δεν είναι γνωστό στο ευρύ κοινό για την Υπερκαιρικότητα του Ντοστογιέφσκι.
Το δοκίμιο του π. Πάβελ Φλορένσκι «Η Διαλεκτική και το Λογικό» αλλά και το κείμενο του Σεργκέι Αβέριντσεφ «Οι δύο γέννες του ευρωπαϊκού ορθολογισμού και οι απλοϊκές πραγματικότητες της λογοτεχνίας» έρχονται να καλύψουν ένα κενό στην ελληνική βιβλιογραφία για δύο ζητήματα που απασχολούν τόσο τη Θεολογία, όσο και τον φιλοσοφικό στοχασμό.
In memoriam του αείμνηστου καθηγητή Αντώνιου – Αιμίλιου Ταχιάου δημοσιεύεται το σημείωμα του εκδότη και διευθυντή του περιοδικού Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη με τίτλο «Αποχαιρετισμός στον δάσκαλο».
Στα «Αντίδωρα» δημοσιεύονται κείμενα της Νατάσας Ζαχαροπούλου, Αγγελική Πεχλιβάνη, Σπύρου Παρίση κ.ά.
Το επόμενο τεύχος # 11 της Στέπας, θα είναι αφιερωμένο στη Ρωσοεβραϊκή λογοτεχνία και τη συμβολή των Εβραίων στη διαμόρφωση της ρωσικής εθνικής αυτοσυνείδησης και πολιτισμού.
