Της Ελίνας Μαντίδη (*)
Οι άγγελοι ή αγγελιαφόροι, τόσο ιστορικά όσο και ποιητικά, κατείχαν πάντα ένα κομβικό ρόλο στην εξέλιξη ενός γεγονότος ή μιας ιστορίας.
Επιφορτισμένοι με την ευθύνη της μεταφοράς του μηνύματος, όφειλαν να διασχίσουν τεράστιες αποστάσεις ή να σταθούν μπροστά σε πανίσχυρους άρχοντες με κίνδυνο να γίνουν αποδέκτες της οργής τους και παρ’όλα αυτά να επιστρατεύσουν όλο τους το θάρρος για να περιγράψουν μια ζοφερή κατάσταση ή να μεταφέρουν ξένα λόγια.
Στις αρχαίες τραγωδίες, οι άφιξη των αγγελιαφόρων, αλλάζει το χωροχρονικό σύμπαν και επισπεύδει την πορεία προς τη λύση και συνεπώς την κάθαρση.
Πού πάνε όμως οι άγγελοι αυτοί μετά το τέλος της ιστορίας; κουβαλώντας εικόνες ανεξίτηλες, αποτρόπαιες, πώς συνεχίζουν να υπάρχουν; Πολλές φορές αυτοεξορίζονται, μη μπορώντας να συνεχίσουν να αποτελούν μέρος μιας νοσηρής πραγματικότητας.
Ο Ανατόλ Φρανς μίλησε κάποτε για την ανταρσία αγγέλων που αναζήτησαν τη γνώση, ενάντια σε έναν ψεύτη, παντοδύναμο θεό. Οι “δικοί μας” άγγελοι, έχοντας βίαια αποκτήσει τη γνώση γεγονότων σκοτεινών, αιματηρών, κάνουν τη δική τους εξέγερση ενάντια σε μια κοινωνία άρρωστη. Σε μια κοινωνία που επιτρέπει τον θάνατο παιδιών, την αδικία θεών και αρχόντων, τη διαφθορά και αφήνει τον άνθρωπο έρμαιο να τον σκεπάσει το “σκοτάδι της πλάνης”.
Ο Χορός στον Ηρακλή Μαινόμενο λέει χαρακτηριστικά: “στην ομορφιά, στη μουσική, στους ύμνους, στο χορό των ανθισμένων στεφανιών. Εκεί θέλω να ανήκω”. Στόχος της δικής μας τραγωδίας είναι δημιουργήσουμε το δικό μας κοινό τόπο. Έναν τόπο ικανό να δεχτεί και να αντέξει τις ιστορίες μας, τη φαντασία μας, την επανάστασή μας. Και εκεί θέλω να ανήκω.
Επιλογή κειμένων
Η επιλογή των τραγωδιών έγινε με γνώμονα την οικειότητα που νιώθουμε με τα κείμενα. Αποτελούν ιστορίες που μας συγκινούν ιδιαίτερα, εξάπτουν τη φαντασία μας και μας δημιουργούν την ανάγκη όχι μόνο να τις αφηγηθούμε όσο να τις φωνάξουμε στον κόσμο. Δυστυχώς η διαχρονικότητα των κειμένων αυτών δεν έγκειται μόνο στην αδιαμφησβήτητη λογοτεχνική τους αξία, όσο και στους προβληματισμούς που πραγματεύονται. Η σχέση του ατόμου με την πολιτεία όπως επίσης και το θρησκευτικό στοιχείο, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία, η σχέση του ανθρώπου με το χρήμα καθώς και η διαφθορά της εξουσίας, αποτελούν θέματα διαχρονικά και προβλήματα δυσεπίλυτα ανά τους αιώνες.
Μεταφραστές
Τα κείμενα που επιλέξαμε ήταν τα εξής: “Αντιγόνη” και “Οιδίπους Τύραννος” του Σοφοκλή σε μετάφραση Νίκου Α. Παναγιωτόπουλου, “Βάκχες” και “Μήδεια”΄του Ευριπίδη σε μετάφραση Γιώργου Χειμωνά και “Ηρακλής Μαινόμενος” του Ευριπίδη σε μετάφραση Γιώργου Μπλάνα.
Πρόκειται για σπουδαίες αποδόσεις των αρχαίων κειμένων, που εξαίρουν την ποιητικότητα της γλώσσας και προσφέρουν το έδαφος για μια πλούσια μουσικά και ρυθμολογικά παράσταση.
Είχαμε την τύχη να έχουμε κοντά μας, υποστηρικτές στο εγχείρημα μας, τους Νίκο Α. Παναγιωτόπουλο και Γιώργο Μπλάνα, των οποίων η βοήθεια ήταν πολύτιμη. Μας μίλησαν για την “ακρίβεια” και την “αλήθεια” της ποίησης καθώς και για την έννοια του “επείγοντος” στις αγγελικές ρήσεις. Μας έδωσαν τις κατευθύνσεις και την ελευθερία να έρθουμε σε διάλογο με έργα των οποίων το μέγεθος μοιάζει αποτρεπτικό, η ούσια όμως παραμένει τόσο κοντά στο άνθρωπο και τις αναζητήσεις του, τους εφιάλτες και την εξιλέωσή του.
Δραματουργική Επεξεργασία
Έναυσμα για τη δημιουργία της “Μητρόπολης” αποτέλεσαν οι αγγελικές ρήσεις των πέντε τραγωδιών. Η δομή της βασίστηκε στη δημιουργία συγκεκριμένων κεφαλαίων που πραγματεύονται θέματα που θέλουμε να θίξουμε και εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο μιας πολιτείας, μιας κοινωνίας, που νοσεί. Η επίκληση στους θεούς καθώς και στην εσωτερική ανθρώπινη δύναμη για βοήθεια, η χώρα που πεθαίνει, ο θρήνος για το θάνατο των παιδιών και κατ’ επέκταση της ελπίδας είναι κάποιες από τις ενότητες που δομήσαμε μέσα από την αποδόμηση, κατα κάποιο τρόπο, των κλασικών κειμένων. Απώτερος σκοπός ήταν να δώσουμε λόγο και φωνή στους “εκπεσόντες” αγγέλους να μεταφέρουν το δικό μας “επείγον”.
Εμπειρία
Η δουλειά για τη Μητρόπολη, ξεκίνησε πολύ νωρίτερα από το στήσιμο της παράστασης αυτής καθ’ αυτής. Δεν είναι λίγες οι φορές που μια ιδέα γεννιέται, μεγαλώνει, γίνεται θέμα δημιουργικής, ίσως, συζήτησης και πεθαίνει. Στην περίπτωση αυτή όμως, η ανάγκη έκφρασης του “επείγοντος” αποδείχτηκε πολύ πιο δυνατή και κατάφερε να εξελιχθεί σε ολοκληρωμένο έργο. Οι τραγωδίες που επιλέξαμε, μας έδωσαν τη γλώσσα να μιλήσουμε για όλα εκείνα που μας απασχολούν, μας στεναχωρούν, μας εξοργίζουν αλλά κι εκείνα που ψάχνουμε και οραματιζόμαστε. Γιατί είναι εύκολο να γνωρίζεις σε τι είσαι κατά, αλλά θέλει κόπο να αρθρώσεις σε τι είσαι υπέρ.
(*) Η Ελίνα Μαντίδη ασχολείται με τη δραματουργία, τη συγγραφή και τη σκηνοθεσία. Στην παράσταση “Μητρόπολη” είναι βοηθός σκηνοθέτη και σε συνεργασία με τον Αργύρη Πανταζάρα, ασχολείται με τη δραματουργική επεξεργασία του έργου.
Info:ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ
“ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ”. {Χορός και ‘Αγγελος απ’ το πανάρχαιο δράμα}
Καλλιτεχνική Ομάδα momentum
Σκηνοθεσία: Αργύρης Πανταζάρας
1-11 Ιουνίου 2017
Σημείωση: Η παράσταση “Μητρόπολη/ Χορός και Άγγελος από το πανάρχαιο δράμα” παρουσιάστηκε στις 22 και 23 Ιουλίου 2016 στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου σε συμπαραγωγή του Ελληνικού Φεστιβάλ με το Εθνικό Θέατρο.
Σύλληψη-Σκηνοθεσία: Αργύρης Πανταζάρας, Δραματουργική Επεξεργασία-Διασκευή: Ελίνα Μαντίδη, Αργύρης Πανταζάρας, Σκηνικά: momentum set design, Κοστούμια: momentum, Φωτισμοί: Γιώργος Καρβέλας, Μουσική: Γιώργος Πούλιος, Κίνηση: Ηλίας Χατζηγεωργίου, Βοηθός σκηνοθέτη: Ελίνα Μαντίδη, Βοηθός σκηνογράφος-ενδυματολόγος: Γεωργία Μπούρα, Φωτογραφίες: Νίκος Πανταζάρας, Διεύθυνση παραγωγής: Κλεοπάτρα Γκίνη. Με τους: Χαρά Μάτα Γιαννάτου, Μελισσάνθη Μάχουτ, Πέπη Κώνστα, Γιώργο Κατσή, Αγησίλαο Μικελάτο, Κωνσταντίνο Πλεμμένο, Αργύρη Πανταζάρα
Trailer:
https://www.youtube.com/watch?v=QbEJ8MGwozU&feature=youtu.be
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: momentum
ΜΕΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Πέμπτη 1/6 έως Κυριακή 11/6
πλην Τετάρτης 7/6
ΏΡΑ
21.00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
1 ώρα και 10 λεπτά
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Κανονικό: 18€
Mειωμένο: 12€ (Φοιτητικό, ΑμεΑ, ανέργων, άνω των 65)
ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ
Ευμολπιδών 45, Αθήνα
118 54
210 346 4380
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ
Ticketservices
Eκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39
Τηλεφωνικά: 210 7234567
Online: www.ticketservices.gr
