H UNESCO (ο οργανισμός του ΟΗΕ που ασχολείται με εκπαιδευτικά, επιστημονικά και πολιτιστικά θέματα) ανακήρυξε την 30η Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα της Τζαζ Μουσικής, κατά τη διάρκεια της γενικής συνέλευσης του οργανισμού τον Νοέμβριο του 2011 στο Παρίσι.
Σκοπός του εορτασμού είναι «να φωτίσει τον σπουδαίο ρόλο της τζαζ ως μορφή τέχνης και μέσο επικοινωνίας που υπερβαίνει τις διαφορές». Η πρωτοβουλία ανήκει στον διάσημο αμερικανό τζαζίστα Χέρμπι Χάνκοκ και πρέσβη καλής θελήσεως της UNESCO, ο οποίος χαρακτήρισε την τζαζ «φωνή ελευθερίας».
Η 30η Απριλίου επιλέχτηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Τζαζ, επειδή συμπίπτει με την τελευταία ημέρα του Μήνα της Τζαζ, που εορτάζεται κάθε Απρίλιο στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αποτελούν τη γενέθλια χώρα της τζαζ μουσικής.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Τζαζ γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 2012, με δύο μεγάλες συναυλίες: μία τα ξημερώματα, στην πλατεία Κονγκό της Νέας Ορλεάνης, της γενέτειρας του ιδιώματος, και μία το σούρουπο, στις εγκαταστάσεις του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, την πόλη που παραμένει η Μέκκα της τζαζ (είχε προηγηθεί μία τρίτη συναυλία, προαναγγελίας της γιορτής, στο Παρίσι, έδρα της UNESCO και πόλη με μεγάλη παράδοση στην τζαζ).
Πέρυσι, η κεντρική συναυλία έλαβε χώρα στην Αγία Ειρήνη της Κωνσταντινούπολης, πόλης που επελέγη στη μνήμη του Αχμέτ Ερτεγκούν. Γιος του Τούρκου πρέσβη στην Ουάσιγκτον τη δεκαετία του ’30, ο Ερτεγκούν λάτρεψε την τζαζ όταν έφηβος παρακολούθησε συναυλία του Ντιουκ Ελινγκτον. Αργότερα, ως ιδρυτής και επικεφαλής της δισκογραφικής εταιρείας Atlantic, προσέφερε δισκογραφική στέγη στους Τσαρλς Μίνγκους, Τζον Κολτρέιν, Χέρμπι Μαν, Ορνέτ Κόλμαν, Modern Jazz Quartet, αλλά και τον Ρέι Τσαρλς, ο οποίος υπήρξε δική του ανακάλυψη.
Φέτος, η πόλη που φιλοξενεί τις κεντρικές εκδηλώσεις είναι η Οζάκα της Ιαπωνίας, η οποία φέρει τον τίτλο της ασιατικής τζαζ πρωτεύουσας ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’20. Θα συμμετάσχουν διεθνή τζαζ αστέρια της χώρας, όπως η πιανίστα και συνθέτις Τοσίκο Ακιγιόσι και ο ομότεχνός της Μακότο Οζόνε, πλαισιωμένα από μια dream team της τζαζ που περιλαμβάνει νέα ταλέντα όπως ο τραγουδιστής Γκρέγκορι Πόρτερ, ο πιανίστας Κρις Μπάουερς, η τραγουδίστρια Ρομπέρτα Γκαμπαρίνι, ο τρομπετίστας Τίο Κρόκερ, η κοντραμπασίστρια Εσπεράντσα Σπόλντινγκ, καταξιωμένους καλλιτέχνες όπως ο κιθαρίστας Τζον Σκόφιλντ, η τραγουδίστρια Ντι Ντι Μπριτζγουότερ, ο τρομπετίστας Ρόι Χάργκροουβ, ο σαξοφωνίστας Κένι Γκάρετ, ο τρομπονίστας Στιβ Τουρέ, ο μπασίστας Μάρκους Μίλερ, η ντράμερ Τέρι Λιν Κάρινγκτον και θρύλους του είδους όπως ο Γουέιν Σόρτερ και –φυσικά– ο Χέρμπι Χάνκοκ.
