Του Αλέξανδρου Χαρκιολάκη.
Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί αυτή τη στιγμή στη Τουρκία απαιτεί πολλαπλές αναγνώσεις και δεν μπορεί εύκολα να συζητηθεί με βάση τα γενικά πρότυπα πολιτικών μοντέλων που επικρατούν σε κράτη της δυτικής Ευρώπης ή την Αμερική. Αυτό που μάλλον είναι γεγονός αναμφισβήτητο είναι ότι γίνεται μια απόπειρα συντηρητικοποίησης της χώρας, η οποία ξεκίνησε υποδόρια και πλέον έχει βγει στην επιφάνεια. Αυτοί είναι άλλωστε και οι λόγοι για τους οποίους έχουμε γίνει μάρτυρες των καθημερινών επεισοδίων και των συγκρούσεων της αστυνομίας με τους διαδηλωτές. Πλέον όλοι έχουν κατανοήσει πλήρως ότι το θέμα με το πάρκο και τα αιωνόβια δέντρα του ήταν απλά η αφορμή.
Ο Φάζελ Σάι είναι συνθέτης και πιανίστας, μάλλον ένας από τους γνωστότερους μουσικούς σήμερα στη Τουρκία. Η φήμη του ξεπερνά κατά πολύ τα σύνορα της χώρας του και η μουσική του παίζεται σε πολλά μέρη στον κόσμο. Ο Σάι ήταν ένας από αυτούς που βίωσε με τον αμεσότερο τρόπο αυτή την προσπάθεια συντηρητικοποίησης όταν κλήθηκε κατηγορούμενος στο δικαστήριο έπειτα από δύο σχόλια στο twitter. Στις 15 Απριλίου 2013 και μετά από τρεις ακροαματικές διαδικασίες ο Σάι καταδικάστηκε σε δεκάμηνη φυλάκιση με αναστολή για τα σχόλιά του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης.
Η θέση των καλλιτεχνών σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις δημόσιας οργής και διαμαρτυρίας έχει συζητηθεί πολύ. Άλλοι τάσσονται με την υφιστάμενη κυβέρνηση κι άλλοι βρίσκονται στο δρόμο διαδηλώνοντας με τον κόσμο, είναι άλλωστε πρόσφατες οι φωτογραφίες με τον πρωταγωνιστή της δημοφιλούς τουρκικής σειράς Σουλεϊμάν ο μεγαλοπρεπής ο οποίος βρέθηκε πολλές φορές ανάμεσα στον κόσμο στην πλατεία Τακσίμ, ενώ πριν από λίγες μέρες έγινε γνωστό ότι μεγάλη γκαλερί στη Κωνσταντινούπολη δεν θα φιλοξενήσει τελικά την αναδρομική έκθεση πολύ γνωστού τούρκου γλύπτη διότι τις προηγούμενες ημέρες είχε μιλήσει υπέρ της υφιστάμενης κυβέρνησης. Είναι προφανές ότι το νόμισμα έχει πάντα δύο όψεις.
Είναι προφανές λοιπόν ότι οι καλλιτέχνες και οι διανοούμενοι έχουν θέση και την εξωτερικεύουν, ακόμη και υπό δύσκολες συνθήκες κι αντίξοες πραγματικότητες. Αυτές τις μέρες ο Σάι πριν ξεκινήσει τις συναυλίες του βγαίνει στη σκηνή και χτυπάει μία κατσαρόλα, όπως κάνουν χιλιάδες κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης στις 21.00 κάθε βράδυ…
