Του Ανδρέα Ρικάκη.
Από τους ήρωες που συναντάμε στα αρχαιοελληνικά έπη, τις τραγωδίες, τα κωμειδύλλια, και όχι μόνο, περνώντας στους ήρωες των ρωμαϊκών δραμάτων, των 
ποιητικών μεταμορφώσεων, και όχι μόνο, φτάνοντας στους μεσαιωνικούς μύθους, τα παραμύθια, τα αφηγήματα και τα αναγεννησιακά μεγαλουργήματα, η όπερα και το μπαλέτο αναπήδησαν μετατρέποντας απλώς το πεζό λογοτεχνικό ή ποιητικό κείμενο σε τραγούδι ή χορό. (περί των οποίων στο μέλλον.) Επώνυμοι κι ανώνυμοι πήραν την πρώτη ύλη και τη χρησιμοποίησαν για τα δικά τους λιμπρέττι- ή σενάρια αν προτιμάτε. Τα παραδείγματα άφθονα και μη καταχωρητέα. (τι να πρωτοπρολάβει κανείς;)
Αυτός ο πρόλογος με αφορμή την αναβίωση του μπαλέτου «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» από τη φερώνυμη τραγωδία του Σαίξπηρ στη μουσική του Προκόφιεφ από τον Ρενάτο Τζανέλλα για το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής μας Σκηνής. Και αυτή η αναβίωση της χοροδραματικής σαιξπηρικής τραγωδίας (Theatre Ballet η διεθνής ορολογία όχι Dance Drama) αποτέλεσε την αφορμή για μια αναδρομή στις παραστάσεις του Μπαλέτου μας από την εποχή που ο επιφανής Ιταλός maitre de ballet και χορογράφος το παρέλαβε στα στιβαρά του χέρια, τα γερά του πόδια και το … ‘κάπως’ μυαλό του. Το συγκρότημα ήταν ταλαιπωρημένο τα τελευταία χρόνια . Από τους ρομαντικούς και κλασικούς κολοσσούς σε ποικίλες αναβιώσεις – προβληματικές για τις ικανότητες και τις δυνατότητες των χορευτών μας – στα μοντέρνα και πρωτοποριακά κοιτάγματα νέων και νεότερων δοκιμασμένων και μη χορο-κινησιολόγων, ακόμα και σε κάποιες νεοκλασικές εκφάνσεις. Ένα χάος. Ο Ρενάτο Τζανέλλα έβαλε τάξη. Και αυτό ήταν που χρειαζόταν πριν απ’όλα η ομάδα. Και απ’όσα διαπιστώσαμε στο διάστημα που είναι κοντά μας (2011-2013), οι χορευτές τον πίστεψαν και ρίχτηκαν στη δουλειά. Φάνηκε ότι βρήκαν το στίγμα τους –εκείνο που τους πρότεινε πεισματικά, και μπράβο του, ο Δάσκαλος. Το ενστερνίστηκαν και το αποδίδουν έξοχα.
Τον Ρενάτο ξέραμε ως χορογράφο των περίφημων πρωτοχρονιάτικων TV αναμεταδόσεων από τη Φιλαρμονική της Βιέννης με τα ποικίλα μπαλετικά της εμβόλιμα. Τον αναγνωρίσαμε και γνωρίσαμε από την καλή (και όχι από την ανάποδη) στο Χορευτικό Γκαλά που δημιούργησε με την ΕΛΣ, πρώτος αυτός που τόλμησε να … αναμίξει δικούς μας χορευτές με αλλοδαπά αστέρια. «Πρόσκληση σε Χορό» (2010) –και τι Χορό! Και μάλιστα στην αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής!
Οι μετέπειτα παρουσιάσεις με τον Τζανέλλα πια ‘δικό μας’ θα γίνουν την περίοδο 2011-2012 με το περίφημο – γιατί υπήρξε και αυτό αδιαμφισβήτητη επιτυχία- «Όλοι χορεύουν Βαλς». Τμήμα του, μαζί με αποσπάσματα από τον «Καρυοθραύστη» (σε μια ρηξικέλευθη ανατρεπτική μορφή, απολαυστική και κρίμα που δεν επανελήφθη) προσφέρθηκαν στο Πρωτοχρονιάτικο Γκαλά 2012 στο θέατρο Ολύμπια. Άνοιξη 2012, ιδού στο Μέγαρο πάλι το κατά Ρενάτο Τζανέλλα μπαλέτο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Μοντέρνα άποψη, όχι απλοϊκές μεταφορές κοστουμιών και σκηνικών στο σήμερα, αλλά αναπροσαρμογή απόλυτα ταιριαστή η οποία μετά την τρανταχτή επιτυχία της επανέκαμψε στον ίδιο χώρο τον Απρίλη 2013. Ο…William θα χειροκροτούσε!
Στο μεταξύ το Μπαλέτο… καθόταν; Ελάτε δα! Δύο απροσδόκητες εμφανίσεις στη Ρωμαϊκή Αγορά τον Ιούνιο 2012 και τρεις στο Φεστιβάλ Αιγαίου -Σύρος τον Ιούλιο. Ολόκληρος ο σατυρικός, ανατρεπτικός «Καρυοθραύστης» πραγματοποιεί πέντε sold out παραστάσεις και αναγκάζεται να ματαιώσει άλλες έξι (!) επίσης sold out λόγω των απεργιών στο θέατρο (2012). Ο απαράμιλλος παραμυθάς – και όχι μόνο – Ε. Τ. Χόφμαν της πρωτότυπης ιστορίας θα έδινε την απόλυτη έγκρισή του για την … παραλλαγή αλλά θα γινόταν πυρ και μανία με αυτές τις ματαιώσεις. Τον Μάρτιο 2013 το Μπαλέτο πανέτοιμο προσφέρει μία ακόμα μεγάλη επιτυχία: «Ταξίδι στην Αιωνιότητα» (θεληματικό ή μη αφιέρωμα στον Θόδωρο Αγγελόπουλο) και τον Απρίλη όπως ήδη αναφέραμε επανήλθαν ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα του.
Όμως δεν είναι μόνο αυτά. Γιατί στο μεταξύ το Μπαλέτο έχοντας μπει στην πρίζα πραγματοποίησε ακόμη 2 εμφανίσεις στις πλατείες Κολωνού και Κεραμεικού (2011), έλαβε μέρος στο Κωμικό Μελόδραμα «η Κρητικοπούλα» του Σαμάρα (2011-2012), στην όπερα «Φάουστ» του Γκουνώ (Μέγαρο 2012), στην αναβίωση του «Δον Κιχώτη» του περίφημου μπαλέτου των Μίνκους – Πετιπά σε ανάπλαση του Β.Βασίλιεφ (2012), στην οπερέτα του Λέχαρ «η Εύθυμη Χήρα» (2012), στην όπερα του Βέρντι «Σικελικός Εσπερινός» (Μέγαρο 2013), στην εορταστική συναυλία της 3/2/13, στην οπερέτα «Χαλιμά» του Θ.Σακελλαρίδη (2013) και ετοιμάζεται στο άμεσο μέλλον για άλλες 3 εμφανίσεις στον «Σικελικό Εσπερινό» και 10 στην «Εύθυμη Χήρα» το Μάϊο! 115 παραστάσεις/εμφανίσεις μέσα σε δυόμιση χρόνια!
Να μέτρησα σωστά; Δεν είμαι καλός με τους αριθμούς. Όμως η ουσία δεν είναι στην αριθμητική. Είναι στην ιδιαίτερη ποιότητα, στην προσοχή στη λεπτομέρεια, στην τεχνική και εκφραστική εξέλιξη των χορευτών, στις γεμάτες αίθουσες, στην αναγνώριση των δυνατοτήτων του Ρενάτο Τζανέλλα που ξέφυγε από τα στούντιο γύμνασης και πρόβας και από τις θεατρικές αίθουσες έγινε κοινός τόπος. Η απόλυτη αναγνώριση του Εθνικού μας Μπαλέτου πραγματοποιήθηκε από έναν Ιταλό χορο-άνθρωπο. Να πούμε una razza, una faccia; Τιμή μας.
