Ο Πέτρος και η φιλοσοφία

0
567

Της Ελένης Σβορώνου. 

Αύριο θα νικήσεις εσύΣυγγραφέας: Μαρία Παπαγιάννη

Μια άλλη μέρα θα νικήσεις εσύ!

ΕικονογράφησηΕύα Θάρλετ

ΕκδόσειςΠατάκης

 

 

«Τελικά, όλα είναι θέμα τύχης και οι θεοί μπορεί να πάψουν να σε υποστηρίζουν όποτε τους αρέσει –δεν χρειάζεται πάνω από ένα λεπτό για να γίνεις από τυχερός άτυχος. Το πιο σημαντικό είναι ποιος είσαι, τι μένει από σένα, όταν η τύχη σε εγκαταλείψει.»

Δεν πρόκειται βέβαια για απόσπασμα από το βιβλίο που παρουσιάζουμε. Η σκέψη ανήκει στον φιλόσοφο Μark Rowlands και προέρχεται από το βιβλίο του Ο φιλόσοφος και ο λύκος . Αλλά αυτό ακριβώς μπορεί να κάνει η καλή παιδική λογοτεχνία. Με τον αφαιρετικό και λιτό της λόγο  μπορεί να συμπυκνώσει νοήματα και ιδέες για τη ζωή που ανήκουν στη σφαίρα της φιλοσοφίας.

Ποιο είναι το νόημα λοιπόν της ζωής; Όλοι μας, και ο μικρός κάστορας, ο Πέτρος, ο ήρωας του βιβλίου της Παπαγιάννη, ξέρει ένα πράγμα: πρέπει να είναι πρώτος. Αντιλαμβάνεται τη ζωή του ως ένα διαρκή ανταγωνισμό με τον αδερφό του. Ο Άρης, ο μεγάλος αδερφός, τα καταφέρνει μια χαρά. Έρχεται πάντα πρώτος. «Έριξα και τους έξι με τη μία», αυτό κοκορεύεται καθώς βλέπει ο Άρης του έξι ανανάδες που γκρέμισε με την καρύδα του.  Σαφής είναι η αναφορά στο «Εφτά με ένα χτύπημα» του Γενναίου Ραφτάκου των Αδελφών Γκριμ. Ο φτωχός Ραφτάκος είχε σκοτώσει εφτά μύγες με ένα χτύπημα αλλά ήξερε πώς να παρουσιάσει το «επίτευγμά» του έτσι ώστε ο κόσμος να νομίζει ότι είχε σκοτώσει εφτά ανθρώπους.

Έτσι και ο Άρης περηφανεύεται ότι έριξε έξι με τη μία. Μόνο που μιλάει για ένα μπόουλινγκ με ανανάδες αντί κορίνες και μια καρύδα αντί για μπάλα! Για τον Άρη όμως σημασία έχει να πετυχαίνεις τους στόχους σου, να βγαίνεις πρώτος, να υπερέχεις , να ξεχωρίζεις, να εισπράττεις τα μπράβο. Σαν τον Άρη κι εμείς περνάμε τη ζωή μας με το όνειρο της διάκρισης. Το παιδί μέσα μας που θέλει να βγαίνει πάντα πρώτο δε μας αφήνει ποτέ. Όταν νικάμε, ο Άρης μέσα μας θριαμβεύει. Κι όταν αποτυγχάνουμε, ο Πέτρος μέσα μας κλαίει Μας πιάνει το παράπονο. Γιατί εκείνος κι όχι εγώ; Μας λείπει η μέθη της πρωτιάς. Η επιτυχία είναι εθιστική. Δεν αρκεί μια φορά. Γρήγορα ξεχνιέται η νίκη και αναζητούμε την επόμενη.

Ο μικρός Πέτρος λοιπόν είναι απαρηγόρητος. Όλες οι πρωτιές είναι του Άρη. Η μαμά του, η κυρία Δωροθέα, αντιδρά σοφά. Δεν τον γεμίζει φιλιά λέγοντάς του «είσαι το καλύτερο παιδί του κόσμου, το σοφότερο, το ομορφότερο, το εξυπνότερο» όπως συχνά λένε οι μαμάδες. Στωικά, ήρεμα η κυρία Δωροθέα λέει στον Πέτρο «Να είσαι ο εαυτός σου. Μια μέρα θα νικήσεις εσύ.» Ποιο παιδί μπορεί να παρηγορηθεί μ’ αυτά τα λόγια;  Έτσι κι ο Πέτρος ακούει βερεσέ τα ακατανόητα λόγια της μαμάς. Ώσπου μια μέρα θα τα καταφέρει ο Πέτρος να περάσει τον αδερφό του. Κάνουν κούνια, παραβγαίνουν ποιος θα φτάσει πιο ψηλά και οοπ, ο Πέτρος περνά τον αδερφό του. Μόνο που ο Άρης έχει πέσει κάτω.

Λοιπόν, αυτή είναι η ώρα να φωνάξει «Είμαι ο καλύτερος, σε πέρασα». Ήρθε η ώρα να βγουν αληθινά τα λόγια της μαμάς. Μα μήπως το νόημά τους είναι άλλο; Μήπως άλλη είναι η νίκη; Μήπως αλλού είναι η ευτυχία; Μακριά από την εθιστική ουσία που λέγεται «είμαι ο καλύτερος»;

Ο Mark Rowland στο βιβλίο του περιγράφει πώς επαναπροσδιόρισε την ευτυχία μετά από τη συμβίωσή του με έναν λύκο. Οι πληρέστερες στιγμές της ζωής του δεν ήταν καθόλου «ευτυχισμένες». Ήταν οι στιγμές που με αφοσίωση και αυταπάρνηση περιποιόταν τον βαριά άρρωστο λύκο του, με τον οποίο είχε συνδεθεί βαθιά. Ήταν ο αδερφός του.

Έτσι κι ο Πέτρος θα ανακαλύψει μια άλλη ευτυχία όταν βλέπει τον Άρη πεσμένο φαρδύ πλατύ στο χώμα. Μια ευτυχία που ο Άρης ούτε που είχε ποτέ υποψιαστεί.

Στις ολοσέλιδες  ζωγραφιές της Εύας Θάρλετ κυριαρχούν οι καμπύλες. Το έδαφος είναι καμπυλώδες. Είναι σα να βλέπουμε τον πλανήτη μας σε τροχιά. Οι κάστορές μας είναι οι αιώνιοι «ήρωες» της Γης. Ματαιόδοξοι αλλά και ικανοί για τις πιο γενναίες υπερβάσεις. Ικανοί να αντιληφθούν ότι «τελικά, όλα είναι θέμα τύχης και οι θεοί μπορεί να πάψουν να σε υποστηρίζουν όποτε τους αρέσει –δεν χρειάζεται πάνω από ένα λεπτό για να γίνεις από τυχερός άτυχος. Το πιο σημαντικό είναι ποιος είσαι, τι μένει από σένα, όταν η τύχη σε εγκαταλείψει.»

Ο Άρης το κατάλαβε καλά αυτό, όταν η τύχη τον εγκατέλειψε. Ας είμαστε λοιπόν ο εαυτός μας. Μια άλλη μέρα θα νικήσουμε, αλλιώς.

Η Μαρία Παπαγιάννη έχει γράψει και κυκλοφορήσει περισσότερα από 16 βιβλία, θεατρικά έργα για παιδιά, κουκλοθεατρικά έργα, κείμενα για μουσικά παιδικά λογοτεχνικά αναλόγια και έχει κάνει πάνω από 15 μεταφράσεις παιδικής λογοτεχνίας. Έχει λάβει έπαινο από τον Κύκλο Παιδικού Βιβλίου για το έργο Πιάστε τους!, βραβείο Κύκλου Παιδικού Βιβλίου για το έργο της Ως δια μαγείας, βραβείο του περιοδικού Διαβάζω για το έργο της Ως δια μαγείας και Το δέντρο το μονάχο. Περισσότερα στο http://www.mariapapayanni.gr/default.aspx

Η Εύα Θάρλετ γεννήθηκε στην Αλσατία, μεγάλωσε στη Γερμανία και ζει στη Βρετάνη της Γαλλίας. Έχει εικονογραφήσει πάνω από 150 βιβλία για παιδιά. Περισσότερα στο https://www.lernerbooks.com/contacts/2502/Eve-Tharlet

Προηγούμενο άρθροΜαρτυρίες που χάνονται
Επόμενο άρθροΟ Ρωμαίος, η Ιουλιέτα και οι … αριθμοί

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ