Ο μαγικός κόσμος της βιβλιοθήκης του Μπρόντιγκαν (του Γιάννη Ν. Μπασκόζου)

1
646
A detail of "The Abortion: An Historical Romance 1966," by Richard Brautigan at The Clark County Historical Museum Friday September 24, 2010. The museum will unveil a Brautigan Library Collection during the opening of a Brautigan exhibit October 7, 2010. (The Columbian/Troy Wayrynen)

 

του Γιάννη Ν. Μπασκόζου

Τον Ρίτσαρντ Μπρόντιγκαν τον γνωρίζουμε ελάχιστα μεταφρασμένο στη γλώσσα μας. Κυρίως θυμόμαστε το “Το ψάρεμα της πέστροφας στην Αμερική” (Πλέθρον) και κάποια ποιήματα του σε ανθολογίες Αμερικανών ποιητών. Η «Έκτρωση» είναι ένα μυθιστόρημα χαμένο στον κόσμο των βιβλίων και της βιβλιοθήκης. Μια ιστορία αγάπης για τα βιβλία και το δικαίωμα στη συγγραφή. Και παράλληλα είναι ένα σχόλιο πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση, στη σχέση εξωτερικού και εσωτερικού κόσμου, στον καταλυτικό ρόλο του έρωτα. Ο κεντρικός ήρωας και ανώνυμος αφηγητής είναι ένας βιβλιοθηκάριος, ο οποίος διαμένει μέσα σε μια ιδιότυπη βιβλιοθήκη και φροντίζει να παραλαμβάνει βιβλία οποιαδήποτε ώρα της ημέρας. Η βιβλιοθήκη αυτή έχει κάποια κοινά στοιχεία με το λαβυρινθώδες Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων  του ισπανού Κάρλος Ρουίφ Θαφόν –  στην οποίαν βρίσκονται σπάνια βιβλία που δεν εκδίδονται πια –  μόνο που αυτή της «Έκτρωσης» είναι πιο δημοκρατική. Πραγματικά στη Βιβλιοθήκη του Μπρόντιγκαν βρίσκονται τα πιο περίεργα και εξωφρενικά, ορισμένες φορές, βιβλία. Για παράδειγμα υπάρχουν τίτλοι όπως «Πώς να μεγαλώνετε λουλούδια με το φως των κεριών μέσα σε δωμάτια ξενοδοχείων» ή «Δερμάτινα ενδύματα και η ιστορία του ανθρώπου» ή το βιβλίο μιας 7χρονης με τίτλο «Όμορφη σαν τηγανίτα» ή «Τα Α.Τ.Ι.Α. εναντίον του CBS” κλπ. Ο καθένας μπορεί να πάει και να εναποθέσει στα ράφια της όποιο βιβλίο έχει γράψει αρκεί ο ίδιος να υποστηρίζει ότι πρόκειται για ένα βιβλίο!

Η βιβλιοθήκη αυτή βρίσκεται σε ένα παλιό κτήριο με κίτρινα τούβλα στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας. Σε άτακτα χρονικά διαστήματα, όταν η βιβλιοθήκη γεμίζει,  ένας άλλος υπάλληλος της βιβλιοθήκης, ο Φόστερ, έρχεται και  παραλαμβάνει τα “υπερχειλίζοντα” βιβλία για να τα αποθηκεύσει σε ερμητικά σφραγισμένες σπηλιές έξω από την πόλη. Την ησυχία του μοναχικού βιβλιοθηκάριου θα έρθει να ταράξει η Βάιντα, μια νεαρή κοπέλα «με αναλογίες μοντέλου του Πλέι Μπόι», η οποία θα συγκατοικήσει μαζί του σε ένα δωματιάκι στην βιβλιοθήκη. Ζουν μια ζωή γεμάτη έρωτα και βιβλία. Είναι αφελείς και ευτυχισμένοι. Η Βάιντα μισεί το σώμα της, έχει μια βιταλιστική αντίληψη για τη ζωή, είναι ειλικρινής και αυθόρμητη. Ο Φόστερ είναι ένας μοναχικός τύπος, ένας μεγαλόκαρδος γίγαντας και ο ίδιος ο βιβλιοθηκάριος ένας αφοσιωμένος υπηρέτης της αξίας των βιβλίων. Πρόκειται για ένα τρίο που έχει κατασκευάσει έναν δικό του ημι-πραγματικό κόσμο, μέσα στον οποίον ζει ευτυχισμένο.  Μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη της Βάιντας θα τους ταράξει, θα τους αναγκάσει να βγουν έξω από την βιβλιοθήκη. Ο Φόστερ θα τους προτείνει να πάνε στην Τιχουάνα σε ένα γνωστό του γιατρό, για την έκτρωση ενώ ο ίδιος θα αναλάβει την φροντίδα της βιβλιοθήκης όσο θα λείπει το ζευγάρι. Το οδοιπορικό του αφηγητή και της Βάιντα στον έξω κόσμο είναι γεμάτο εκπλήξεις. Ο βιβλιοθηκάριος αντιλαμβάνεται ότι «έξω εκεί» υπάρχει ένας άλλος κόσμος, άλλοι  άνδρες που θαυμάζουν τα κάλλη της κοπέλας του, επαγγελματίες, οδηγοί, υπάλληλοι ξενοδοχείων, ένας κόσμος πολύχρωμος, αντιφατικός και τόσο διαφορετικός από την σιωπή των βιβλίων. Στην επιστροφή του περιμένει μια έκπληξη: την βιβλιοθήκη έχει αναλάβει/ καταλάβει μια άλλη γυναίκα που έκρινε ότι ο βιβλιοθηκάριος δεν άξιζε αυτής της θέσης. Το τρίο αναγκάζεται να αλλάξει ζωή, να διεκδικήσει τη βιοτή στην ρεαλιστική πραγματικότητα.

Αν κάτι ξεχωρίζει σε αυτό το μυθιστόρημα είναι η μαγική ατμόσφαιρα, η οποία όμως κρατιέται μέσα στα όρια του πραγματικού αν και δεν λείπουν κομμάτια φαντασίας κοντά στον λατινοαμερικάνικο μαγικό ρεαλισμό. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τους ήρωες να κινούνται σαν παιδιά, με αυτή την αφέλεια, την απύθμενη φαντασία, την καλόκαρδη αντιμετώπιση της ζωής. Ο κόσμος έχει φτιαχτεί για να τους εκπλήσσει.

Το χιούμορ και το ευφάνταστο της πεζογραφίας του Μπρόντιγκαν ήταν ήδη φανερό από το πρώτο του βιβλίο  «Το ψάρεμα της πέστροφας στην Αμερική» όπου η πέστροφα ως έννοια αλλά και διάφοροι χαρακτήρες μπαινοβγαίνουν σε πραγματικές ή φανταστικές καταστάσεις από διήγημα σε διήγημα δίνοντας άλλοτε μια κριτική ματιά στην αμερικάνικη κοινωνία και άλλοτε χαρίζοντας ένα χαμόγελο στον αναγνώστη που ανακάλυπτε μικρές στιγμές ευτυχισμένης ζωής. Το ίδιο και στην «Έκτρωση», όπου τονίζεται το ανθρώπινο στοιχείο των βασικών χαρακτήρων, ο συνδυασμός μιας πραγματικής και μιας φανταστικής κοινωνίας, η αγάπη για το βιβλίο και ο έρωτας που όλα τα αλλάζει.

Ρίτσαρντ Μπρόντιγκαν (1935-1984)

Η ιστορία έχει και μια  ιδιαίτερη  σχέση με τον ίδιον τον συγγραφέας καθώς υπάρχει πραγματικά μια τέτοια βιβλιοθήκη, την οποίαν κατείχε ο ίδιος ο Μπρόντιγκαν με πάνω από 300 σπάνια αδημοσίευτα χειρόγραφα βιβλίων. Η Βιβλιοθήκη Μπρόντιγκαν μεταφέρθηκε αρχικά στην Fletcher Free Library στο Βέρμοντ όπου και παρέμεινε έως και το 2005 και μετά από πολύ κόπο και παρέμβαση της κόρης του  πέρασε υπό τη διαχείριση του Clark County Historical Museum στο Βανκούβερ της Ουάσινγκτον, όπου συνεχίζει να δέχεται αδημοσίευτα χειρόγραφα.

 

 

info: Ρίτσαρντ Μπρόντιγκαν, Η έκτρωση, μτφρ: Στάθης Ιντζές, Ενύπνιο

Προηγούμενο άρθροΕγκαινιάζεται την Δευτέρα η έκθεση “Τα παιδιά βλέπουν, 20 καλλιτέχνες εικονογραφούν”
Επόμενο άρθρο  Ένα σημαντικό βιβλίο για τον Νίκο Καββαδία (του Φίλιππου Φιλίππου)

1 ΣΧΟΛΙΟ

  1. Η συγκεκριμένη μετάφραση είναι μια πολύ επιλεκτική ελεύθερη απόδοση που αδικεί τα μάλα το ύφος, τη μορφολογία, μέχρι και τη δομή κειμένου που είχε πιστά τηρήσει στα έργα του ο αμίμητος Μπρότιγκαν. Δείτε αυτό το παράδειγμα του link. Και δεν είναι το μόνο. Είμαι φανατική θαυμάστρια του έργου του και ήλπιζα ότι επιτέλους θα δικαιωθεί και στη χώρα μας, μία νέα μετάφραση, γιουχου, θα τον μάθουνε κι εδώ, θα τον λατρέψουν, δεν μπορεί! Δεν είναι κακό το αποτέλεσμα της Έκτρωσης από τις εκδόσεις Ενύπνιον. Απλώς δεν είναι το βιβλίο του Μπρότιγκαν.
    http://ombledroom.tumblr.com/post/183613981394/%CE%B2%CF%81%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B5-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AD%CF%82-%CE%B3%CE%BA%CF%81%CF%81%CF%81

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ