Της Όλγας Σελλά.
Η ιδέα φάνηκε σε όλους πρωτότυπη. Τέσσερις συγγραφείς, και μάλιστα από τις δεινοπαθούσες χώρες του Νότου, στην καρδιά της Ενωμένης Ευρώπης, στις Βρυξέλλες. Θέμα, τι άλλο, η κρίση. Για την ακρίβεια, η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Μαριλένα Κοππά, που είχε την ιδέα αυτής της διοργάνωσης και ανέλαβε και την πραγματοποίησή της, θέλησε να δείξει πολλά πράγματα μ’ αυτή την εκδήλωση. Πρώτον ότι υπάρχουν πολλοί κοινοί άξονες στις χώρες του Νότου στην Ευρώπη. Δεύτερον ότι είναι καλύτερα να συζητάμε μεταξύ μας, παρά να προσπαθεί ο καθένας μόνος του. Τρίτον, ότι παρά τα νέα προβλήματα, η κοινή πορεία στην Ευρώπη παραμένει όραμα.
Ο λόγος των πολιτικών είναι φανερό ότι δεν αρκεί μόνος του. Ζητήθηκε η συμβολή των λογοτεχνών για να «διαβάσουν» τα κοινά, τις διαφορές, τα προβλήματα και τα αδιέξοδα της Ευρώπης του 21ου αιώνα. Την Τετάρτη 10 Απριλίου έφτασαν στις Βρυξέλλες ο Αλέξης Σταμάτης από την Ελλάδα, ο Σαντιάγκο Ρονκαλιόλο (ο Περουβιανός συγγραφέας που ζει στην Ισπανία τα τελευταία 13 χρόνια), ο Χοσέ Λουίς Πεϊζότο από την Πορτογαλία και η Μαριολίνα Βενέτζια από την Ιταλία. Σε μία από τις αίθουσες εκδηλώσεων του Ευρωκοινοβουλίου βρέθηκαν δίπλα στη Μαριλένα Κοππά οι ευρωβουλευτές, όλοι της Σοσιαλιστικής Ομάδας, Λεονάρντο Ντομένιτσι από την Ιταλία, Μαρία Μπαντία Κουτσέτ από την Ισπανία και Εντίτ Εστρέλα από την Πορτογαλία. Το ρεζουμέ από τις δικές τους τοποθετήσεις; « Η θύελλα της κρίσης δεν δείχνει καθόλου να κοπάζει. Οι λύσεις που προκρίθηκαν ήταν ανεπαρκείς για να ανασχέσουν το πρόβλημα. Χρειαζόμαστε ένα άλλο είδος Ευρώπης. Η Ευρώπη πρέπει να ανασυνδεθεί με τους πολίτες της, που τη βλέπουν ως χώρο υποχρεώσεων και όχι ως χώρο ευκαιρίας».
Και μετά το λόγο πήραν οι συγγραφείς. Αμήχανοι είναι η αλήθεια, σχεδόν όλοι τους εκτός από την πληθωρική Ιταλίδα, που παρ’ ότι δεν είχε άνεση με τα αγγλικά εξέφρασε πηγαία τις απόψεις της. Ο αγαπητός και στην Ελλάδα Σαντιάγκο Ρονκαλιόλο αισθανόταν μάλλον περίεργα που τον κάλεσαν, αφού μόνο τα δεκατρία χρόνια της ζωής του ζει στην Ευρώπη, στην Ισπανία. Ο Αλέξης Σταμάτης προσπάθησε να χωρέσει στο χρόνο που είχε και τα προβλήματα της Ελλάδας, και τα προβλήματα των συγγραφέων και τις δικές του αγωνίες. Και ο Πορτογάλος Χοσέ Λουίς Πεϊζότο θέλησε να κατανοήσει πώς διαμορφώνονται σήμερα οι σχέσεις ανάμεσα σε πολιτικούς και πολίτες.
Ναι, σίγουρα δεν είναι μια σχέση άρρηκτα δομημένη αυτή μεταξύ των πολιτικών και της τέχνης. Ηταν όμως μια σημαντική προσπάθεια. Φαίνεται ότι κάποιοι πολιτικοί κατανοούν ότι πρέπει ν’ αφουγκραστούν πολλές φωνές γύρω τους. Το ότι θέλησαν ν’ ακούσουν την υπερευαίσθητη φωνή των συγγραφέων είναι στα υπέρ τους. Το ότι θέλησαν να δηλώσουν μ’ αυτή την εκδήλωση ότι δεν αρκεί πια να συζητούν μεταξύ τους, είναι ήδη ένα βήμα.
Από τις πιο ελπιδοφόρες στιγμές της εκδήλωσης; Οι δύο νικητές του διαδικτυακού διαγωνισμού γραφής που διοργάνωσε το blog thesouthintalk.blogspot.gr. H 27χρονη Eλληνίδα Βίκυ Μισσιρά και ο 15χρονος Πορτογάλος Andre Marinha. Οι δυο τους είχαν τα περισσότερα like (έτσι μετρήθηκαν οι νικητές) για τα κείμενα που συμπλήρωσαν δίπλα στις φράσεις «Ανήκω στη γενιά…», «Θέλω…», «Ψάχνω…». Η νεαρή Ελληνίδα, που είναι υποψήφια διδάκτωρ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και ερευνήτρια στον Συνήγορο του Πολίτη, συγκέντρωσε 931 like και ο μικρός Πορτογάλος, γιος επιφανούς οικονομικού ρεπόρτερ στη χώρα του, συγκέντρωσε 270. Οι δυο τους συμβόλιζαν τη γενιά που, παρά τα αδιέξοδα, προσπαθεί, συμμετέχει, έχει άποψη, τολμάει, δρα.