του Κώστα Μποτόπουλου .
Τι είναι πιο ενδιαφέρον; Ένα επιστημονικό βιβλίο που διαβάζεται σα μυθιστόρημα ή μια μυθοπλασία που εμπνέεται ολοφάνερα από πραγματικά περιστατικά; Εξαρτάται από το ταλέντο των (αμερικανών) συγγραφέων.
Σάγκα για μια «πρώτη κυρία», που από την πρώτη στιγμή καταλαβαίνουμε πια είναι, το “American Wife” της Curtis Sittenfeld έχει κυρίως ενδιαφέρον για τη δουλειά που κάνει η συγγραφέας με την ψυχολογία της ηρωίδας της. Σφραγισμένη από ένα νεανικό ατύχημα (όπως το πρότυπό της από την πραγματική ζωή), παντρεμένη με ένα μπουνταλά πολιτικό ο οποίος μάλλον κατά λάθος γίνεται Πρόεδρος και του οποίου εκείνη σίγουρα δεν μοιράζεται τις απόψεις (πάλι είναι εμφανές το πρότυπο της πραγματικής ζωής, μείον την αρρενωπή γοητεία που του προσθέτει ο μύθος), παγιδευμένη από το σύστημα και από τον εαυτό της, η πρωταγωνίστρια του βιβλίου αποκτά σάρκα και οστά όταν αμφιβάλλει και όπως αμφιβάλλει. Ένα είδος από την ανάποδη περιγραφής των «χρόνων Μπους», με κύρια ατού την έλλειψη ρητορείας και την ανάδειξη της κενότητας τους. Που ασφαλώς δεν απογειώνεται σε τέχνη.
®
Τέχνη, σίγουρα του μυαλού αλλά έμμεσα και του γραψίματος, διαθέτει ένα από τα πιο πολυσυζητημένα επιστημονικά δοκίμια των τελευταίων χρόνων, το “Thinking, fast and slow” του νομπελίστα οικονομο-ψυχολόγου Daniel Kahneman. Ξυράφι ως θεωρία (παρά τον υπερβολικό, ορισμένες φορές, ρασιοναλισμό της) και σχεδόν συναρπαστικό, σα μυθιστόρημα. Το θεωρητικό ενδιαφέρον οφείλεται στην ιδέα των «δύο κυκλωμάτων» του εγκεφάλου, του γρήγορου-ενστικτώδους-παρορμητικού (που κάνει καλά τη δουλειά τον περισσότερο καιρό αλλά και τα μεγαλύτερα λάθη τότε που λαμβάνονται οι πιο κρίσιμες αποφάσεις) και του δυσκίνητου-τεμπέλικου-αναλυτικού (που θέλει σπρώξιμο, και ειδική παιδεία, για να μπει μπροστά και να αποδώσει). Το δεύτερο, τη συναρπαστικότητα, το βιβλίο τη χρωστά στα πολλά παραδείγματα, στο χιούμορ και στην απλότητα με την οποία εξηγεί, ή μάλλον ζωγραφίζει μπροστά στα μάτια μας, περίπλοκες συχνά θεωρίες. Επιστημονική ανάδειξη της ανθρώπινης ατέλειας, αλλά και της απεριόριστης δυνατότητας μας να την βελτιώνουμε, που συχνά απογειώνεται σε διανοητική διασκέδαση πρώτης γραμμής (και σε κάνει και να αισθάνεσαι πιο έξυπνος από ό,τι είσαι).
Ή όπως μας παραδίδει η wikipedia για το βιβλίο του Kahneman:
”…In the book’s first section, Kahneman describes the two different ways the brain forms thoughts:
System 1: Fast, automatic, frequent, emotional, stereotypic, subconscious
System 2: Slow, effortful, infrequent, logical, calculating, conscious
Kahneman covers a number of experiments which purport to highlight the differences between these two thought processes, and how they arrive at different results even given the same inputs. Terms and concepts include coherence, attention, laziness, association, jumping to conclusions and how one forms judgements…”
Υ.Γ.: Ποιος ”αρχαίος” μίλησε πρώτος για τον ”κεντρικό” (για τη λειτουργία όλου του οργανισμού) ρόλο του εγκεφάλου;
(ςητάινωτορΚ ο νωίαμκλΑ Ο)