Του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη (ανταπόκριση από τη Ρωσία).
Αναμφίβολα το βιβλίο της χρονιάς για τη Ρωσία με την τεράστια βιβλιoπαραγωγή ήταν η «Εγκυκλοπαίδεια» του Λεβ Γκουμιλιόφ, όπου αναπτύσσεται το γεωπολιτικό δόγμα της Ευρασίας, το δόγμα με βάση το οποίο ο Βλαντίμιρ Πούτιν και το Κρεμλίνο οικοδομούν τη νέα Ρωσία και καθορίζουν τις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο Λεβ Γκουμιλιόφ, είναι γιος της μεγάλης ρωσίδας ποιήτριας Άννα Αχμάτοβα και του ρώσου ποιητής Νικολάι Γκουμιλιόφ, ο οποίος εκτελέστηκε το 1923 από τους Μπολσεβίκους με χαλκευμένες κατηγορίες ως πράκτορας των Άγγλων.
Ο Λεβ Γκουμιλιόφ έμεινε για 17 ολόκληρα χρόνια κρατούμενος στα σταλινικά γκουλάγκ κατηγορούμενος για τα πιο απίθανα πράγματα. Επέζησε, αποφυλακίστηκε, σπούδασε εθνολογία και έγινε ένας από τους πλέον σημαντικούς επιστήμονες της τότε ΕΣΣΔ στον τομέα των Ανατολικών Σπουδών. Ωστόσο, το βιβλίο του «Η εθνογένεση και η βιοσφαίρα της γης» αποτελεί την τελευταία δεκαετία το, τρόπον τινά, «Ευαγγέλια» για τη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας και το συνταγματικό κείμενο του νέου γεωπολιτικού της δόγματος, της Ευρασίας. Η ιστορία παίζει περίεργα παιχνίδια, το έργο ενός πρώην κρατουμένου στα γκουλάγκ, γίνεται το εγχειρίδιο ενός προέδρου που προέρχεται από τους κόλπους της οργάνωσης των δεσμοφυλάκων του. (φωτό η οικογένεια Γκιουμιλιόφ)
Μνήμη Μαντελστάμ
Ο ίδιος γεννήθηκε στη Βαρσοβία, η καταγωγή του ήταν εβραϊκή, το όνομα του δυσπρόφερτο ακόμη και για το μέσο ρώσο, ωστόσο, η ζωή και το έργο του αποτελούν κορυφαίες στιγμές στην ιστορία της ρωσικής γραμματείας. Ο λόγος φυσικά για τον Οσίπ Εμίλιεβιτς Μαντελστάμ, που το 2013 συμπληρώθηκαν 75 χρόνια από τον τραγικό του θάνατο στα σταλινικά γκουλάγκ. Η μετά θάνατον «ζωή» του Μαντελστάμ είναι ενδιαφέρουσα. Για πολλές δεκαετίες το όνομα του ήταν απαγορευμένο, τα έργα του κυκλοφορούσαν σε χειρόγραφα χέρι με χέρι (samizdat), ενώ μετά την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος οι εκδόσεις τους ξεπερνούσαν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Ο σύλλογος φίλων του Οσίπ Μαντελστάμ κατέφερε να δοθεί το όνομα του σε δρόμους στη Μόσχα και την Πετρούπολη, να τοποθετηθούν αναμνηστικές πινακίδες στα μέρη που έζησε. Και όλα αυτά χωρίς την κρατική συνδρομή, παρά μόνο με εισφορές των μελών. Τελευταίος σταθμός αυτής της πορείας διάσωσης της μνήμης του ποιητικού και του προσωπικού του Γολγοθά το μνημείο που ανέγειραν στο Βλαδιβοστόκ.
Μνήμη Μπουχάριν – Λουκινά
Αυτές τις ημέρες από τον εκδοτικό «AIRO-XXI» κυκλοφορεί στη Ρωσία ένα μοναδικό βιβλιο: «Η αλληλογραφία του Νικολάι Μπουχάριν και της Ναντιέζντα Λουκινά 1911 – 1914, 1922». Πρόκειται για ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα, για την αλληλογραφία δύο νέων ερωτευμένων μεταξύ τους ανθρώπων, όπου συζητούν για τα ιδανικά της επανάστασης και την ίδια τη ζωή, η οποία όμως είχε άλλα σχέδια και για τους δύο. Η τραγική μοίρα του Νικολάι Μπουχάριν, η δημόσια διαπόμπευση και η εκτέλεση του ως «εχθρό του λαού» είναι γνωστή σε όλους. Την τραγωδία όμως της Ναντιέζντα Λουκινά ελάχιστοι γνωρίζουν, ακόμη και στην ίδια της την πατρίδα. Κάτω από φρικτά βασανιστήρια δεν επιβεβαίωσε τις χαλκευμένες από τους ανακριτές κατηγορίες κατά του Νικολάι Μπουχάριν. Ήταν τόσο άθλια η κακομεταχείριση που της επεφύλαξαν οι βασανιστές και οι δήμιοι της NKVD που την μετέφεραν με φορείο για να την εκτελέσουν, αφού της είχαν σπάσει τη σπονδυλική στήλη.
