Μιλάνο design

Της  Μαρίζας Ντεκάστρο (ανταπόκριση από Μιλάνο).

Το καλό design δεν γεννήθηκε από την φιλοδοξία να αφήσεις το σημάδι σου, αλλά από την επιθυμία να δημιουργήσεις μια σχέση, ακόμα και στοιχειώδη, με τον άγνωστο που θα χρησιμοποιήσει το αντικείμενο που σχεδίασες. ( Achille Castiglioni)

*

Όσο ζεις σε μια ξένη πόλη για αρκετό καιρό, απομακρύνεσαι από τα προφανή και ανακαλύπτεις μέρη πιο κρυμμένα τα οποία αποκαλύπτουν άλλες πτυχές της.  Αναφέρομαι στο design. Εκθέσεις στα μουσεία και βιτρίνες καταστημάτων, αποπνέουν μια φινέτσα και μια φαντασία που ξεπερνάει τα όρια αυτού που εννοούμε ‘σχεδιασμός’  χώρων, αντικειμένων, επίπλων και ρούχων. Ένα παράδειγμα: το Corso Como 10, ο πολυχώρος-κατάστημα ρούχων και αξεσουάρ, βιβλιοπωλείο, γκαλερί, εστιατόριο- της Carla Sozzani  ο οποίος στεγάζεται σ’ ένα βιομηχανικό κτήριο στον μικρό ομώνυμο πεζόδρομο, διαρρυθμισμένο το 1990 από τον αμερικανό αρχιτέκτονα Kris Ruhs.

                                                                               *

Γνώριζα το μουσείο Triennale –των εφαρμοσμένων τεχνών- δεν γνώριζα τα ιδρύματα-στούντιο-μουσεία τριών μεγάλων, των Franco Albini, Vico Magistrelli και Achille Castiglioni, ναυαρχίδες προώθησης ετούτης της μορφής τέχνης, και τα οποία λειτουργούν ως δίκτυο κάτω από την ομπρέλα του μουσείου.

Η τυχαία συνάντηση με την Hagit Pincovici, designer  που διδάσκει σχεδιασμό στη Σχολή Καλών Τεχνών, μου άνοιξε τα μάτια.

Επισκέφτηκα το στούντιο του Castiglioni, ‘το σπίτι- σπηλιά του Αλί Μπαμπά’,

ένα διαμέρισμα, στην Piazza Castello 27, γεμάτο ετερόκλητα αντικείμενα, δικά του και φίλων του σχεδιαστών, σχέδια και προσχέδια, αντικείμενα παραγωγής και πρωτότυπα, πόμολα, βιβλία, πολυθρόνες, καρέκλες και κρεβάτια, καρτ ποστάλ, ραδιόφωνα, καπέλα και μολύβια, μαχαιροπίρουνα , λάμπες, υλικά, εκατοντάδες πράγματα σκορπισμένα εδώ κι εκεί που έδωσαν  έμπνευση στον Castiglioni (1918-2002) για να τα μετατρέψει σε χρηστικά αντικείμενα.  Η χαρά του περιέργου σ’ ένα μέρος φιλικό όπου αγγίζεις, περιεργάζεσαι, περιφέρεσαι, κάθεσαι όπου βρεις, ξαφνιάζεσαι.

  Οι κόκκινες κορδέλες ορίζουν ένα δωμάτιο ως ‘σπίτι’ (photo Federico Ambrosi)

Σκέφτεται η Hagit Pincovici: «Φαίνεται ότι ο Achille Castigloni έζησε ολόκληρη τη ζωή του σαν παιδί. Φύσει περίεργος, συλλέκτης παράξενων και άγνωστων αντικειμένων εμπνεόταν από τα πάντα.  Τον γοήτευε ο τρόπος που λειτουργούσαν τα πράγματα και η χρήση τους. Και με την απίστευτη ευφυΐα του τα μετέτρεπε σε πρωτότυπα αντικείμενα τα οποία εξακολουθούν να είναι σύγχρονα.

Μπαίνοντας στο στούντιό του- ένα απίστευτο συνονθύλευμα  αντικειμένων, αρχείων, σχεδίων, οικογενειακών φωτογραφιών και εκατοντάδων άλλων, αρχειοθετημένων με μανιακό τρόπο, αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για ένα δημιουργό όπου η περιέργεια και το χιούμορ αποτυπώθηκαν σε όλα όσα σχεδίασε, όπως το ατσάλινο σπιράλ-παιχνίδι που μετατράπηκε σε τασάκι για την Alessi, αντικείμενο σε παραγωγή μέχρι σήμερα, το ‘κάθισμα από κομμάτια τρακτέρ’, το ‘κάθισμα για το τηλέφωνο-σέλα ποδηλάτου’.  Μια χώρα θαυμάτων  στη μέση της πόλης!»

Κοντά στο στούντιο του Castiglioni , το μουσείοTriennale υποδεχόταν μαθητέςς του δημοτικού για να πάρουν μέρος σ’ ένα εκπαιδευτικό εργαστήριο design. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης τα παιδιά αγγίζουν και επεξεργάζονται αντικείμενα προσπαθώντας να ανακαλύψουν την ιστορία τους και τις ιδέες που οδήγησαν στην κατασκευή τους. Η καθημερινή λοιπόν εμπειρία με τα αντικείμενα τα βοηθά να μάθουν περισσότερα για την τεχνολογία, τα υλικά, την αισθητική και τη λειτουργικότητα.

Την παιδαγωγική ευθύνη των εργαστηρίων έχει το τμήμα δημοτικής εκπαίδευσης του πανεπιστημίου Milano Bicocca.