του Γιώργου Λίλλη
Δεν υπάρχουν ποιητικά θέματα ή μη ποιητικά. Το ζήτημα είναι πάντα πως προσεγγίζεις το θέμα που θα γράψεις. Και δεν είναι λίγες οι φορές που εκπλήσσομαι ευχάριστα όταν η ποίηση μεταμορφώνει την ασχήμια σε ομορφιά. Ένα τέτοιο βιβλίο ποίησης είναι τα Μαθήματα οικιακής οικονομίας της Σήλικα Ρηγοπούλου. Ο ποιητικός κόσμος της αποτελείται από το συνηθισμένο νοικοκυριό μιας σύγχρονης γυναίκας. Καταφέρνει όμως μέσα στο πεζό αυτό περιβάλλον να δημιουργήσει μια ποιητική επανάσταση. Δεν είναι λίγο, αν σκεφτεί κανείς πως τα υλικά της είναι το ξεσκόνισμα, οι κουρτίνες, οι καρέκλες και οι κάλτσες. Κι όμως. Εδώ η ποιήτρια εισβάλλει με την φαντασία της και ανατρέπει την στιβαρή πραγματικότητα. Τα ποιήματα της δίνουν αξία σε οικεία πράγματα που έχουν χάσει την λάμψη τους λόγω το ότι τα θεωρούμε πλέον δεδομένα και δεν έχουν να προσφέρουν παρά μόνο την πρακτική τους αξία.
Να όμως που η ποίηση όπως είπα και παραπάνω ανατρέπει ευχάριστα τα δεδομένα. Γράφει στο ποίημα Γενική:
Εξολοθρεύω αράχνες, ακάρεα,
εξαφανίζω λεκέδες, αποτυπώματα,
ό,τι αποδεικνύει την εβδομάδα που πέρασε.
Σβήνω τα ίχνη της γιορτής των παιδιών,
του μεσημεριανού, του έρωτα.
Κανένας δεν με υποπτεύεται.
Κανείς δεν αναζητά τον χαμένο χρόνο.
Τεμαχίζω το μήνα προσεχτικά.
Χωράω κάθε μέρα σε μια κλεψύδρα.
Τη γυρίζω ανάποδα.
Παίρνω
τη σκόνη της πίσω.
Το χρόνο μου πίσω.
Το παραπάνω ποίημα είναι αντιπροσωπευτικό της συλλογής γιατί μπορεί να διαπιστώσει κάποιος με τι μαεστρία απλότητας η ποιήτρια καταπιάνεται με ένα τόσο αντιποιητικό θέμα όπως η γενική καθαριότητας για να μιλήσει για βαθύτερα ζητήματα, αυτά της πάλης μας με τον χρόνο και την φθορά, με την αγωνία του εγκλωβισμού μας σε μια κλεψύδρα που με την αναστροφή της απαιτούμε τον χαμένο μας χρόνο πίσω. Αυτή η υπαρξιακή αγωνία κυριαρχεί σε όλο το βιβλίο, όπως και μια ειρωνεία, την οποία θεωρώ σημαντική, γιατί χαρίζει μια ισορροπία απαραίτητη στα ποιήματα έτσι ώστε να μην πέσουν στην παγίδα του διδακτισμού. Ο κόσμος της Ρηγοπούλου, τόσο οικείος σε όλους μας, έχει πάντα μια διέξοδο, ο από μηχανής θεός της είναι η ανάγκη όχι να εξηγήσει την καθημερινότητά μας μέσα από ένα ποιητικό πρίσμα, αλλά να την ανατρέψει, να μας δώσει νέες ευκαιρίες να αντικρίσουμε με άλλο μάτι όλα αυτά που μας περιτριγυρίζουν. Παραθέτω ακόμα ένα ποίημα, τις Κουρτίνες:
Ο χρόνος φυσάει από μέσα προς τα έξω
η αύρα του απογεύματος αντίστροφα.
Κι έτσι φαίνεται πως τίποτα δεν αλλάζει…
Η αγία Ευελιξία
φουσκώνει τα μάγουλα της Σταθερότητας.
Κι αγκαλιασμένες στροβιλίζονται
στο ρυθμό της Επανάληψης.
Αν και πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της ποιήτριας, δεν βρίσκεις εδώ κανένα κουσούρι των πρωτόλειων. Υπάρχει μια συνοχή στο βιβλίο, μια συγκεκριμένη θεματική, όπου τα ποιήματα συμπληρώνουν το ένα το άλλο, με μια γλώσσα χωρίς περιττά στολίδια, χωρίς το άγχος να τα πει όλα, με μια αμεσότητα που γοητεύει.
info: Σήλικα Ρηγοπούλου, Μαθήματα Οικιακής Οικονομίας, εξώφυλλο Καλλιρρόης Μαρούδα, εκδ. Μελάνι