(επιμέλεια:Γιούλη Αναστασοπούλου)
Ο πρωτοεμφανιζόμενος αλλά αρκετά έμπειρος στη συγγραφή Κώστας Περούλης (Βραβείο Αναγνώστη 2016) απαντάει στις ερωτήσεις της Γιούλης Αναστασοπούλου.
Tι θα ήθελες να γνωρίζουν οι αναγνώστες σου για τους ήρωές σου;
Δεν είναι από αυτούς που θα μιλήσουν για τον εαυτό τους μέσα στην ιστορία. Κυρίως πράττουν.
Τι σε κινητοποίησε να γράψεις τα Aυτόματα;
Η πανανθρώπινη εμπειρία της εργασίας, που είναι το θέμα το βιβλίου, μου φάνηκε ότι είναι ένα πεδίο που δεν έχει ολοκληρωτικά αξιοποιηθεί στη λογοτεχνία. Η δουλειά είναι για κάθε άνθρωπο ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της ζωής του. Αυτό δεν αφορά απλώς τον βιοπορισμό του, αλλά και την κοινωνική του ζωή, που περιλαμβάνει κατά κανόνα τον ταξικό και τον πολιτισμικό του προσδιορισμό. Κυρίως αφορά αυτό το συντριπτικό μέρος του εαυτού που καθορίζεται – αρνητικά ή θετικά – από τα άλλα δύο, δηλαδή τον βιοπορισμό και την κοινωνική ζωή, αλλά και από την προσπάθεια να αγαπήσει κανείς τη δουλειά του ή απλώς να βρει ένα νόημα σ’ αυτήν. Θα έλεγα ότι η δουλειά γίνεται μια μεταφορά του εαυτού. Αυτό λοιπόν το πεδίο της ανθρώπινης δράσης πιστεύω ότι άξιζε να αυτονομηθεί λογοτεχνικά.
Τι σημαίνει για σένα το βραβείο του πρωτοεμφανιζόμενου πεζογράφου από τον Αναγνώστη;
Σημαίνει μια κάθε άλλο παρά αυτονόητη αναγνώριση σε πολλά από εκείνα που σκεφτόμουν και επεδίωκα με την συγγραφή του βιβλίου, και μια ώθηση να συνεχίσω προς την κατεύθυνση που ξεκίνησα με αυτό. Μου έδωσε μια χαρά που θα με βοηθήσει στο άγχος του επόμενου βιβλίου.
Με ποιο άλλο βιβλίο συνομιλεί το βιβλίο σου;
Δύσκολο να προσδιορίσω ένα συγκεκριμένο βιβλίο. Φέρει επιρροές από κλασικά βιβλία του πρώτου μισού του 20ου αιώνα και από πιο σύγχρονα βιβλία που δείχνουν μια επιστροφή του κοινωνικού ρεαλισμού. Οι επιρροές μου, ωστόσο, προέρχονται σε μεγάλο βαθμό και από το θέατρο και τον κινηματογράφο.
Πώς γράφεις και πού;
Γράφω τις απογευματινές, βραδινές ή νυχτερινές ώρες στον υπολογιστή μου. Στο γραφείο μου κατά προτίμηση, αλλά και σε όποιον άλλον χώρο αναγκαστώ κάποιες φορές, αφού πρώτα τον οικειοποιηθώ λίγο.
Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι σε ένα αγαπημένο βιβλίο ποια θα ήταν η παρέμβασή σου;
Αγαπημένο σημαίνει προφανώς ότι δεν θα άλλαζα τίποτα από τις ενοχλητικές συνήθειες του συγγραφέα του. Από καθαρή επιπολαιότητα και περιέργεια, ωστόσο, θα άλλαζα το τέλος στην μικρή καφκική παραβολή Μπροστά στο νόμο, όπου ένας χωρικός περνά “μάταια” όλη του τη ζωή μπροστά στην Πύλη του Νόμου μια και ο τρομερός Φύλακας που τη φυλάει του απαγορεύει να περάσει – το οποίο έτσι κι αλλιώς θα ήταν χωρίς νόημα αφού, κατά τα λεγόμενά του, μια σειρά από αμέτρητες άλλες πύλες και τρομερότερους φύλακες ακολουθούν. Θα έβαζα τον χωρικό να περάσει, αργά και διστακτικά, γέρο πια μετά από μια ολόκληρη ζωή που χαράμισε για να περιμένει την άδεια του Φύλακα, να διασχίσει την Πύλη έστω στα έσχατα της ύπαρξής του, για να δει το νόημα της αναμονής του, όλης του της ζωής. Θα ήταν βέβαια πιο δίκαιο για τον χωρικό να μπορούσα να εξαναγκάσω τον ίδιο τον Κάφκα να το κάνει και να μας δείξει τι πραγματικά έχει πίσω απ’ την πόρτα. Παρ’ όλο τον κίνδυνο να καταστρέψω αυτήν την παντοτινή αγάπη, θα ήθελα πολύ να τον ξεσκεπάσω γιατί πιστεύω ότι ο Κάφκα σε κάτι πιστεύει – δεν είναι κανένας Μπόρχες αυτός να μας δείξει πύλες επί πυλών, ούτε κανένας Μπέκετ να κάνει απεγνωσμένα αστειάκια με το κενό.
Γράφεις κάτι τώρα;
Τέλειωσα με την συν-συγγραφή ενός σεναρίου για τον κινηματογράφο και επεξεργάζομαι κάποιες ιδέες για το δεύτερο βιβλίο μου.
Τι σου λείπει από το Λογοτεχνικό τοπίο;
Δεν έχω τόση εποπτεία του λογοτεχνικού πεδίου για να μιλήσω για κάτι τέτοιο. Νιώθω πάντως ότι όλοι πρέπει να επιδιώκουμε να διευρύνουμε τους αναγνωστικούς μας ορίζοντες, ώστε να εξελισσόμαστε σε πιο σύνθετα βιβλία από αυτά που έχουμε την τάση να γράψουμε.
Απάντησέ μας σε μια ερώτηση που δεν σου έχουν κάνει ακόμα.
Η σχέση μου με τα μυρμήγκια έχει ως εξής: όταν ήμουν αρκετά μικρός πέρασα ένα – δυο καλοκαίρια παίζοντας με τα μυρμήγκια στην ύπαιθρο, τα ταϊζα, τα εξέτρεπα από την πορεία τους, τους ρυμοτομούσα το χώμα γύρω από τις φωλιές κλπ. – ήταν ένας τρόπος να μην παίζω μόνος μου. Αυτή η σχέση που λάνθανε καθώς μεγάλωνα, καθηλώθηκε στα φοιτητικά μου χρόνια όταν μια νύχτα, αγανακτισμένος από μια μακριά σειρά μεσαία μυρμήγκια που διέτρεχε με το παραμικρό την παλιά μαρμάρινη κουζίνα του σπιτιού που νοίκιαζα, πήρα το μπουκαλάκι με το οινόπνευμα και πέρασα από πάνω όλη τη σειρά και μετά άναψα και ακούμπησα στην άκρη της ένα σπίρτο. Αυτή η δημόσια εξομολόγηση κλείνει προσώρας αυτήν την σχέση.
Ποιον νέο δημιουργό θα μας πρότεινες να φιλοξενήσουμε στις Συστατικές Επιστολές;
Τον Παναγιώτη Κεχαγιά αν και δεν είμαι βέβαιος ότι χρειάζεται συστάσεις.
Bιογραφικό
Ο Κώστας Περούλης γεννήθηκε το 1974 στον Πειραιά. Η συλλογή διηγημάτων του Αυτόματα απέσπασε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου πεζογράφου 2016 του περιοδικού Αναγνώστης. Είναι συν-σεναριογράφος της ταινίας μεγάλου μήκους Miss Violence (2013), η οποία απέσπασε τον Αργυρό Λέοντα σκηνοθεσίας και το βραβείο Volpi αντρικού ρόλου στο επίσημο Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ της Βενετίας, βραβείο σεναρίου στο επίσημο Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ της Στοκχόλμης 2013. Υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού Λεύγα, στο οποίο έχει δημοσιεύσει κείμενα πολιτισμικής κριτικής, ενώ επί του παρόντος δημοσιεύει κείμενα στο περιοδικό Unfollow.
