Του Μένου Δελιοτζάκη.
Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, είχα την τύχη να παρακολουθήσω δυο ταινίες του νεώτερου βρετανικού κινηματογράφου. Τον ΕΓΩΙΣΤΗ ΓΙΓΑΝΤΑ – “The Selfish Giant” – της Κλίο Μπάρναρντ, την οποία είχα εντοπίσει από την χειμώνα και περίμενα να ενταχθεί στα προγράμματα των θερινών κινηματογράφων και την ταινία ΣΕ ΛΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟ – “Locke” – του Στίβεν Νάιτ, νέα ταινία στις αίθουσες, μετά από προτροπή φίλης δημοσιογράφου, ώστε να διατυπώσω την κρίση μου.
Η Κλίο Μπάρναρντ, κυρίως γνωστή ως ντοκιμαντερίστα, αλλά κατά βάσει έχοντας μια αξιόλογη πανεπιστημιακή καριέρα, επιχειρεί την πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους. Παρακολουθούμε τη σχέση δυο παραβατικών εφήβων – οι οποίοι κλέβουν χαλκό – με τον έμπορα στον οποίο πωλούν. Μια ταινία στο περιθώριο της βρετανικής κοινωνίας, κοντά στον κινηματογράφο του Κεν Λόουτς, αλλά και της νεώτερης βρετανίδας σκηνοθέτιδας Αντρέα Άρνολντ (RED ROAD και FISH TANK). Η ρεαλιστική απεικόνιση της ζωής των νέων αγοριών και η ανάγκη επιβίωσης, δυο υπερκινητικών, επιθετικών, παραβατικών μαθητών. Ο μικρότερος Arbor, ηγέτης της παρέας, σκαρφίζεται τρόπους για την προμήθεια χαλκού για πώληση. Μέχρι τη στιγμή, που ο σύντροφός του Swifty, γίνεται κάρβουνο στην προσπάθειά τους να κλέψουν υπόγεια καλώδια υψηλής τάσης. Ο μικρός Arbor, αν και την ευθύνη την αναλαμβάνει ο δυνάστης τους έμπορας, γίνεται εσωστρεφής, πονά για το χαμό του φίλου. Η κάμερα παύει να είναι στο χέρι και να παρακολουθεί τους ήρωες σε κοντινά και μεσαία κάδρα. Πλέον τον παρατηρεί με σταθερά, ακίνητα, γενικά κάδρα, σχεδόν χωρίς ήχο.
Ο δοκιμασμένος σεναριογράφος Στίβεν Νάιτ – στο ΣΕ ΛΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟ και σκηνοθέτης – δομεί ένα σενάριο βασισμένο στο λόγο. Τις τηλεφωνικές δηλαδή συνομιλίες ενός οδηγού με τους συνεργάτες του, την οικογένειά του και την ερωμένη του, η οποία γεννά το παιδί του. Από μόνο του δημιουργεί συγκεκριμένες απαιτήσεις κινηματογράφησης, ώστε ο θεατής να παραμείνει στη θέση του βλέποντας έναν οδηγό, ο οποίος για ογδόντα λεπτά της ώρας, όσο διαρκεί και το ταξίδι του από το χώρο της εργασίας του στο μαιευτήριο, μιλά στο κινητό του τηλέφωνο. Όμως σκηνοθεσία και ερμηνεία, από τον εκπληκτικό Τομ Χάρτι, καθηλώνουν το θεατή στη θέση του. Αν παραβλέψουμε ένα δυο σημεία της ταινίας, όπου ο οδηγός Άιβαν Λοκ, μονολογεί απευθυνόμενος στον πατέρα του, τον οποίο φαντάζεται ότι βρίσκεται στην πίσω θέση του αυτοκινήτου του, κάτι ξένο με την ταινία, το οποίο δεν προσφέρει κάτι σε μια τόσο ρεαλιστική ταινία, πρόκειται για μια ταινία, πραγματικό θρίλερ. Είναι μια ταινία που παρακολουθεί κανείς με αμείωτο ενδιαφέρον.
Το βρετανικό σινεμά λοιπόν είναι πάντα εδώ. Νέοι κινηματογραφιστές ή προερχόμενοι από άλλους τομείς του κινηματογράφου – η Αντρέα Άρνολντ πρώην ηθοποιός, η Κλίο Μπάρναρντ πανεπιστημιακός, ο Στίβεν Νάιτ σεναριογράφος – δίνουν εξαιρετικά δείγματα της κινηματογραφικής τέχνης.