.
Της Ελένης Χοντολίδου.
Ποιος από μας δεν έχει ρωτήσει τη μητέρα του ή το υποκατάστατό της (συχνά και τον πατέρα) την ερώτηση που μόνο από γονείς –δυστυχώς– απαντιέται και μάλιστα με αυτόν τον απόλυτα καταφατικό τρόπο: «ΝΑΙ, θα σ’ αγαπώ ό, τι κι αν γίνει». Αυτή η φοβία της αγάπης υπό όρους δεν είναι εντελώς αδικαιολόγητη, καθώς πολλοί γονείς, τω όντι, εξαρτούν την αγάπη τους (ή λένε –προκειμένου να παραδειγματίσουν τα παιδιά τους– ότι την εξαρτούν) από τη συμπεριφορά των ίδιων των παιδιών. Έχω την αίσθηση ότι το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να διαβαστεί τόσο από τους γονείς όσο και από τα παιδιά τους, για την ακρίβεια να διαβαστεί μαζί: Από γονείς και παιδιά.
Για να καθησυχαστεί ο φόβος του παιδιού ότι ακόμη κι αν ήταν αρκούδος, ακόμη κι αν γίνει πράσινο έντομο ή κροκόδειλος η αγάπη των γονιών θα υπάρχει πάντα. Και μετά έρχεται η μεγάλη ερώτηση: «Χαλάει ποτέ η αγάπη; Λυγίζει άραγε ποτέ και σπάει; Και εάν ναι, μπορείς άραγε να τη φτιάξεις και να τη χτίσεις;». Είναι ψυχαναλυτικά ενδιαφέρον ότι ο συγγραφέας επιλέγει να μην απαντήσει στην ερώτηση στο σημείο αυτό, επαναλαμβάνοντας ως επωδό την απάντηση: «Εγώ θα σ’ αγαπώ για πάντα». Η απάντηση έρχεται αργότερα: «Η αγάπη είναι σαν τ’ αστέρια: Ποτέ δεν πεθαίνει και πάντοτε τα φωτίζει».
Σκεφτόμουν με κάποια πίκρα ότι το βιβλίο αυτό δεν μπορεί να διαβαστεί από μία κατηγορία παιδιών, αυτών που είναι ορφανά ή πού δεν έχουν γονείς να τα αγαπούν άνευ όρων. Ίσως γι’ αυτό με συγκινεί πάρα πολύ.
Η ρεαλιστική εικονογράφηση αξίζει τόσο συνολικά όσο και για τις απίθανες λεπτομέρειες που μπορούμε και πρέπει να ζητήσουμε από τα παιδιά να εντοπίσουν: Τα παιχνίδια του μικρού αλεπουδάκου, οι πίνακες στους τοίχους του σπιτιού (το γνωστό διάγραμμα με τα μέρη του αρνιού που βρίσκουμε σε βιβλία μαγειρικής ή στον χασάπη!), οι πετσέτες που φοράνε για το φαγητό μαμά και μικρός αλεπουδάκος (με ζώα που καταναλώνουν), η αλατοπιπεριέρα (δύο λαγοί), τα παπάκια στο μπάνιο, η οδοντόκρεμα…
INFO:Debi Gliori (1998). Θα σ’ αγαπώ ό,τι κι αν γίνει/απόδοση Φίλιππος Μανδηλαράς. Αθήνα: εκδόσεις Πατάκη
Το βιβλίο αυτό το διάβασα τρεις φορές στον δίχρονο γιο μου προχθές, παραμονή που θα αποχαιρετιόμασταν για λίγες μέρες (διακοπές με γιαγιά, μαμά στη δουλειά). Ήθελε να ακούει ξανά και ξανά το “ό,τι κι αν γίνει”.
Όταν θυμώνει (αλλά κάπου μέσα του τρυπώνει κι ο φόβος “βρε μπας και γίνει καμιά στραβή και σταματήσουν να με αγαπούν”), έχει αντιγράψει μια κίνηση που κάνει το αλεπουδάκι του βιβλίου: αναποδογυρίζει μια καρέκλα και το δηλώνει μεγαλόφωνα κοιτώντας κιόλας για να δει πως όλα πάνε καλά και πως το “ό,τι κι αν γίνει” εξακολουθεί να ισχύει. Είναι φοβερό πώς μικρούτσικα παιδιά αντιγράφουν από τα βιβλία για να εκφραστούν.
Το σχόλιο το γράφω όμως για άλλο λόγο: στα αγγλικά το αλεπουδάκι αναφέρεται ως Small και η μεταφρασμένη ως μαμά τροφός ως Big, χωρίς πουθενά μάλιστα να διευκρινίζεται το φύλο. Δεν το σημειώνω ως σφάλμα της μετάφρασης, απλώς μου άρεσε που είναι ανοιχτό να διαβαστεί από οποιαδήποτε πιθανή δυάδα αγάπης. 🙂