Της Βίκυς Βασιλάτου-Σαρρή.
Τρεις συγγραφείς. Τρία εγκλήματα. Τρεις διαφορετικές τοποθεσίες και τοποθετήσεις.
ΣΟΥΗΔΙΑ
Το νεοεκδοθέν μυθιστόρημα της Camilla Lackberg, παρ’ ότι χαράσσει μια διαφορετική πορεία πλεύσης σε σύγκριση με τα πέντε προηγούμενά της, καταφέρνει για άλλη μια φορά να κερδίσει τόσο τον αναγνώστη που την πρωτοδιαβάζει όσο εκείνον που γνωρίζει ήδη το έργο της.
Η ιστορία τής επιτυχημένης Σουηδής, είναι κυρίως ένας φόρος τιμής στην αγαπημένη της συγγραφέα και σημείο αναφοράς της, Agatha Christie. Η Χιονοθύελλα με άρωμα πικραμύγδαλου είναι ένα καθαρά αγκαθακριστικό μυθιστόρημα, με τον Μάρτιν Μολίν, να ενδύεται τον ρόλο τού Ηρακλή Πουαρό. Βέβαια, η Lackberg κλείνει ταυτόχρονα το μάτι και στον Arthur Conαn Doyle καθώς ο Σέρλοκ Χολμς εμφανίζεται ως αγαπημένος χαρακτήρας ενός εκ των ηρώων του βιβλίου της, και οι ιστορίες του ως πηγή έμπνευσης για μια αυτοκτονία και την επίλυση της υπόθεσης.
Το ζευγάρι που έως τώρα μας (και την) συντρόφευε σε κάθε της βιβλίο, η συγγραφέας, Ερίκα (alter ego της Camilla) και ο επιθεωρητής, Πάτρικ (alter ego της Ερίκα), παραδίδει τη σκυτάλη σε έναν άλλον ήρωα που έως τώρα ήταν δευτεραγωνιστής. Έναν χαρακτήρα ίσως λιγότερο σίγουρο για τον εαυτό του, ίσως λιγότερο γνώστη, καθ’ ότι άπειρος τού πώς να χειριστεί μια κρίσιμη κατάσταση χωρίς τη βοήθεια του προϊσταμένου του, αλλά εξίσου συμπαθή και οξυδερκή.
Η Lackberg κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον τού αναγνώστη στην κεκλεισμένων των θυρών ιστορία της. Και το σασπένς της υπόθεσης εξελίσσεται με μετρημένες δόσεις για να κορυφωθεί την κατάλληλη στιγμή. Ο αναγνώστης γίνεται αυτόπτης μάρτυρας ενός θανάτου με άρωμα πικραμύγδαλου και ενός θανάτου με άρωμα πυρίτιδας. Και οι δύο έλαβαν χώρα στο Βάλε, ένα νησάκι κοντά στη Φιελμπάκα, κατά τη διάρκεια μιας οικογενειακής συγκέντρωσης και μιας χιονοθύελλας.
Το κρεσέντο της ιστορίας έρχεται με την παύση της χιονοθύελλας και λίγο προτού εγκαταλείψουν τον ξενώνα με τα δυο παγωμένα πτώματα πάνω στο σκάφος. Η αλυσιδωτή σκέψη τού Μάρτιν τον καθοδηγεί στην δύσκολη επίλυση του διπλού μυστηρίου και στο γιατί κανένας από τους συγγενείς δεν μπορεί να διέπραξε κανένα από τα δυο εγκλήματα.
Η διαλεύκανση της άψογα ενορχηστρωμένης αυτοκτονίας, με κυανιούχο κάλιο, του γηραιού αρχηγού της οικογένειας και του άψογα ενορχηστρωμένου αυτοπυροβολισμού τού εγγονού, γεννούν έναν καινούργιο αστυνομικό ήρωα. Η Lackberg αφαίρεσε τα έως πρότινος δεκανίκια τού Μάρτιν και του χάρισε την αυτοπεποίθηση που του έλειπε ώστε να μπορεί να λύνει εγκληματικές υποθέσεις χωρίς να κρύβεται στη σκιά τού Πάτρικ. Ίσως με αυτόν τον τρόπο να ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις αστυνομικές ιστορίες της, που άλλοτε θα έχουν ως πρωταγωνιστές τους Ερίκα και Πάτρικ, και άλλοτε τον Μάρτιν. Ίσως.
Χιονοθύελλα με άρωμα πικραμύγδαλου
Camilla Lackberg
Σε μετάφραση Γρηγόρη Κονδύλη
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2013
ΑΜΕΡΙΚΗ
Πλανάται ένα πέπλο μυστηρίου και ανθρωπιάς πάνω από τη Χώρα της Χαράς τού Stephen King. Σε αυτό το καινούργιο, αλλά παλιάς κοπής μυθιστόρημά του, που διαδραματίζεται αρχές της δεκαετίας του ’70, με κύριο πρωταγωνιστή τον Ντέβιν Τζόουνς, ο αμερικανός συγγραφέας μάς αφηγείται ένα παραμύθι που εξελίσσεται σε διασκεδαστικό και ταυτοχρόνως δολοφονικό παιχνίδι.
Μας προσκαλεί σε ένα λούνα παρκ. Μας καλεί σε έναν κόσμο που έχει τους δικούς του κώδικες και τη δική του γλώσσα. Μας φανερώνει την πιο συναισθηματική συγγραφική του όψη. Όσοι περιμένουν πως στις σελίδες που κρατούν ανά χείρας θα διαδραματιστεί κάποια ιστορία τρόμου, αυταπατώνται. Ο King θα τους ξαφνιάσει ευχάριστα με το bildungsroman του.
Ο βασικός του ήρωας χτίζει τον χαρακτήρα του πιάνοντας την πρώτη του δουλειά, γνωρίζοντας τον πρώτο του έρωτα, προσπαθώντας και ανακαλύπτοντας εν τέλει τον δολοφόνο της κοπέλας που, ως φάντασμα πλέον, στοιχειώνει το Joyland, γνωρίζοντας την πρώτη του ερωτική απογοήτευση, τις πρώτες του φιλίες ζωής. Ο Ντέβιν ανακαλύπτει τη δύναμη και την ανθρωπιά που κρύβει μέσα του.
Με το πέρας της περιπέτειας, βγαίνει ένας διαφορετικός Ντέβιν. Το καλοκαίρι του 1973 σημαίνει την αρχή του τέλους ή το τέλος της αρχής για τον πρωταγωνιστή τού Stephen King. Το μυθιστόρημά του είναι το χρονικό μιας μαθητείας, αλλά και ένας νοσταλγικός πίνακας ενός μέρους που ξυπνά παιδικές μνήμες στον αναγνώστη, τότε που κάθε παιχνίδι του λούνα παρκ τού χάριζε αλλεπάλληλα χαμόγελα.
Το Joyland όχι μόνο είναι ένα αξιόλογο μυθιστόρημα, αλλά και ένα βιβλίο που φέρνει μια αλλαγή στο τρόπο τού σκέπτεσθαι τού συγγραφέα. Ο Stephen King, δεινός υποστηρικτής των ψηφιακών βιβλίων, κάνει στροφή 180 μοιρών και δηλώνει πως όποιος θελήσει να τον διαβάσει, ας το κάνει αγοράζοντάς τον σε έντυπη μορφή. Όπως επίσης, επέλεξε να τυπώσει το βιβλίο του όχι στους εκδότες του, τον Simon & Schuster, αλλά στον ανεξάρτητο, Hard Case Crime, που ειδικεύεται στα αστυνομικά μυθιστορήματα, με άκρως ενδιαφέροντα εξώφυλλα που παραπέμπουν στις δεκαετίες του ’40 και του ΄50 (κρίμα που δεν κρατήσαμε στην ελληνική έκδοση το πρωτότυπο).
Με αυτούς τους δύο τρόπους, ο King συμβάλλει στην οικονομική ενίσχυση τόσο των βιβλιοπωλών όσο και των μικρότερων εκδοτών. Και με αυτό του το μυθιστόρημά του, συμβάλλει στην καλής ποιότητας μυθοπλασία.
Joyland
Stephen King
Σε μετάφραση Χριστίνας Σπυριδάκη
Εκδόσεις Bell, 2013
ΑΓΓΛΙΑ
Το συγγραφικό ντεμπούτο τού Robert Galbraith είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που σέβεται το είδος του. Το Κάλεσμα του κούκου καλεί τον αναγνώστη να εισχωρήσει στον κόσμο της μόδας, της μουσικής και των paparazzi, κινείται ανάμεσα σε διάφορα κοινωνικά στρώματα, απεικονίζει φαινομενικά ευτυχισμένες αλλά ουσιαστικά δυσλειτουργικές οικογένειες, αναλύει διάφορα ψυχολογικά προφίλ, δουλεύει σε βάθος τόσο τον πρωταγωνιστή όσο και τους δευτερεύοντες ήρωες και τους κομπάρσους, φτάνει έως τη ραχοκοκαλιά του εγκλήματος που διαπράχθηκε, εκπλήσσοντάς μας με την ταυτότητα του δολοφόνου.
Ο Galbraith δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Μελετά την παραμικρή λεπτομέρεια, ούτως ώστε ο πίνακας που αποκαλύπτεται σιγά-σιγά να είναι καθαρός και να αποτυπωθεί αβίαστα στο νου. Από τις πρώτες αράδες έως τις τελευταίες, το ενδιαφέρον τού αναγνώστη δεν παρεκκλίνει της πορείας του, για τον απλούστατο λόγο ότι ο συγγραφέας παρ’ όλο τον όγκο του μυθιστορήματός του, δεν κουράζει. Χτίζει με καλοδουλεμένες πινελιές την ιστορία του και καλλιεργεί το σασπένς στο έπακρο. Κάποιες υποψίες εισχωρούν στο μυαλό μόνο μετά το πέρας σχεδόν των τριών τετάρτων της αφήγησης. Μέχρι τότε, έχει να κάνει με ένα μυθιστόρημα που πραγματεύεται ναι μεν μια ιστορία που έχει να κάνει με τη δολοφονία της Λούλα Λάντρι, αλλά ο οξυδερκής και βετεράνος πολέμου ντετέκτιβ, Κόρμοραν Στράικ, διεισδύει πρώτα και σε βάθος στον λαμπερό κόσμο που την περιβάλλει, στις σχέσεις της με την οικογένεια και τους φίλους της, στην επιφανειακή έρευνα των αστυνομικών, για να καταλήξει σε αλυσιδωτά συμπεράσματα και στην ανακάλυψη του δολοφόνου. Εν παραλλήλω, ο Robert Galbraith διεισδύει στη ζωή του ήρωά του και μας τον συστήνει με εξαιρετική ευκρίνεια. Ίσως με λιγότερο βάθος, αλλά με εξίσου προσεγμένο τρόπο, μας παρουσιάζει και την γραμματέα/βοηθό τού ντετέκτιβ, την Ρόμπιν, που συμβάλλει σημαντικά όχι μόνο στην έρευνα, αλλά και στη μοναχική ζωή τού εργοδότη της.
Το Κάλεσμα του κούκου είναι μια ευχάριστη και αναζωογονητική έκπληξη στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Η άλλη έκπληξη είναι ότι ο Robert Galbraith, δεν είναι παρά το λογοτεχνικό ψευδώνυμο της J. K. Rowling, γνωστή σε όλους ως συγγραφέα τού Harry Potter. Ύστερα από το βιβλίο της για ενηλίκους, Ένας ξαφνικός θάνατος (εκδ. Ψυχογιός, 2012), για το οποίο της ασκήθηκε -και κακώς γιατί πρόκειται για έναν αξιόλογο κοινωνικό πίνακα – πολύ αυστηρή κριτική, επέλεξε αυτή τη φορά να ενδυθεί μια μάσκα. Χωρίς όμως αυτή της η μεταμφίεση να διαρκέσει (βλέπεις, το σύνδρομο του «δοξάστε με», δύσκολα το αντιπαρέρχεται κανείς). Παρ’ όλα ταύτα, είτε ως Galbraith είτε ως Rowling, κέρδισε το στοίχημα του αστυνομικού της βαπτίσματος, και ανοίγει ένα ενδιαφέρον κεφάλαιο στο συγγραφικό της πορτοφόλιο. Όσο για το εάν θα είναι εξίσου επιτυχές όσο ο εφτάτομος μαγικός της κόσμος, αυτό θα το δείξει η πορεία, μιας και ο Κούκος εγκαινιάζει μια σειρά από αστυνομικά μυθιστορήματα, με επικεφαλής τον Κόρμοραν Στράικ.
Το κάλεσμα του κούκου
Robert Galbraith
Σε μετάφραση Χρήστου Καψάλη
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2013
ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΘΟΝΗΣ:
Για τη Χιονοθύελλα με άρωμα πικραμύγδαλου δεν έχει ακουστεί κάτι -ακόμα τουλάχιστον, πάντως το καλύτερο προς ώρας βιβλίο της Lackberg, Το παιδί από τη Γερμανία (εκδ. Μεταίχμιο, 2013), σε σκηνοθεσία Per Hanefjord, αναμένεται στις ελληνικές αίθουσες, από την Odeon, στα τέλη Φεβρουαρίου.
Ο Tate Taylor, σεναριογράφος και παραγωγός, αγόρασε στα μέσα του ’13 τα δικαιώματα του Joyland. Η ταινία αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες το 2015. Για τους ανυπόμονους και λάτρεις του αμερικανού συγγραφέα, η σειρά βασισμένη στον Θόλο του –Under the Dome– (εκδόσεις Bell, 2011) προβλήθηκε ήδη από το CBS και αναμένεται ένας δεύτερος κύκλος επεισοδίων για φέτος το καλοκαίρι.
Όσο για το Κάλεσμα του κούκου, πολύ πιθανό να το δούμε σύντομα να μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη, αν αναλογιστεί κανείς τις άκρες της μητέρας τού Harry Potter.
Όταν κάνετε μια κριτική, μην κάνετε spoiler. Στο βιβλιο Χιονοθύελλα της Lackberg πουθενά δεν αναφέρεται στο οπισθόφυλλο για 2 φόνους και ειδικά αν πρόκειται για αυτοκτονία. Δίνεται το αποτελέσμα της πλοκής…ποιο το νόημα να πάρω να το διαβάσω το βιβλίο. Ομοίως για τα άλλα 2 βιβλία.