Από την αρχή ακόμη της καριέρας του –μια αρχή που συνέπεσε με την έκρηξη του σουρεαλισμού- ο Λουίς Μπουνιουέλ υπήρξε ένας συνεπής εξερευνητής του ανθρώπινου υποσυνείδητου. Η άναρχη αυτή περιοχή που κυριαρχείται από τα ένστικτα, τα όνειρα και τις φαντασιώσεις μας, βρίσκεται στο επίκεντρο και αυτής εδώ της ταινίας του.
Η «Ωραία της Ημέρας» βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ζοζέφ Κεσέλ (1898-1979) το οποίο, όταν πρωτοκυκλοφόρησε το 1928, δημιούργησε τεράστιο θόρυβο, καθώς τολμούσε να θίξει ένα θέμα ταμπού για εκείνη την εποχή: την γυναικεία σεξουαλικότητα. Στην Ελλάδα, το βιβλίο γνώρισε διάφορες εκδόσεις. Προσωπικά το θυμάμαι σε μια παλιά συλλογή που είχε τίτλο «Πικάντικο Μπουκέτο» -ή κάτι τέτοιο…. Υπάρχει ακόμη μια έκδοση από την «Ερατώ», ενώ το 2012 το βιβλίο κυκλοφόρησε και από το «Μεταίχμιο» σε μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη.
Κεντρική ηρωίδα είναι η Σεβερίν, μια όμορφη αστή, η οποία πάσχει από ερωτική ψυχρότητα και αρνείται να κάνει έρωτα με το σύζυγό της. Στην πραγματικότητα βασανίζεται από ένα σύμπλεγμα τύψεων και ενοχών, που οφείλονται στην καθολική ανατροφή της. Βρίσκει, λοιπόν, διέξοδο στις φαντασιώσεις της. Κάποια μέρα θα κάνει το μεγάλο βήμα: θα ζητήσει δουλειά σε έναν οίκο ανοχής.
Ο Μπουνιουέλ προτίμησε να σπάσει τη γραμμική αφήγηση του βιβλίου και να αφήσει το «διφορούμενο» να εισβάλλει στη δομή. Καθώς λοιπόν η ταινία προχωρά, αρχίζει να γίνεται δύσκολος ο διαχωρισμός των πραγματικών γεγονότων από εκείνα που συμβαίνουν στην φαντασία της ηρωίδας. Ο προσεκτικός θεατής, πάντως, δεν θα δυσκολευτεί να αποκρυπτογραφήσει την αλήθεια. Κυρίαρχο στοιχείο είναι ο ήχος μιας άμαξας, που ολοκληρώνει μια τέλεια κυκλική αφήγηση, η οποία ξεκινά με την πρώτη φαντασίωση της ηρωίδας.
Ιδανικότερη πρωταγωνίστρια από την Κατρίν Ντενέβ, δύσκολα θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Η αψεγάδιαστη ομορφιά και το αθώο βλέμμα της, έρχονται σε αντιδιαστολή με τις συνεχείς φαντασιώσεις της, δημιουργώντας μια ανακολουθία που εντείνει τον ονειρικό χαρακτήρα της ταινίας. Δίπλα της, στο ρόλο του Υσόν, του κυνικού φίλου, που με τον τρόπο του θα τη υποδείξει τη νέα της ζωή, εμφανίζεται ο Μισέλ Πικολί, ενώ τον επικίνδυνο ισπανό εραστή της, υποδύεται ο Πιέρ Κλεμεντί, με μια εμφάνιση που μοιάζει βγαλμένη από τους χειρότερους εφιάλτες μιας γυναίκας της αστικής τάξης.
Ζοζέφ Κεσέλ, Η Ωραία της Ημέρας
Μεταίχμιο, 2012, 208 σελίδες
Μετάφραση: Ρίτα Κολαΐτη
Η ταινία
Η Ωραία της Ημέρας (Belle de Jour), 1967, 101 λεπτά
Σκηνοθεσία: Λουίς Μπουνιουέλ
Σενάριο: Λουίς Μπουνιουέλ και Ζαν Κλοντ Καριέρ
Παίζουν: Κατρίν Ντενέβ, Μισέλ Πικολί, Πιέρ Κλεμεντί