Ζουργός, βουτιά στον 17ο αιώνα

0
365

του Νίκου Κυριαζή.

Με τον «Ματίας Αλμοσίνο», ο Ισίδωρος Ζουργός επιστρέφει στο ιστορικό μυθιστόρημα που είχε εγκαταλείψει, για λίγο, με το «Ανεμώλια»  γιατί ασχολείται με τον γενικά άγνωστο στο ελληνικό κοινό, 17ο αιώνα, ένα αιώνα ιδιαίτερα σημαντικό για την παγκόσμια ιστορία.

Ιδιαίτερα σημαντικό γιατί είναι ο αιώνας της « θεσμικής επανάστασης» όπου μερικές μικρές εδαφικά, φτωχές σε πρώτες ύλες, σχετικά ολιγάριθμες ευρωπαϊκές χώρες δημιούργησαν ένα πλέγμα χρηματοοικονομικών θεσμών, μεγάλες ανώνυμες εταιρείες, τράπεζες, χρηματιστήρια, που τους έδωσαν τέτοια υπεροχή ώστε να γίνουν οι νικητές της ιστορίας.

Ένα από τα πιο σημαντικά και επιστημονικά συναρπαστικά ερωτήματα, είναι πως κατόρθωσαν δυο ευρωπαϊκοί νάνοι, η Αγγλία με πληθυσμό περίπου 6 εκατομμύρια στις αρχές του 17ου αιώνα και έκταση περίπου μιάμιση φορά όσο η σημερινή Ελλάδα (η Σκωτία ήταν ακόμα χωριστό βασίλειο) και οι  Ενωμένες Επαρχίες Κάτω Χώρες, με πληθυσμό 2 εκατομμύρια και έκταση όση η Πελοπόννησος, να επικρατήσουν μέχρι τον επόμενο αιώνα ενάντια σε τεράστιες αυτοκρατορίες γίγαντες της Ασίας, όπως η Κίνα, η Ινδία των Μεγάλων Μογγόλων και η Οθωμανική. Η απάντηση είναι πως για ένα πλέγμα αιτιών  οι δυο αυτές χώρες δημιούργησαν την θεσμική επανάσταση που συμβάδισε με τεχνολογική και τους έδωσε την παγκόσμια αναμφισβήτητη υπεροχή και δυο τεράστιες δικές τους αυτοκρατορίες .

Αυτό είναι το ιστορικό βάθος του «Ματίας» και ο Ζουργός το περιγράφει θαυμάσια μέσω των περιπλανήσεων του ήρωα του, ενός γεννημένου Εβραίου στην Βασιλεία της Ελβετίας, που στο τέλος ο Ματίας καταλήγει τελικά χριστιανός και μοναχός στο Άγιο Όρος. Έχει περιπλανηθεί σε όλη την Ευρώπη, από το Άμστερνταμ των Ενωμένων Επαρχιών, τη Βενετία, την  Πάντοβα όπου σπουδάζει γιατρός στο διάσημο τότε Πανεπιστήμιο, τη  Ζάκυνθο, τη Θεσσαλονίκη, την Κωνσταντινούπολη, το  Λονδίνο (όπου μόλις έχει συντελεσθεί η «Ένδοξη Επανάσταση» τον Δεκέμβριο του 1688 που σηματοδοτεί την χωρίς πια διακοπή λειτουργία του Κοινοβουλίου Commons). Είχε προηγηθεί  επιτυχημένη απόβαση των Ολλανδών κάτω από την καθοδήγηση του Γουλιέλμου του Νασσάου-Οράγγης, που στέφεται Βασιλιάς της Αγγλίας ως Γουλιέλμος ο Γ’. Ταξιδεύει και στα  γερμανικά κρατίδια, τη Μολδοβλαχία και τη Ρωσία του Μεγάλου Πέτρου.

Ο προικισμένος γιατρός – Οδυσσέας Ματίας είναι ταυτόχρονα ένας καλός άνθρωπος που βοηθά απλόχερα, στοχαστής και αναζητητής της αλήθειας που την ψάχνει ανάμεσα στο θεϊκό και την επιστήμη. Στη διαδρομή του συναντά πολλά πρόσωπα, 122 για την ακρίβεια, άλλα φανταστικά και άλλα πραγματικά όπως τον Άγγλο γιατρό Σύντενχαμ, τους Έλληνες Φαναριώτες Νικούσιο και Μαυροκορδάτο, τον δανεισμένο από τον Δ.Ρώμα Βαρτάγγελο Νταβιτσέντσα. Ο Ματίας κάνει ουσιαστικά δυο ταξίδια στην ζωή του, το επίγειο στην Ευρώπη και το άυλο στον κόσμο των ιδεών.

Ο Ζουργός έχει προσέξει εξαιρετικά τις λεπτομέρειες, όπως πχ την δοξασία πως το μοσχοκάρυδο γιατρεύει ακόμα και την πανούκλα, την μεγάλη εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών των Κάτω Χωρών, VOC, την Βενετική Τράπεζα Banco de la Piazza di Rialto, κλπ όπως φαίνεται από τις πολυάριθμες σημειώσεις και την εκτενή βιβλιογραφία.

Η γλώσσα, όπως και στα προηγούμενα έργα του είναι εξαιρετικά πλούσια και προσαρμοσμένη στην εποχή και στα διάφορα μέρη όπου φτάνει ο Ματίας με ζωντανές περιγραφές. Δεν λείπουν και σημεία με χιούμορ , όπως : «Τα λόγια της κυλούσαν σαν μπύρα από φρεσκοανοιγμένο βαρέλι και ξεχείλιζαν. Αν κάποια στιγμή κατάφθανε η συντέλεια του κόσμου αυτοπροσώπως, στο κατώφλι του αρχοντόσπιτου, πριν εισβάλει, θα περίμενε να ολοκληρώσει η σινιόρα Λουτσία κι ύστερα να τελειώσουν όλα» σελ.332

 

INFO: Ισίδωρος Ζουργός “Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλµοσίνο” Πατάκης 2014

 

Προηγούμενο άρθροΙστορίες ποδοσφαίρου
Επόμενο άρθροΤιμαλφή

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ