Η Κατερίνα Ντούμη των εκδόσεων VESTA μιλάει στον Αριστοτέλη Σαΐνη.
Οικονομική κρίση και γενικευμένη κατάθλιψη. Ο χώρος του βιβλίου δεν αποτέλεσε εξαίρεση και χτυπήθηκε γρήγορα. Ιστορικά βιβλιοπωλεία έκλεισαν. Μεγάλοι εκδότες αντιμετωπίζουν προβλήματα. Η ενιαία τιμή ουσιαστικά καταργήθηκε. Η επέλαση της ροζ λογοτεχνίας και της παραλογοτεχνίας σαρώνει. Δυστοπικό το σκηνικό. Ωστόσο, κάποιοι αντιστέκονται. Παράλληλα με τα μικρά βιβλιοπωλεία που ανθούν στοχεύοντας στο ποιοτικό βιβλίο και τους ιδιαίτερους αναγνώστες, μικροί εκδοτικοί οίκοι ξεπροβάλλουν στο κέντρο και την περιφέρεια.
Θεσσαλονίκη, Φεβρουάριος του 2013 κυκλοφορεί το πρώτο βιβλίο των εκδόσεων VESTA. Τολμηρή πρώτη εμφάνιση με το “Η ψυχολογία του παιδιού” του Olivier Houdé, που γρήγορα ακολούθησε το βιβλίο: “Το μπιζέλι και ο Ήλιος” του Leonard Wapner. Το 2014 κυκλοφόρησαν ακόμα δύο βιβλία: “Γιατί να φιλοσοφούμε;” του Ζαν-Φρανσουά Λυοτάρ και “Η αυτοανάλυση” του Ζεράρ Μποννέ! Και έπεται συνέχεια με εξίσου «δύσκολες» επιλογές για το εκδοτικό περιβάλλον της εποχής…
Ας γνωριστούμε. Tι σπουδάσατε και πώς βιοπορίζεστε; Υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στις σπουδές σας και στις εκδοτικές σας επιλογές;
Έχω σπουδάσει Ιστορία, Αρχαιολογία και Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Το αντικείμενο των σπουδών μου εκφράζει ως έναν βαθμό και τα ενδιαφέροντά μου, δεν νομίζω όμως ότι επιδρά πολύ στις εκδοτικές μου επιλογές. Εξάλλου δεν πιστεύω και τόσο πολύ στην αξία της τυπικής εκπαίδευσης, ούτε ότι η επαγγελματική ενασχόληση με το βιβλίο προϋποθέτει κάποιες συγκεκριμένες σπουδές. Περισσότερο χρειάζεται μια ροπή προς τη διαρκή αναζήτηση νέων, τονωτικών ιδεών. Όσο για τον βιοπορισμό μας, πρέπει να ξέρεις ότι μας συνδράμουν ανώτερες δυνάμεις. Με την πρόνοια του Δ.Ν.Τ., την αρωγή της Ε.Κ.Τ. και τη φροντίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ζούμε τον τελευταίο καιρό το δικό μας «success story» πετυχαίνoντας απανωτά πρωτογενή πλεονάσματα υπομονής και χαμηλής αυτοεκτίμησης εξαιτίας της τόσης υπομονής.
Πώς αποφασίζει κανείς εν έτει 2014 και εν μέσω σκληρής οικονομικής πραγματικότητας να δημιουργήσει έναν νέο εκδοτικό οίκο;
Παρά τη ζοφερή οικονομική πραγματικότητα αρκετοί νέοι εκδοτικοί οίκοι αλλά και μικρά βιβλιοπωλεία ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους τα τελευταία χρόνια. Ίσως αυτή την εποχή είναι εντονότερη η ανάγκη να ασχοληθεί κανείς επαγγελματικά με ένα αντικείμενο που τον εκφράζει, παραβλέποντας ενδεχομένως τις αυστηρές οικονομικές αναλύσεις. Στο κάτω κάτω, η επαγγελματική ενασχόληση με το βιβλίο ήταν πάντα και θα εξακολουθεί να είναι στάση ζωής.
Γιατί το όνομα VESTA;
Η VESTA είναι για τους Ρωμαίους η θεότητα Εστία, ενώ το όνομά της έχει δοθεί και σε έναν ενδιαφέροντα αστεροειδή. Στο όνομα αυτό λοιπόν είδαμε έναν συγκερασμό θετικών και θεωρητικών επιστημών.
Ποιο είναι το “φιλόδοξο” “στίγμα” των εκδόσεών σας;
Νομίζουμε ότι φαίνεται από τα πρώτα μας βιβλία ότι μας ενδιαφέρει ο χώρος του δοκιμίου και των επιστημονικών συγγραμμάτων με θεματολογία κυρίως από την πολιτική φιλοσοφία, την ψυχολογία και την εκλαΐκευση της επιστήμης. Σκοπός μας είναι να αναδεικνύουμε ιδέες και συγγραφείς που δεν έχουν παρουσιαστεί επαρκώς στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό και αξίζουν, κατά τη γνώμη μας, μεγαλύτερη προσοχή.
Συμμετέχετε στη διαδικασία έκδοσης, επιμέλειας και στην αισθητική εμφάνιση των βιβλίων σας (εξώφυλλα κλπ.);
Πράγματι μας αρέσει η συμμετοχή σε όλα τα στάδια έκδοσης ενός βιβλίου. Έτσι, κάνουμε οι ίδιοι τις διορθώσεις των κειμένων, τη σελιδοποίηση, το εξώφυλλο. Η δουλειά αυτή δίνει τη δυνατότητα να ασχοληθεί κανείς με διαφορετικά αντικείμενα, να εκφραστεί με ποικίλους τρόπους και να αφήσει «ένα κομμάτι της ψυχής του» στην προσπάθειά του να δώσει φωνή στο έργο ενός συγγραφέα. Δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε άλλον τρόπο για να κάνουμε αυτή τη δουλειά. Φυσικά, με τη δική μας συμμετοχή μειώνονται και τα έξοδα έκδοσης.
Ας δούμε λίγο από κοντά τις σειρές σας: Και ας ξεκινήσουμε από τη Σειρά «Εκλαϊκευμένη επιστήμη» και το πρώτο σας βιβλίο με τον περίεργο τίτλο «Το μπιζέλι και ο ήλιος»…
Το βιβλίο αυτό μας κέντρισε το ενδιαφέρον γιατί πραγματεύεται ένα θεώρημα των μαθηματικών που δεν είχε παρουσιαστεί ποτέ πριν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό εκλαϊκευμένης επιστήμης. Το θεώρημα Μπάναχ-Τάρσκι εξάπτει τη φαντασία οποιουδήποτε το πρωτοδεί, καθώς δηλώνει ότι είναι δυνατό να χωρίσουμε ένα στερεό αντικείμενο σε πέντε κομμάτια και ενώνοντάς τα ξανά, να φτιάξουμε δύο αντικείμενα πιστά αντίγραφα -σε σχήμα και μέγεθος- του αρχικού. Κατά την αποσαφήνιση του θεωρήματος βλέπει κανείς πώς τα μαθηματικά προσεγγίζουν την έννοια του απείρου και τι σχέση μπορεί να έχει αυτό με τη φυσική πραγματικότητα. Το βιβλίο αυτό ανοίγει τη σειρά εκλαϊκευμένη επιστήμη στην οποία ευελπιστούμε να εντάξουμε βιβλία που προβάλουν θέματα της επιστήμης τα οποία δεν έχουν γίνει ευρέως γνωστά ενώ έχουν μεγάλο ενδιαφέρον.
Τι είναι η Σειρά «σε εκατό σελίδες»;
Η σειρά αυτή είναι ίσως το πιο φιλόδοξο σχέδιό μας, με την έννοια ότι επιθυμούμε να καλύψει όσο το δυνατό περισσότερα γνωστικά αντικείμενα. Με κείμενα έκτασης περίπου εκατό σελίδων, ξένων και ελλήνων συγγραφέων, το κάθε βιβλίο της σειράς εισάγει τον αναγνώστη σε ένα θέμα που τον ενδιαφέρει. Στο εξωτερικό κυκλοφορούν πολλές παρόμοιες σειρές, όπως η σειρά «Que sais-je?» των εκδόσεων PUF, η οποία αποτέλεσε, τηρουμένων των αναλογιών, πρότυπο για τη δημιουργία της δικής μας σειράς. Τα βιβλία της σειράς εκδίδονται σε μικρές διαστάσεις και απευθύνονται τόσο σε φοιτητές όσο και στο ευρύτερο κοινό.
Νομίζω ότι η πιο «δύσκολη» σειρά σας είναι η «Σειρά δ». Ξεκίνησε ωστόσο με ένα πολύ σημαντικό κείμενο φιλοσοφίας, τη χαμένη διάλεξη του Λυοτάρ…
Είναι πράγματι η πιο δύσκολη σειρά καθώς σε αυτή στοχεύουμε να συμπεριλάβουμε δοκίμια και μελέτες με ξεχωριστό χαρακτήρα. Ξεκινήσαμε με το βιβλίο «Γιατί να φιλοσοφούμε;» του σπουδαίου γάλλου φιλόσοφου Ζαν-Φρανσουά Λυοτάρ που παρουσιάζει μια σειρά τεσσάρων διαλέξεών του στη Σορβόννη, οι οποίες φωτίζουν αναδρομικά ολόκληρο το έργο και την προσωπικότητά του. Ακολουθεί το εξαιρετικά πρωτότυπο «Επιβίωση των πυγολαμπίδων» του Ζωρζ Ντιντί-Ουμπερμάν -αυτοτελές έργο του οποίου μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά- και πιστεύουμε ότι θα αποτελέσει ευχάριστη έκπληξη για τον αναγνώστη. Είμαστε πολύ περήφανοι που καταφέραμε να ξεκινήσουμε τη σειρά «δ» με τα δύο αυτά βιβλία και πολύ τυχεροί που για αυτά τα πρώτα βιβλία συνεργαστήκαμε με τη μεταφράστρια Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη, η οποία έχει την ικανότητα να εντρυφεί στα κείμενα αποδίδοντας αυτούσια τη σκέψη του συγγραφέα.
Τι να περιμένουμε στο άμεσο μέλλον από τις εκδόσεις σας; Ποιο είναι το εκδοτικό πλάνο; Υπάρχει βραχυπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος εκδοτικός προγραμματισμός;
Στα άμεσα σχέδιά μας είναι η έκδοση του βιβλίου του Ουμπερμάν μέσα στο 2014 καθώς και ενός ακόμη τίτλου από τη σειρά «σε 100 σελίδες». Μεσοπρόθεσμα, θέλουμε να αυξήσουμε σταδιακά τον αριθμό των τίτλων κάθε σειράς που εκδίδουμε ετησίως και να ξεκινήσουμε σύντομα την έκδοση των βιβλίων μας και σε ηλεκτρονική μορφή.
Κλείνοντας τον κύκλο, ποια είναι η δική σας εικόνα για τη σύγχρονη εκδοτική κατάσταση; Σε ποιο βαθμό επηρεάζουν οι τρέχουσες συνθήκες την παραγωγή και την αγορά των βιβλίων σας;
Αναμφισβήτητα μέσα στην οικονομική κρίση πολλές εκδοτικές επιχειρήσεις, αλλά και βιβλιοπωλεία, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Αρκετοί είναι οι εκδότες που έχουν μειώσει την παραγωγή τους αλλά και αρκετοί είναι οι νέοι εκδότες που ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους πρόσφατα. Η ελληνική αγορά βιβλίου είναι αυτή τη στιγμή πολύ ευμετάβλητη και μάλιστα σε μια χρονική περίοδο που οι εκδόσεις, παγκοσμίως, βρίσκονται σε μια μετάβαση στις νέες τεχνολογίες, οι οποίες αναμορφώνουν την εκδοτική διαδικασία. Σε αυτή λοιπόν την πραγματικότητα ήρθε να προστεθεί και η κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου -μία μάλλον άστοχη κίνηση- που επέφερε ακόμη περισσότερες αναταράξεις στην αγορά. Αυτή τη στιγμή δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να προβλέψει πώς θα κινηθεί η αγορά του βιβλίου και πώς θα επηρεαστούν οι εκδότες. Πρέπει να περιμένουμε για να δούμε. Αυτό που θα ήταν καλό να γίνει είναι μια από κοινού προσπάθεια των εκδοτών να αυξηθεί ο αριθμός των συστηματικών αναγνωστών.
ΙΝFΟ:
Εκδόσεις VESTA
Υπεύθυνη εκδόσεων: Κατερίνα Ντούμη
Αναξιμάνδρου 30-32
Χαριλάου 54250
Θεσσαλονίκη
Τηλ. 2310-945904
Fax: 2311-241078
Email: info@vesta.com.gr
Διανομή: Ι. Νικολόπουλος και Σία ΕΕ, Ζαλόγγου 9 Αθήνα, 210-3800520 / Αθανάσιος Χριστάκης ΑΕ, Ιπποκράτους 10-12 Αθήνα, 210-3639336 / Ε.Τζανακάκης Μον. Ε.Π.Ε., Χαριλάου Τρικούπη 11 Αθήνα, 210-3825138 / «Το κέντρο του βιβλίου», Λασσάνη 3 Θεσσαλονίκη, 2310-237463.