της Αλεξάνδρας Σαμοθράκη (Λονδίνο – ανταπόκριση)
Ανακοινώθηκε το Σάββατο 26/5 η βραχεία λίστα για το ‘Χρυσό’ Man Booker που θα δοθεί με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από τη δημιουργία του θεσμού, to 2019.
Η κριτική επιτροπή απαρτίζεται από 5 κριτές, ο καθένας από τους οποίους ανέλαβε να (ξανα)διαβάσει τους νικητές από κάθε μια δεκαετία της ύπαρξης του θεσμού.
Ο συγγραφέα και επιμελητής Robert McCrum έκρινε πως το καλύτερο βιβλίο των 70’s είναι το ‘In a Free State’ του Νάιπουλ με το σκεπτικό ότι οι ιστορίες του Ινδού υπηρέτη που γίνεται Αμερικανός πολίτης στη Washington, του καταδικασμένου για φόνο στο Λονδίνου και των δύο Άγγλων σε μια ασταθή Αφρική , αποτέλεσαν έναυσμα για τα επόμενα κλασσικά αριστουργήματα του που δεν τιμήθηκαν ποτέ με Booker. Ο McCrum προτίμησε τον Νάιπουλ από τους Iris Murdoch και Penelope Fitzerald. Ο ποιητής Lemn Sissay επέλεξε το ‘Moon Tiger’, μια διήγηση της ιστορίας του κόσμου από μια ετοιμοθάνατη ιστορικό ως καλύτερο μυθιστόρημα της δεκαετία του ’80, προτιμώντας το έργο της Penelope Lively από τα ‘Απομεινάρια μιας Μέρας’ του Kazuo Ishiguro και το υπέρτατο φαβορί Σάλμαν Ρούσντι (‘Τα Παιδιά του Μεσονυχτίου’) που είχε λάβει το επετειακό Man Booker για τη συμπλήρωση 40 χρόνων του θεσμού και το Booker των Booker στην 25η επέτειο του βραβείου. Φέτος ο Ρούσντι δεν εμφανίζεται πουθενά στη βραχεία λίστα για τα καλύτερα των καλύτερων. Ακόμη πιο αψυχολόγητα, η μυθιστοριογράφος Kamila Shamsie για τα 90’s παρέβλεψε κορυφαία ονόματα όπως ο JM Coetzee, o Ian McEwan (Άμστερνταμ΄), η Arudhati Roy (‘Ο Θεός των Μικρών Πραγμάτων’), ο Graham Swift (‘Τελευταίος Γύρος’) για να προωθήσει τον ‘Άγγλο Ασθενή’ του Michael Odaantje επειδή έκρινε πως κινείται με άνεση ανάμεσα στο ‘επικό και το οικείο’, ενώ ο συγγραφέας Simon Mayo που είχε επιφορτιστεί με τη δεκαετία των ’00 προσπέρασε την Μάργκαρετ Άτγουντ με τον ‘Τυφλό Δολοφόνο’, τον John Banville με τη ‘Θάλασσα’ και τον Yann Martel με τη ‘Ζωή του Πι’, επιλέγοντας τη Χίλαρυ Μαντελ με το ‘Γουλφ Χολ’ αφού κατά τον Mayo ‘ η μυθιστορηματική βιογραφία του Thomas Crowmell μπορεί να διαβαστεί και ως ‘δοκίμιο για το Brexit’ ως προς τη φύση της πραγματικής εξουσίας’ . Τέλος η ποιήτρια Holy McNish ως καλύτερο μυθιστόρημα της τρέχουσας δεκαετίας επέλεξε για ‘την πρωτότυπη δομή και την εμπνευσμένη χρήση των πηγών του’ τον περσινό νικητή, ‘Λίνκολν και Λήθη’ του George Sanders αφήνοντας εκτός, ανάμεσα σε άλλα, το ‘Ένα Κάποιο Τέλος’ του Τζούλιαν Μπαρνς.
Οι εκδότες στηρίζουν τα μυθιστορήματα της βραχείας λίστας με ευφάνταστους τρόπους. Ο Bloomsbury, πρόκειται να επανακυκλοφορήσει τον ‘Άγγλο Ασθενή’ με το αυθεντικό εξώφυλλο της δερματόδετης έκδοσης του 1992 ενώ είναι στην αξιοζήλευτη θέση να εμφανίζεται και δεύτερη φορά στη λίστα με το ‘Λίνκολν και Λήθη’. Ο Penguin θα επανακυκλοφήσει το ‘MoonTiger’ της Penelope Lively με νέο εξώφυλο, όπως και η 4th Estate που θα επιχρυσώσει το εξώφυλλο του Γουλφ Χολ, στην επετειακή του έκδοση.
Ο χρυσός νικητής όπως αυτός θα ψηφιστεί από το κοινό θα αποκαλυφθεί στην τελετή λήξης του τριήμερου φεστιβάλ Booker στο Southbank του Λονδίνου στις 8 Ιουλίου. Περισσότερα για το φεστιβάλ που θα περιλαμβάνει ελεύθερες συζητήσεις μεταξύ συγγραφέων ( Julian Barns με Peter Carey για τα λογοτεχνικά τους πάθη, Kazuo Ishiguro με Michael Ondaatje για το γράψιμο ), συμβουλές για πετυχημένες διασκευές από τον Colm Toibin και την Eleanor Catton, masterclasses για την εύρεση ατζέντη ή εκδότη, εδώ https://www.southbankcentre.co.uk/whats-on/festivals-series/man-booker-50#events
Υπενθυμίζεται πως στις 22 Μαίου απονεμήθηκε το International Man Booker στην Πολωνή, Olga Tokarczuk και τη μεταφράστρια της Jennifer Croft, για το μυθιστόρημα ‘Πτήσεις’ μαζί με το χρηματικό έπαθλο των 50.000 λιρών (και άλλες 1.000 λίρες για την εμφάνιση τους στη βραχεία λίστα). Η Tokarczuk έχει σπουδάσει ψυχολογία στο πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και η επιρροή του Jung είναι εμφανής σε όλο το έργο της, εμφανίστηκε δε στα γράμματα το 1989 με μια ποιητική συλλογή ενώ στη χώρα διοργανώνει ένα ετήσιο λογοτεχνικό φεστιβάλ ‘boutique’.
