Της Έλενας Χουζούρη.
Eκρηκτική συνύπαρξη βιολιού και πιάνου χαρακτηρίστηκε το κοντσέρτο δύο εξαιρετικά ταλαντούχων νέων μουσικών, του ελληνογιαπωνέζου βιολονίστα Noe [Νώε] Inui και του πιανίστα Βασίλη Βαρβαρέσου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο των φετινών συναυλιών με έργα Μουσικής Δωματίου. Οι δύο νεαροί μουσικοί – η ηλικία του καθένα δεν ξεπερνάει τα τριάντα- είχαν επιλέξει τρία, ιδιαίτερα απαιτητικά στην ερμηνεία τους, έργα μουσικής δωματίου, τα οποία έχουν πίσω τους μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία και πορεία στον χώρο της ευρωπαικής μουσικής ενώ σηματοδοτούν τις αλλαγές που υφίσταται αυτό το μουσικό είδος από τον 18ο έως τον 20ο αιώνα: Την σονάτα για βιολί και τσέμπαλο, αρ.4 σε ντο ελάσσονα του Γ.Σ. Μπαχ [1685-1750], την σονάτα για βιολί και πιάνο, αρ.9, έργο 47, την επονομαζόμενη “Kreutzer”- της οποίας απέδωσαν στην εντέλεια την εσωτερική τρέλα και την μεθυστική ένταση και πτώση των μοτίβων της-του Μπετόβεν [1770-1827] βέβαια και την σονάτα για βιολί και πιάνο, σε μι ύφεση μείζονα, έργο 18 του Ρίχαρντ Στράους [1864-1949], έργο προπομπό του μοντερνισμού του 20ου αιώνα. Μια, χωρίς αμφιβολία εκλεκτή βραδιά.
Αλλά αν η βραδιά της 4ης Δεκεμβρίου ενθουσίασε τους αθηναίους/ες φιλόμουσους/σες, χάρη στην εξαιρετική ερμηνεία των δύο ήδη καταξιωμένων διεθνώς νεαρών μουσικών, με ακόμη μεγαλύτερες προσδοκίες αναμένεται η εμφάνιση του Gidon Kremer, ενός από τους κορυφαίους βιολονίστες της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Σάββατο, 14 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο, επίσης, των κοντσέρτων με έργα μουσικής δωματίου. Γεννημένος στη Ρίγα της Λετονίας το 1947, ο Κρέμερ, με πατέρα και παππού επαγγελματίες βιολονίστες, άρχισε να παίζει και να μελετά βιολί στα 4 χρόνια του, στα 7 τον βρίσκουμε ήδη να φοιτά στη Μουσική Σχολή της Ρίγας και στα 16 να παίρνει το πρώτο Βραβείο της Δημοκρατίας της Ρίγας. Από κει και πέρα ο Κρέμερ θα χτίσει μια σπουδαία καριέρα πέρα από ακαδημαισμούς και συμβάσεις – εξου και θεωρείται ένας αντισυμβατικός μουσικός- χωρίς να επηρεαστεί από τις πολλές διακρίσεις που τον ακολούθησαν. Το ρεπερτόριό του δεν έχει σύνορα. Ξεκινά από τους προκλασικούς και εκτείνεται έως τους σύγχρονους συνθέτες. Ωστόσο ιδιαίτερη αδυναμία –όπως μοιάζει φυσικό- είχε στους σύγχρονους Ρώσους και Ανατολικοευωρπαίους συνθέτες, πολλοί από τους οποίους έγραψαν έργα ειδικά γι αυτόν. Ο Κρέμερ έχει πίσω του 45 χρόνια καριέρας με εμφανίσεις σε όλες τις μεγάλες σκηνές του κόσμου και συνεργασίες με τους διασημότερους σολίστες και μαέστρους. Εκείνον όμως που θεωρεί ως τον μεγαλύτερο βιρτουόζο που έχει γνωρίσει είναι ο Φον Κάραγιαν.
Μαζί του ο Κρέμερ, στην συναυλία της 14ης Δεκεμβρίου θα έχει δυο γυναίκες μουσικούς, την εκ Λιθουανίας τσελίστα, Γκιντρέ Ντιρβαναουσκάιτε και την εκ Γεωργίας, πιανίστα Κάτια Μπουνιατισβίλι. Είναι και οι δύο νέες στην ηλικία, ιδιαίτερα ταλαντούχες με αξιοσημείωτη ήδη καριέρα πίσω τους. Η 26χρονη μάλιστα Μπουνιατισβίλι θεωρείται μια από τις κορυφαίες πιανίστες του μέλλοντος. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι ο Γκίντον Κρέμερ την έχει επιλέξει ως μόνιμη συνεργάτιδά του στα κοντσέρτα του μουσικής δωματίου.
Για το κοντσέρτο του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ο Κρέμερ έχει επιλέξει Ραχμάνινοφ [δύο ελεγειακά τρίο] και Βάινμπεργκ. Κι ενώ για τον Ραχμάνινοφ δεν έχουμε τίποτα να προσθέσουμε, η αξία του και η καταξίωση του είναι αναμφισβήτητη, η περίπτωση του Βάινμπεργκ είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Γεννημένος το 1919 στην Πολωνία από Πολωνοεβραίους γονείς τους οποίους χάνει στο Ολοκαύτωμα, εγκαθίσταται στην ΕΣΣΔ και γίνεται σοβιετικός πολίτης. Συνδέεται με στενή φιλία με τον Σοστακόβιτς αλλά αγνοείται από το μουσικό κατεστημένο της χώρας.
Γλυτώνει παρά τρίχα την εκτέλεση το 1953 διότι πεθαίνει ο Στάλιν. Είχε συλληφθεί στο πλαίσιο των εκκαθαρίσεων που είχε εξαπολύσει ο Στάλιν εναντίον Εβραίων επιστημόνων και διανοουμένων κατηγορώντας τους για…εβραικό εθνικισμό. Ο Βάινμπεργκ -πέθανε το 1996- άφησε πίσω του ένα τεράστιο σε όγκο έργο που καλύπτει όλο το φάσμα των μουσικών ειδών, το οποίο σιγά σιγά αναγνωρίζεται. Ο Γκίντον Κρέμερ είναι από αυτούς που συμβάλλει στην καθιέρωση του Βάινμπεργκ, έστω και μετά θάνατον. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον περασμένο Μάιο, στο Μανχάιμ της Γερμανίας, δόθηκε η πρεμιέρα της όπερας του Βάινμπεργκ «Ο ηλίθιος», βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι και πολλοί κριτικοί την έχρισαν ως αριστούργημα. Σήμερα ο Βάινμπεργκ αρχίζει να αναγνωρίζεται ως ο τρίτος Ρώσος συνθέτης –της σοβιετικής περιόδου- μετά τον Προκόφιεφ και τον Σοστακόβιτς, με μεγάλη επιρροή στους σύγχρονους Ρώσους συνθέτες. Χάρη λοιπόν στον Γκίντον Κρέμερ και τις συνεργάτιδές του δίνεται και στο αθηναικό κοινό η ευκαιρία να γνωρίσει τον μέχρι πρότινος παραγνωρισμένο, αλλά σπουδαίο σοβιετικό συνθέτη.
