Γυμνή, γυναίκα, άνθρωπος, μάνα (της Κυριακής Μπεϊόγλου)

0
543

 

 

Της Κυριακής Μπεϊόγλου

 

Καταιγιστικά ρεαλιστικό, αδιάκοπα ανθρώπινο, σκληρό και… ελάχιστα τρυφερό, είναι το νέο βιβλίο της Πέλας Σουλτάτου «Ανάποδες στροφές» που εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Ένα από τα συν του βιβλίου είναι πως δεν διακρίνεις αυτό που συχνά λέμε «γυναικεία γραφή». Πολύ εύκολα η ιστορία της νουβέλας αυτής θα μπορούσε να παρασύρει την συγγραφέα σε μια πιο «ευαίσθητη» ας την πούμε γραφή. Η σχέση μητέρας και γιου από την αρχαία τραγωδία μέχρι σήμερα έχει μπει στο μικροσκόπιο σπουδαίων συγγραφέων και έχει φωτιστεί από πολλές πλευρές. Οι δυο παράλληλοι μονόλογοι των ηρώων της Π.Σουλτάτου-του γιου και της μάνας- ακολουθούν λογοτεχνικά τη γλώσσα του δρόμου. Την γλώσσα μια σκληρής καθημερινότητας που σπανίως βρίσκει χρόνο για να δει τη φωτεινή πλευρά της ζωής.

Το βιβλίο δεν είναι εύκολο, δεν είναι ευχάριστο. Κυριαρχεί ο θυμός. Κυρίως ο θυμός του 18χρονου Μανώλη προς τη μάνα του, την Μαρία. Τα παιδιά θέλουν γονείς δίχως πάθη. Θέλουν τους γονείς τους στο βάθρο. Για τα παιδιά οι γονείς δεν είναι άνθρωποι με αδυναμίες. Είναι σύμβολα. Οφείλουν να στέκονται όρθιοι ότι κι αν συμβεί. Όταν η εικόνα ανατρέπεται, όταν βλέπουν τις ρωγμές στο είδωλο, οι ισορροπίες αλλάζουν. Αυτό συνέβη στον Μανώλη όταν ανακάλυψε το προσωπικό ημερολόγιο της Μαρίας. Ξαφνικά ο θυμός, που έτσι κι αλλιώς υπήρχε από τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες του, βρήκε την αιτία του, βρήκε και τον στόχο. Ο φόνος φαντάζει η μόνη λύση. Σαν κάθαρση για την αποκαθήλωση της μάνας-Αγίας.Είναι όμως έτσι; Πέρα από στοιχείο που συγκροτεί το ηθικό σύμπαν του γιου, και το δικό μας, η συγγραφέας μας οδηγεί στις πραγματικές συνέπειες μιας τέτοιας πράξης. Η υποτιθέμενη κάθαρση γίνεται μαρτύριο στα έγκατα της ψυχής.

Μέσα  από αυτή την «στοχοποίηση» η Σουλτάτου με έναν εξαιρετικά δυνατό λογοτεχνικό λόγο-αλλά και την αυτοθυσιαστική Μαρία- ανεβάζει ξανά το σύμβολο στο βάθρο, πετάει ότι «κακό» έχει προσάψει  στην ηρωίδα της και την επιστρέφει στον γιο της. Γυμνή,γυναίκα,άνθρωπος,μάνα.

«Αυτός αποκοιμήθηκε κουλουριασμένο έμβρυο σε μια γωνιά του τσιμεντένιου φαντάσματος. Αυτή την πήρε ο ύπνος σε έναν θάλαμο ανάσκελα, με τα πόδια ανοιχτά σαν επίτοκο. Αυτός σηκώθηκε τα ξημερώματα μαργωμένος από το αγιάζι, σ´ αυτό τον τόπο η υγρασία περόνιαζε τα κόκκαλα σου όλο το χειμώνα, τα μελτέμια τρυπούσαν τα μυαλά σου όλο το καλοκαίρι. Αυτή ξύπνησε το πρωί με μια αίσθηση θαλπωρής, την είχαν σκεπάσει με καθαρά καλοσιδερωμένα σκεπάσματα, ήρεμος ύπνος».

Η Σουλτάτου «πειράζει» την κλασική ελληνική πεζογραφία επιλέγοντας λέξεις και φράσεις «κινητικές» του καθημερινού λόγου. Το δύσκολο στοίχημα που κατά την γνώμη μου έχει κερδίσει είναι ότι είναι συνεπής σε αυτό από την πρώτη φράση ως την τελευταία. Θα ήθελα βέβαια να μου προσφέρει κάποιες παύσεις, κάποιες ανάσες, στον ιλιγγιώδη ρυθμό με τον οποίο τρέχει ο λόγος. Ωστόσο έχει επιτύχει να την ακολουθήσουμε μην μπορώντας να  διακόψουμε την ανάγνωση πριν μάθουμε την μοίρα των δύο ηρώων της. Το βιβλίο«Ανάποδες στροφές» της Πέλας Σουλτάτου εχει τη θέση του ανάμεσα στα καλύτερα ελληνικά πεζογραφήματα που έχουν εκδοθεί αυτή τη χρόνια.

 

info: Πέλα Σουλτάτου, «Ανάποδες στροφές», Καστανιώτης

Προηγούμενο άρθροΤα “Εφήμερα ζώα” της Βασιλείας Οικονόμου (του Γιώργου Λίλλη)
Επόμενο άρθροΊμρε Κέρτες : Ήμουν ένας Άουσβιτς – κλόουν (μτφρ- επιμέλεια: Γιώργος Καρτάκης)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ