Της Ελένης Σβορώνου.
Ένας χωρισμός, ο χωρισμός της 16χρονης Mιν (από το Μινέρβα, όπως εξηγεί η ίδια κάθε φορά που συστήνεται) με τον συνομήλικό της Έντ είναι, σε πρώτο επίπεδο, το θέμα του βιβλίου” Ντάνιελ Χάντλερ, Γιατί τα χαλάσαμε”. Ένα θέμα που κρύβει πολλές παγίδες κοινοτοπίας γίνεται εδώ αφορμή για εμβάθυνση στο κατεξοχήν θέμα που καίει του εφήβους: τον έρωτα και όλες τις περίπλοκες πτυχές του. Υπάρχει «κατάλληλη» ηλικία για να αρχίσεις τη σεξουαλική ζωή; Πότε καταλαβαίνεις αν αυτό που αισθάνεσαι είναι αγάπη; Τι είσαι διατεθειμένος να θυσιάσεις, από την ταυτότητα και τα ενδιαφέροντά σου, για να είσαι με τον άλλον; Σε μια ηλικία που διαμορφώνεις την ταυτότητά σου, την αναζητάς, δοκιμάζεις, πειραματίζεσαι, ψάχνεις να δεις ποιος είσαι, καλείσαι να ταιριάξεις με έναν άνθρωπο που σε γοητεύει. Έναν άνθρωπο όμως που είναι πολύ διαφορετικός από σένα. Πώς πορεύεσαι σε αυτό το ομιχλώδες τοπίο συναισθημάτων;
Η αφήγηση ανήκει στη Μιν. Παρακολουθούμε σε φλας μπακ τη γέννηση, την άνθιση και το τέλος του δεσμού της με τον Εντ μέσα από ένα μεγάλο γράμμα. Είναι το γράμμα που γράφει στον Εντ για να συνοδεύσει την παράδοση του κουτιού με τα memorabilia της σχέσης τους. Όλα αυτά τα πράγματα που κρατά ένα κορίτσι από την πρώτη του αγάπη: το απόκομμα του εισιτηρίου από το πρώτο σινεμά, ένα ρούχο αγορασμένο για μια συγκεκριμένη περίσταση της κοινής τους ζωής κ.ο.κ. Κάθε κεφάλαιο ξεκινά με τον σχολιασμό ενός αντικειμένου που περιέχει το κουτί. Το αντικείμενο εικονίζεται σε ολοσέλιδη ζωγραφιά που αναδίδει την υφή της ύλης, την πατίνα του χρησιμοποιημένου, τη νοσταλγία και τη θλίψη του αντικειμένου που κατάντησε σύμβολο προδοσίας. Το κουτί αυτό βρίσκεται καθοδόν για το σπίτι του Εντ. Η Μιν θα του το παραδώσει για να απαλλαγεί από το βάρος. Γιατί η Μιν είναι πληγωμένη, θλιμμένη και πολύ θυμωμένη.
Κάθε κεφάλαιο τελειώνει με τη φράση «γι αυτό χωρίσαμε Εντ». Όμως η αιτία παραμένει μυστήριο στον αναγνώστη. Aποκαλύπτεται μια μικρή αμυχή, μια ρωγμή στην επικοινωνία του ερωτευμένου ζεύγους, αλλά καμία ικανή αιτία για τον χωρισμό. Κι όταν τελικά ο απορημένος αναγνώστης μαθαίνει την αιτία, αντιλαμβάνεται τη σημασία των «σημαδιών», των ρωγμών που έκαναν το οικοδόμημα να τρίζει και που δεν τις αντιλήφθηκε ούτε η ηρωίδα ούτε εμείς.
Η Μιν λατρεύει τον κινηματογράφο, βλέπει παλιές ταινίες, ξέρει παλιούς ηθοποιούς, παίζει στα δάχτυλα τα πλάνα, το ύφος, τις στιγμές, την ατμόσφαιρα από χίλιες δυο κλασικές ταινίες. Θέλει να γίνει σκηνοθέτρια.
Η Μιν βλέπει τα πάντα μέσα από κοντινά, μεσαία και μακρινά πλάνα, διαθέτει πνεύμα, ευστροφία, χιούμορ και γούστο στη ζωή της. Αυτά μοιράζεται με τα φιλαράκια της. Η παρέα ανήκει στην αντίπερα όχθη. Δεν είναι σνομπ, δεν είναι «κουλτουρέ» κι ας της κολλάνε αυτόν τον χαρακτηρισμό. Απλώς έχει κάποιο κριτήριο. Αρνείται την κακογουστιά της μαζικής διασκέδασης, τα κλισέ, τα κοινότοπα τραγούδια και φερσίματα των συνομηλίκων. Ο Έντ όμως είναι είδωλο της μαζικής κουλτούρας του σχολείου. Αθλητής, ο τύπος που θα δει με τους φίλους του την ταινία «Γκαφατζήδες νο.3». Μια συνάντηση του Εντ με την παρέα της Μιν αποβαίνει καταστροφική. Είναι από άλλους κόσμους οι δυο τους. Κι όμως αγαπιούνται. Θα είναι αυτή τελικά η αιτία του χωρισμού; Ανάλογα με την ερμηνεία που θα δώσει ο αναγνώστης όταν αποκαλύπτεται το γεγονός που έκανε τη Μιν να πάρει την απόφαση του χωρισμού.
Η αρχή της ερωτικής και σεξουαλικής ζωής αγοριών και κοριτσιών μπορεί να είναι μια ανεπανάληπτα μαγική ιστορία που συχνά όμως συνοδεύεται από πολύ πόνο και δάκρυ. Η ιστορία αυτή θα επαναληφθεί πολλές φορές στη ζωή ενός ανθρώπου, άντρα ή γυναίκα, αλλά την πρώτη φορά περπατάς πραγματικά «ξυπόλυτος στ’ αγκάθια». Μπαίνεις στο υπέροχο σύννεφο του έρωτα, ανυψώνεσαι πρωτόγνωρα ύψη, αφήνεσαι, και δεν έχεις ιδέα πόσο κινδυνεύεις να γκρεμοτσακιστείς . Ακόμη κι αν έχεις την ευφυΐα της Μιν. Η ταινία που προβλήθηκε πρόσφατα στους κινηματογράφους «Mud» («Καλοκαίρι») έδειξε, ανάμεσα στ’ άλλα, την ίδια ιστορία διάψευσης του έρωτα από την πλευρά του αγοριού. Δεν γνωρίζουν φύλο τα συναισθήματα της προδοσίας και της διάψευσης. (Αν και σπάνια «ακούμε» την αφήγηση της διάψευσης από τον έρωτα από την πλευρά του αγοριού. Ίσως γιατί «οι άντρες δεν κλαίνε» και δεν ενδιαφέρονται για «ζητήματα καρδιάς», όπως μοιάζει να πιστεύουμε ακόμα. ) Αλλά ναι, τα δεκάξι είναι πικρά. (Η Μιν και οι φίλοι της αρνούνται το κλισέ του sweet sixteen. Γιορτάζουν τα 16α γενέθλιά τους πικρές τούρτες και ποτά!) Γιατί αργά ή γρήγορα πρέπει να αντιληφθείς ότι δεν υπάρχει ο ιδανικός άλλος που συμπληρώνει την ύπαρξή σου. Μόνο εκείνες οι στιγμές διάρρηξης του χρόνου όπου ένα αγόρι και ένα κορίτσι, ένας άντρας και μια γυναίκα, σκάνε στα γέλια με τα πάντα γύρω τους. Ως πρελούδιο της ένωσης που έρχεται, μιας ένωσης που αφήνει κηλίδες αίματος στο σεντόνι και στην ψυχή.
Γονείς χαρακτηριστικά απόντες. Σχολική ζωή χαρακτηριστικά βαρετή. Όλα αυτά περνάνε σε δεύτερο πλάνο. Δεν αφορούν ούτε τη Μιν ούτε τον Εντ. Στέκουν μόνοι, αυτοί και οι φίλοι τους, όπως ακριβώς συνέβη και στους συνομήλικούς τους γενιές επί γενεών, αιχμάλωτοι της κυρίαρχης κουλτούρας, πολύ περισσότερο από όσο φαντάζονται. Αλλά και εν δυνάμει αμφισβητίες του συστήματος με έναν τρόπο που πάλι δεν φαντάζονται.
Γρήγορη αφήγηση, ωραίος ρυθμός κι ένα χιούμορ που ορισμένες φορές σε κάνει να γελάς δυνατά και να ξεχνάς τον φόβο σου ότι πίσω από τη λάμψη των προβολέων κρύβεται κάτι άσχημο στα παρασκήνια. Περισσότερα για το βιβλίο στην ιστοσελίδα www.whywebrokeupproject.com όπου το βιβλίο εξελίσσεται σε project μοιρασιάς ιστοριών χωρισμού. Σήμερα το παιδικό και νεανικό βιβλίο συνεχίζεται on line.
Ο Ντάνιελ Χάντλερ (γεννημένος στο San Francisco), έχει γράψει μυθιστορήματα για ενήλικες με το δικό του όνομα καθώς και πολλά βιβλία για παιδιά με το ψευδώνυμο Λέμονι Σνίκετ. Η σειρά «Μια σειρά από ατυχή γεγονότα» είναι διεθνές best seller. Ο Χάντλερ αναπτύσσει πολιτική δράση ως ακτιβιστής και ενεργό μέλος του Occupy Wall Street. Η Μάιρα Κάλμαν έχει γράψει και εικονογραφήσει βιβλία για μεγάλους και παιδιά. Περισσότερα στο http://www.mairakalman.com/
Ντάνιελ Χάντλερ, Γιατί τα χαλάσαμε, Εικονογράφηση:Μάιρα Κάλμαν, Μετάφραση: Χρήστος Καψάλης
Κατηγορία: Εφηβικό μυθιστόρημα, Ψυχογιός, Σελίδες: 368.