της Μαρίζας Ντεκάστρο
Σήμερα που κάθε μικρό και μεγάλο παιδικό ζήτημα μετατρέπεται σε βιβλίο, δεν είναι λίγοι οι συγγραφείς που, αν και δέχονται ότι κάθε βιβλίο μας μαθαίνει διάφορα, έχουν πραγματικά εξοβελίσει το μικρόβιο του διδακτισμού από τα έργα τους και γράφουν προβάλλοντας άλλες αρετές.
Οι συγγραφείς των βιβλίων που παρουσιάζουμε υποστηρίζουν με σθένος ότι πρώτα έρχεται η απόλαυση ιστορίας και εικόνας κι έπειτα όλα τα άλλα!
Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου, Αγάπη από σύννεφο, εικ. Θέντα Μιμηλάκη, Πατάκης.
Συνήθως, οι νεότεροι συγγραφείς γράφουν παραμυθοϊστορίες που τις θέλουν πιο σύγχρονες και διασκεδαστικές ή διασκευάζουν λαϊκά παραμύθια. Λείπουν λοιπόν τα καινούρια παραμυθένια παραμύθια που συγκινούν με την ευαισθησία τους. Η Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου έχει το μεγάλο χάρισμα να κινείται με επιτυχία σε πολλά λογοτεχνικά είδη και ηλικίες! Δε διστάζει λοιπόν να γράψει κάτι πιο παραδοσιακό, ένα μαγικό παραμύθι αγάπης με πλάσματα αταίριαστα, όπως εκείνα του παλιού καλού καιρού, ένα παραμύθι στρωτό, γεμάτο ηχοχρώματα, που θα χαιρόσουν να το ακούσεις σε μια βραδιά αφήγησης.
Αντώνης Παπαθεοδούλου- Ίρις Σαμαρτζή, Στα κύματα της Έλλης, Παπαδόπουλος.
Στα κύματα της Έλλης, διαβάζουμε την τέχνη να γράφεις γοητευτικά για την ομορφιά του μυαλού, των σκέψεων, των συλλογισμών, των διαθέσεων, τη δύναμη του παιδιού που ρουφάει σαν σφουγγάρι και προχωράει. Η ιστορία της Έλλης είναι ένα ταξίδι πραγματικό και μεταφορικό όπως και το ταξίδι του Καπτανίκ, του φανταστικού συντρόφου της που πλέει στον ωκεανό των ξέπλεκων μαλλιών της. Ο Καπτανίκ, έμπειρος καπετάνιος, ταξιδεύει σε φουρτούνα και γαλήνη και μας ταξιδεύει καθώς στέκεται δίπλα στη ζωηρή Έλλη παρακολουθώντας καθετί καινούργιο που ανακαλύπτει, μέχρι τη μέρα που…
Ο Αντώνης Παπαθεοδούλου, που μεγαλώνει παιδιά, νιώθει κάθε μέρα την ομορφιά να μεγαλώνεις!
Η Ίριδα Σαμαρτζή γεφυρώνει στην εικονογράφηση τη φαντασία με τις αληθινές καθημερινές κατακτήσεις της Έλλης που αλλάζει.
Antonella Abbatiello, Το πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο, Διόπτρα.
Ήδη από δυο τους χρόνια, τα μικρά αρχίζουν να ζηλεύουν και να μιμούνται τα άλλα παιδιά ή τα αδέλφια τους. Η Antonella Abbatiello έγραψε και εικονογράφησε ένα χαριτωμένο βιβλίο με ζώα που κρύβει στις σελίδες του τα παράλογα αποτελέσματα της μίμησης. Να έχουν όλοι μεγάλα αφτιά σαν το λαγό; Ή μήπως αγκάθια σαν τον σκαντζόχοιρο, προβοσκίδα ελέφαντα, πόδια πάπιας; Οι αναγνώστες ανοίγουν τις αναδιπλούμενες σελίδες και ξεκαρδίζονται με τα ζώα που ήθελαν να μοιάζουν κάπως αλλιώς. Ποιο είναι λοιπόν το πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο; Μα, να είμαστε διαφορετικοί, καθένας με τα χαρίσματά του!
Θοδωρής Τσεκούρας, Η γιαγιά μας η καλή έχει ζώααααργκ, Εικ. Bob Studio, Key Books.
Ενώ η ποίηση είναι εξοβελισμένη από τα βιβλία για παιδιά, πολλοί συγγραφείς γράφουν ιστορίες σε στίχους, οι οποίοι προσφέρονται εξαιρετικά για την ανάπτυξη της αίσθησης του γλωσσικού ρυθμού στα μικρά παιδιά. Τα χαριτωμένα σουρεάλ στιχάκια του Θοδωρή Τσεκούρα δίνουν ώθηση στη φαντασία ταιριάζοντας τα δωμάτια και τα καθημερινά αντικείμενα του σπιτιού με γνωστά και φανταστικά ζώα και τις παράξενες συνήθειές τους. H απλή καθαρή εικονογράφηση με τα έντονα πλακάτα χρώματα τραβά τα μάτια των μικρών παιδιών και δίνει αφορμές για κουβέντες από τη μυθολογία μέχρι τα γνωστά ζώα μέχρι τη σύνθεση νέων σκηνών μέσα κι έξω από το σπίτι.
Tιερί Ρομπερέχτ, Ο λύκος που έπεσε από το βιβλίο του, εικ. Γκρεγκουάρ Μαμπίρ, μτφρ. Μάρω Ταυρή, Μεταίχμιο.
Μια ξέχειλη βιβλιοθήκη κι ένας κατάμαυρος τρομερός λύκος που πέφτει μια μέρα από το βιβλίο του. Και τότε όλα αντιστρέφονται γιατί είναι μικρός… σαν ποντίκι. Πώς θα γλιτώσει από τη γάτα που δεν τον φοβάται κι είναι έτοιμη να του ορμήσει; Τι πιο απλό από το να κρυφτεί στις σελίδες άλλων βιβλίων; Όμως οι άγνωστοί του ήρωες και οι ιστορίες τους τού αντιστέκονται, περιπλανάται σε μέρη όπου δεν ταιριάζει, απελπισμένος βρίσκεται επιτέλους στα γνωστά του λημέρια, σ’ ένα δάσος, και συναντά μια γνωστή του, την Κοκκινοσκουφίτσα. Μαζί λοιπόν στήνουν την ιστορία της, μαθαίνει τα λόγια του και αρχίζουν να την παίζουν. Μια ασυνήθιστη βιβλιοφιλική ιστορία με απρόβλεπτο τέλος που βολτάρει με τους αναγνώστες σε μια αληθινή παιδική βιβλιοθήκη, πάντα παρούσα στην εικονογράφηση του Μαμπίρ, για να περνούν από βιβλίο σε βιβλίο!
Πίτερ Μπράουν, Η δασκάλα μου είναι τέρας!, μτφρ. Μαρία Παπαγιάννη, Πατάκης.
Μια κυρία Τράνσμπουλ (Ρ. Νταλ, Ματίλντα), που ονομάζεται Δράκου αυτή τη φορά και δικαιολογεί το όνομά της με τερατώδη της εμφάνιση- σωματώδης, δόντια κοφτερά και φαρδιά ρουθούνια, ατίθασα μαλλιά, δυνατά νύχια, δρακουλί πρασινωπό χρώμα-, κατατρομάζει τον Αριστοτέλη. Επειδή η κυρία Δράκου δεν χαριζόταν σε κανένα μαθητή και ήταν αυστηρή στη δουλειά της δημιούργησε στο παιδί την εντύπωση ότι είναι τουλάχιστον τέρας. Όταν ο μικρός τη γνώρισε καλύτερα, ανακάλυψε ότι τα φαινόμενα απατούν. Μια ιστορία που ανατρέπει τα συνηθισμένα στερεότυπα που δημιουργούν οι μαθητές για τους δασκάλους τους.
Lisa Papp, Πώς έγινα αστέρι στην ανάγνωση, μτφρ. Μάνος Μπονάνος, Παπαδόπουλος.
Η Μάντλιν, δεν παίρνει ποτέ στην τάξη χρυσό αστέρι στην ανάγνωση γιατί τα χάνει, μπερδεύεται και κολλάει. Το αποτέλεσμα είναι όχι μόνο μια στενοχώρια που παγιώνεται και δεν ξεπερνιέται, αλλά κι ένας γενικευμένος φόβος για τα βιβλία. Η εικονογράφος και συγγραφέας Lisa Papp εμπνεύστηκε την ιστορία της Μάντλιν από ένα πρόγραμμα στην κοντινή της βιβλιοθήκη με τίτλο Διαβάζοντας στα Σκυλιά, που όπως καταλαβαίνουμε, εκτός του ότι φέρνει τα παιδιά κοντά στα αγαπημένα κατοικίδια, βοήθησε τα δυσκολεμένα να ξεπεράσουν το φόβο του τυπωμένου χαρτιού. Οι ακροατές σκύλοι δέχονται τα όπως είναι, δεν τα αξιολογούν και με τον καιρό το πρόβλημα λύνεται. Διαβάζοντας την εικονογραφημένη ιστορία της, γίνεται φανερό ότι η εξοικείωση των παιδιών με τη βιβλιοθήκη έχει πολλαπλά οφέλη αφού μέσα σ’ αυτόν το φιλικό χώρο τα παιδιά αισθάνονται άνετα και αναπτύσσουν ελεύθερα πρωτοβουλίες. Περίφημη ιδέα και εύκολα πραγματοποιήσιμη!
Ελίζ Πάρσλι, Αν ποτέ θελήσεις να φέρεις ένα τσίρκο στη βιβλιοθήκη, μην το κάνεις!, μτφρ. Αγγελική Μόσχου, Ψυχογιός.
Συχνά, οι γονείς και οι δάσκαλοι για να παρακινήσουν τα παιδιά να επισκεφτούν μια βιβλιοθήκη τα δελεάζουν λέγοντας ότι είναι χώρος όπου μπορούν να παίξουν και να ξεδώσουν. Τους προτείνουν, με άλλα λόγια, να την οικειοποιηθούν. Άλλωστε οι πινακίδες στο αναγνωστήριο γράφουν ότι μπορούν να παίξουν, αλλά να παίξουν με κανόνες και πολλά μη και δεν. Τους κανόνες σωστής συμπεριφοράς στη βιβλιοθήκη τους μαθαίνει η Μανόλια της ιστορίας όταν αποφασίζει με παιδική ορμή να τη μετατρέψει σε τσίρκο! Το βιβλίο θεωρήθηκε από αμερικανούς βιβλιοθηκονόμους κατάλληλο για την πρώτη επαφή των παιδιών με τη βιβλιοθήκη. (Στην ίδια σειρά: Αν ποτέ θελήσεις να φέρεις ένα πιάνο στην παραλία, μην το κάνεις!, Αν ποτέ θελήσεις να φέρεις έναν αλιγάτορα στο σχολείο, μην το κάνεις!).
Στέλλα Μπελιά, Τα δυο μικρά αυγά, εικ. Σμαράγδα Μάγκου, Οικογένειες Ουράνιο Τόξο.
Στο Πιο μεγάλο βιβλίο για τις οικογένειες (Mary Hoffman, Ίκαρος) διαβάζουμε για τις πολλές διαφορετικές οικογένειες που υπάρχουν στην κοινωνία. Όλες τους ισότιμες και αποδεκτές όταν προσφέρουν στοργή και ασφάλεια στα παιδιά τους.
Πρόσφατα, απασχόλησε την πολιτεία και τους πολίτες το θέμα της υιοθεσίας παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια. Επειδή λοιπόν πάρα πολλοί πιστεύουν ότι κανένας δεν έχει δικαίωμα να στερήσει από κάποιους/κάποιες να έχουν παιδί και να το αναθρέφουν, ότι οικογένεια δεν είναι μόνο η ετεροφυλική και η ουσία του να είσαι γονιός είναι δικαίωμα όλων, η νηπιαγωγός Στέλλα Μπελιά στο εικονογραφημένο Τα δυο μικρά αυγά, ανοίγει το θέμα και επιχειρεί να μιλήσει στα μικρά παιδιά για τους ομόφυλους γονείς. Μπορεί το συγκεκριμένο βιβλίο να μην έχει την τελειότερη εικονογράφηση ή λογοτεχνικές αρετές, είναι όμως γραμμένο με τρυφερότητα και σεβασμό προς τους μικρούς αναγνώστες και την οικογένειά τους.
Οικογένεια σημαίνει αγάπη πέρα από τα φύλα, τα παιδιά των ομόφυλων οικογενειών πρέπει να αισθάνονται ασφαλή και χαρούμενα για τους γονείς τους και να μην υφίστανται εκφοβισμό από συνομήλικους και ενηλίκους.
