- Του Βασίλη Δανέλλη.
- Εκστρατεία αναπαλαίωσης των ιστορικών βιβλιοθηκών της Κωνσταντινούπολης ξεκίνησαν οι τοπικές αρχές, με στόχο να παραδώσουν άθικτη την πολιτιστική κληρονομιά της πόλης στις επόμενες γενιές. Το σχέδιο της δημοτικής αρχής είναι ιδιαίτερα φιλόδοξο, καθώς η Πόλη, πρωτεύουσα δύο σημαντικών αυτοκρατοριών, φιλοξενεί αναρίθμητες βιβλιοθήκες, σε κάθε γωνιά της χαώδους ούτως ή άλλως έκτασής της, γεμάτες με ιστορικά αρχεία πολλών αιώνων.
Ανάμεσά τους, και η βιβλιοθήκη του σουλτάνου Μαχμούτ Α΄ (1730-1754), στη νότια πτέρυγα της Αγιά Σοφιάς. Μια τεράστια πηγή γνώσης, η βιβλιοθήκη φιλοξενεί την προσωπική συλλογή του σουλτάνου και άλλων επιφανών Οθωμανών της εποχής, με τον αριθμό των βιβλίων της να ξεπερνάει τις 5.000. Οι εργασίες θα κοστίσουν 1,27 εκατομμύρια λίρες (540.000 ευρώ) και αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2013.
Από τις υπόλοιπες βιβλιοθήκες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα, ξεχωρίζουν η Şemsi Paşa, στο Σκουτάρι της ανατολικής ακτής της Πόλης, και η Κρατική Βιβλιοθήκης Beyazit, η πρώτη βιβλιοθήκη της Τουρκικής Δημοκρατίας. Το κτίριο της Şemsi Paşa είναι έργο του γνωστού Οθωμανού αρχιτέκτονα Mimar Sinan και θεωρείται ένα από τα καλύτερα δημιουργήματά του. Η Beyazit, από την άλλη, αναμένεται να αναβαθμιστεί σε πολιτιστικό και εκθεσιακό κέντρο, όπου θα φιλοξενούνται εκθέσεις και εκδηλώσεις σχετικά με το βιβλίο και τον πολιτισμό. Το κόστος της αναπαλαίωσής της μάλιστα υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τις 4 εκ. τουρκικές λίρες (περίπου 1,8 εκ. ευρώ).
- Σε πολιτιστικό κέντρο, όμως, θα μετατραπεί και η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπου στο Çeşme της Σμύρνης (απέναντι από τη Χίο), μόλις αναπαλαιωθεί. Η εκκλησία χτίστηκε το 1832, αλλά εγκαταλείφθηκε ύστερα από την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923. Σχεδόν για έναν αιώνα παρέμενε ερειπωμένη, ώσπου οι τοπικές αρχές αποφάσισαν να την αναστυλώσουν και να την αξιοποιήσουν. Ο δήμαρχος του Çeşme, Faik Tütüncüoğlu, ενέκρινε για αυτόν τον σκοπό ένα κονδύλι της τάξης των 2 εκ. τουρκικών λιρών (850.000 ευρώ), ενώ το ενδιαφέρον που συγκεντρώνει, είναι ήδη πολύ μεγάλο με τις αιτήσεις για εκθέσεις να ξεπερνούν κάθε προσδοκία.
Να σημειώσουμε ότι ο Άγιος Χαράλαμπος δεν είναι η πρώτη εκκλησία που χρησιμοποιείται ως πολιτιστικό κέντρο. Η Αγία Ειρήνη, στους κήπους του Τοπ Καπί, αποτελεί το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα. Από τις ελάχιστες εκκλησίες που δεν έγιναν ποτέ τζαμί, και σίγουρα η πιο σημαντική από αυτές, αρχικά μετατράπηκε σε οπλοστάσιο του παλατιού του σουλτάνου, ενώ από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας και έπειτα χρησιμοποιείται ως συναυλιακός χώρος, χάρη στην εξαιρετική ακουστική που διαθέτει. Συναυλίες όμως έχουν δοθεί κατά καιρούς και στην Αγιά Σοφιά.
