Του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου
Ένας γάλλος μυθιστοριογράφος στην Ιαπωνία: μόνο έτσι μπορώ να περιγράψω το αναπάντεχο βιβλίο του Ντιντιέ Ντεκουάν (Didier Decoin) Η Υπηρεσία Κήπων και Λιμνών, που κυκλοφόρησε πρόσφατα, σε μετάφραση Ιφιγένειας Μποτουροπούλου, από τις εκδόσεις Στερέωμα. Η δράση εξελίσσεται στην αυτοκρατορική Ιαπωνία του 12ου αιώνα επί δυναστείας Χέιαν. Ο Κατσούρο είναι ένας προικισμένος ψαράς, που προμηθεύει επί μονίμου βάσεως την αυτοκρατορική αυλή με τους κυπρίνους τους οποίους ανασύρει από τον ποταμό Κουζαγκάβα. Η Μιγιούκι είναι η νεαρή σύζυγος του Κατσούρο, που στέκει απολύτως αφοσιωμένη στο πλευρό του, τιμώντας σιωπηρά τον έρωτά τους. Η σχέση παρόλα αυτά της Μιγιούκι και του Κατσούρο δεν θα μακροημερεύσει. Ο ψαράς πνίγεται στα νερά του ταραγμένου ποταμού και η γυναίκα του πρέπει να παραμερίσει τη συντριβή της από τον θάνατό του και να μεταφέρει τους τελευταίους κυπρίνους του στο παλάτι για να μη χαθεί το πολύτιμο προνόμιο του χωριού τους.
Το μακρύ ταξίδι της Μιγιούκι προς το παλάτι είναι ένα ταξίδι πένθους και αυτογνωσίας. Αντιμετωπίζοντας πλήθος αντιξοότητες και περιπέτειες κατά τη διάρκεια της πορείας προς τις λίμνες των ναών του Χεϊακνιό, η Μιγιούκι θα ζήσει τις πιο διαφορετικές καταστάσεις: τυχαίους συντρόφους που επιβουλεύονται τα ψάρια της, γυναίκες που τη σπρώχνουν στην πορνεία, συμμορίες που επιτίθενται απροειδοποίητα. Μοναδική της συνοδεία και εγγύηση, η αόρατη παρουσία του Κατσούρο – ένα παρηγορητικό φάντασμα που δεν κάνει ποτέ την εμφάνισή του, αλλά ξέρει πώς να τη στηρίξει με το θάρρος και τη ρώμη του. Αντί να αφήσει την ηρωίδα του να λυγίσει από τη θλίψη και τον πόνο, ο Ντεκουάν διαλέγει τον αντίστροφο δρόμο: γεμίζει τη Μιγιούκι με αισιοδοξία και δύναμη, επιτρέποντάς της να ενηλικιωθεί πέρα από τον οποιονδήποτε ηθικό περιορισμό ή κοινωνικό καταναγκασμό. Ακόμα όμως κι όταν η Μιγιούκι θα μετατραπεί σε απόλυτο αντικείμενο του ερωτικού πόθου, ακόμα κι όταν θα τροφοδοτήσει τις πιο παράξενες σεξουαλικές φαντασιώσεις, όπως γεννιούνται στα άδυτα ενός εξαιρετικά περίπλοκου ιεραρχικού συστήματος, δεν θα αποβάλει την αγάπη της για τον Κατσούρο.
Επιστρέφοντας στο χωριό με εκπληρωμένη τη δύσκολη (σχεδόν αδύνατη) αποστολή της, η Μιγιούκι έχει διαγράψει έναν πλήρη κύκλο: ο θάνατος του άντρα της αποτελεί πλέον αδιαμφισβήτητο γεγονός (ο τερματισμός του πένθους), τα πλούτη που έχει αποκομίσει από το Χεϊανκιό τα δωρίζει σε ένα σεισμόπληκτο αγόρι και η ελευθερία την οποία έχει στο μεταξύ κατακτήσει (η κορύφωση της αυτογνωσίας) παραμένει στο απυρόβλητο. Ο Ντεκουάν ξετυλίγει τη διαδρομή της Μιγιούκι με έναν βαθιά ποιητικό λόγο, που δεν παρασύρεται ποτέ στον ποιητικισμό, ενώ παράλληλα εικονογραφεί με πεντακάθαρα και ταυτοχρόνως έντονα χρώματα μια κοινωνία η οποία απολαμβάνει τη διεθνή της απομόνωση – την άρνησή της να αποκτήσει επαφή με οποιονδήποτε βρίσκεται έξω από τους κόλπους της.
Ο Ντεκουάν είναι όχι μόνο συγγραφέας, αλλά και σεναριογράφος με αναγνωρισμένες επιδόσεις στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Η Υπηρεσία Κήπων και Λιμνών απέσπασε το Βραβείο Αναγνωστών L’ Express/BFM TV για το 2017 ενώ ο Ντεκουάν μετράει στο ενεργητικό του πάνω από είκοσι βιβλία. Ένας μυθιστοριογράφος που αξίζει κάθε κόπο να ανακαλύψουμε – αν μη τι άλλο για το ατμοσφαιρικό και αδιάκοπα υποβλητικό του κλίμα.
info: Didier Decoin, Η Υπηρεσία Κήπων και Λιμνών, μτφρ: Ιφιγένεια Μποτουροπούλου, Στερέωμα
